Gửi bình luận
PLBĐ - Theo chuyên gia, thuốc Y học cổ truyền chỉ được chỉ định điều trị bệnh sốt xuất huyết (SXH) ở độ 1 và độ 2.
Bộ Y tế cho biết, tích lũy từ đầu năm đến 15/9/2020 cả nước ghi nhận 65.046 trường hợp mắc, 07 tử vong. So với cùng kỳ năm 2019 số mắc giảm 65,6%, tử vong giảm 32 trường hợp. Tuy nhiên theo diễn biến chu kỳ dịch hàng năm, thời điểm hiện tại đang là mùa mưa số mắc có xu hướng gia tăng.
Tại miền Bắc, số ca mắc sốt xuất huyết vào BV Bệnh Nhiệt đới TW đang có chiều hướng gia tăng với nhiều ca bệnh nặng.
Tại nhiều cơ sở y tế ở phía Nam, thời gian qua cũng đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân sốt xuất huyết tự ý điều trị ở nhà, chỉ đến khi diễn biến nặng mới vào viện thì đã ở trong tình trạng sốc sốt xuất huyết, tổn thương đa cơ quan, tràn dịch màng phổi, ngưng thở... Các bác sĩ đã phải điều trị tích cực, thậm chí có trường hợp đã phải can thiệp ECMO mới qua nguy kịch...
Theo các chuyên gia, bệnh SXH gặp ở cả trẻ em và người lớn. Đặc điểm của sốt xuất huyết Dengue là sốt, xuất huyết và thoát huyết tương, có thể dẫn đến sốc giảm thể tích tuần hoàn, rối loạn đông máu, suy đa tạng, nếu không được chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời dễ dẫn đến tử vong. Bệnh thường khởi phát đột ngột và diễn biến qua ba giai đoạn: giai đoạn sốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn hồi phục.
Sốt xuất huyết đang gia tăng ở nước ta.
Bắt đầu từ ngày thứ 4, bệnh có dấu hiệu nguy hiểm. Vì thế, trong những ngày đầu người bệnh có thể ở nhà, uống thuốc hạ sốt, bù dịch hoặc đi khám để được bác sĩ cho đơn và hẹn tái khám. Từ ngày thứ 4 thì nên vào viện vì đây là lúc có thể xuất hiện những dấu hiệu nguy hiểm.
Người dân khi có biểu hiện sốt cao đột ngột, đau đầu, đau mỏi người… cần đến ngay cơ sở y tế để làm xét nghiệm chẩn đoán bệnh, tránh những biến chứng như sốc, suy đa tạng, chảy máu.
Theo BS. Phạm Thị Đẹp - Chủ tịch Hội Đông y tỉnh Long An bệnh SXH được phân ra làm 4 độ như sau:
Độ 1: Sốt kéo dài từ 2-7 ngày, kèm theo các dấu hiệu như nhức đầu, đau người…
Độ 2: Dấu hiệu như độ 1, kèm theo có xuất huyết ngoài da, niêm mạc, phủ tạng, nhưng chưa có dấu hiệu sốc.
Độ 3: Có dấu hiệu suy tuần hoàn, huyết áp hạ hoặc kẹt, mạch nhanh yếu, da lạnh, người bứt rứt, vật vã (dương hư).
Độ 4: Sốc sâu, mạch nhỏ khó bắt, huyết áp không đo được, chân tay lạnh (thoát dương).
Thuốc Y học cổ truyền chỉ được chỉ định điều trị bệnh SXH ở độ 1 và độ 2.
Bài thuốc trị sốt xuất huyết độ 1 và độ 2:
Bài 1:
Gồm các vị thuốc sau: Lá cúc tần 12g, sắn dây củ 20g, cỏ mực 16g, rau má 16g, mã đề 16g, lá tre 16g, trắc bá diệp (sao đen) 16g, gừng tươi 3 lát.
Cách dùng: Cho 600ml nước sạch, đun sôi còn lại 300ml, để ấm, uống ngày 3 lần cho người lớn.
Phương giải bài thuốc: Lá cúc tần có tác dụng hạ sốt, sắn dây thanh nhiệt, cỏ mực cầm máu, rau má nhuận gan, thanh nhiệt, mã đề lợi tiểu, lá tre có tác dụng hạ sốt, thanh nhiệt, trắc bá diệp giúp cầm máu, gừng tươi kích thích tiêu hóa, chống nôn, ôn vị, giải biểu, giải độc. Các vị thuốc phối hợp với nhau chủ trị bệnh SXH độ 1 và độ 2.
Lá cúc tần - chủ dược trong bài thuốc trị sốt xuất huyết.
Bài 2:
Gồm các vị: Cỏ mực (sao vàng) 20g, kim ngân 12g, cối xay (sao vàng) 12g, hoa hòe (sao qua) 10g, rễ cỏ tranh 20g, sài đất 20g, hạ khô thảo 12g, gừng tươi 3 lát.
Cách dùng: Cho 600ml nước sạch, đun sôi còn lại 300ml, để ấm, uống ngày 3 lần cho người lớn.
Phương giải bài thuốc: Cỏ mực chỉ huyết, nhuận huyết là chủ dược, kim ngân thanh nhiệt, giải độc, cối xay lợi tiểu, hạ sốt, giải độc, hoa hòe có tác dụng thanh nhiệt, cầm máu, rễ cỏ tranh lợi tiểu, hạ sốt, giải độc, sài đất thanh nhiệt, giải độc, hạ khô thảo có tác dụng lợi tiểu, hoạt huyết, thanh can hỏa. Các vị thuốc phối hợp với nhau trong bài thuốc trị SXH độ 1 và độ 2.
Bài 3:
Bài thuốc gồm các vị thuốc sau: Cỏ mực 20g, cam thảo 06g, hoạt thạch 12g, mã đề 16g, gừng tươi 3 lát.
Cách dùng: Giống bài số 1 và 2.
Phương giải bài thuốc: Cỏ mực có tác dụng chỉ huyết, nhuận huyết là chủ dược. Cam thảo giải độc, hoạt thạch lợi tiểu, hạ sốt. Mã đề lợi tiểu, hạ sốt và gừng kích thích tiêu hóa, chống nôn, ôn vị, giải biểu, giải độc.
Bài 4: Lục nhất tán
Thành phần bài thuốc gồm các vị thuốc sau: Hoạt thạch 6 phần, cam thảo 1 phần.
Cách dùng: Tán thành bột, trộn đều, mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 1 thìa cà phê, khi hết sốt phải ngừng thuốc ngay.
Phương giải bài thuốc: Hoạt thạch có tác dụng lợi tiểu, hạ sốt. Cam thảo giải độc.
Hoạt thạch có tác dụng lợi tiểu, hạ sốt.
Đối với trẻ em bị sốt xuất huyết:
Còn bú mẹ: Cho mẹ uống thuốc, qua mẹ điều trị cho con.
Từ 1-5 tuổi: Liều bằng 1/3 liều người lớn.
Từ 6-13 tuổi: Liều bằng ½ liều người lớn.
Từ 14 tuổi trở lên: Liều bằng liều người lớn.
Khi bệnh nhân khỏi bệnh SXH dùng bài Bổ trung ích khí để bổ khí huyết, kiện tỳ vị, nâng cao thể trạng, phục hồi sức khỏe.
BS. Nguyễn Thị đẹp cũng lưu ý:
Không dùng các loại thuốc có thể gây xuất huyết như aspirin.
Ưu tiên dùng phương pháp hạ nhiệt vật lý như chườm, quạt mát, nên dùng hạ nhiệt bằng Đông y.
Không sử dụng thức ăn, đồ uống có màu đỏ làm che lấp triệu chứng xuất huyết trong bệnh SXH.
Các bài thuốc trên chỉ mang tính tham khảo, người bệnh SXH tuyệt đối không tự ý dùng thuốc sẽ rất nguy hiểm, cần có chỉ định của bác sĩ y học cổ truyền.