Gửi bình luận
Việc tiêu thụ dư thừa muối là yếu tố nguy cơ chính gây tăng huyết áp, dẫn đến đột quỵ, nhồi máu cơ tim và nhiều bệnh tim mạch khác. Đột quỵ cũng là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu hiện nay tại Việt Nam và trên thế giới.
Tuy vậy, muối vẫn là một gia vị an toàn và giúp món ăn thơm ngon, hấp dẫn hơn nếu biết sử dụng đủ và đúng cách. Để bảo vệ sức khỏe tim mạch, hãy cùng tìm hiểu một số thông tin về khuyến nghị lượng muối tiêu thụ an toàn cho sức khỏe cũng như cách giảm muối trong việc chế biến món ăn hàng ngày nhé.
Sử dụng muối đủ và đúng cách
Theo tổ chức y tế thế giới, tiêu thụ dưới 5g muối/ngày sẽ giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Tuy nhiên, hiện nay có tới 181 trên 187 quốc gia, chiếm 99,2% dân số trưởng thành, tiêu thụ vượt mức khuyến nghị này.
Tiêu thụ dưới 5g muối/ngày sẽ giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch
Tại Việt Nam, theo khảo sát năm 2015 của Cục Y tế Dự phòng Bộ Y tế, người dân tiêu thụ trung bình khoảng 9,4 gram muối mỗi ngày, cao gần gấp đôi so với khuyến nghị. Chính phủ đã phê duyệt và ban hành Chiến lược Quốc gia về dinh dưỡng, trong đó thiết lập mục tiêu về lượng muối tiêu thụ trung bình của dân số (từ 15-49 tuổi) phải giảm xuống dưới 8gr/ngày vào năm 2025 và dưới 7gr/ngày vào năm 2030.
Biện pháp giúp “Giảm muối vẫn ngon”
Để khắc phục tình trạng tiêu thụ dư thừa muối, cách đơn giản và dễ dàng nhất là thông qua việc thay đổi thói quen ăn uống và nấu nướng hàng ngày.
TS.BS Nguyễn Thị Hương Lan, Trưởng khoa Dinh dưỡng – Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn chia sẻ một số biện pháp chính giúp giảm tiêu thụ muối bao gồm:
Biết rõ hàm lượng natri trong thực phẩm: Người tiêu dùng cần kiểm tra thông tin dinh dưỡng trên nhãn thực phẩm để chọn lựa các sản phẩm ít muối. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ áp dụng cho các sản phẩm có ghi nhãn và không hiệu quả với các món ăn chế biến tại nhà.
Giảm muối kết hợp sử dụng các thành phần tăng hương vị khác, làm món ăn giảm muối dễ dàng được chấp nhận hơn. Hiện nay trên thế giới, nhiều nghiên cứu và khuyến nghị đã xác nhận hiệu quả của một loại gia vị là bột ngọt trong việc giảm muối mà không làm giảm độ ngon của món ăn.
Sử dụng chất thay thế muối: Một số chất như kali clorua, canxi clorua, hoặc magie clorua có thể thay thế muối để giảm lượng natri. Hiện nay trên thị trường đã có 1 số doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm gia vị/thực phẩm giảm muối bằng việc thay thế 1 phần natri, như Xốt dùng ngay Kho Quẹt với công thức sử dụng chất thay thế muối Kali clorua. Hoặc giảm lượng muối trực tiếp trong công thức của sản phẩm (nước tương Phú Sĩ giảm muối của Ajinomoto).
Trong đó nổi bật là phương pháp giảm muối kết hợp sử dụng các thành phần tăng hương vị khác, làm món ăn giảm muối vẫn giữ nguyên vị ngon.
Lượng natri trong bột ngọt rất thấp, chỉ bằng 1/3 so với muối ăn.
Bột ngọt cũng có chứa natri, tuy nhiên, lượng natri trong bột ngọt rất thấp, chỉ bằng 1/3 so với muối ăn. Từ năm 2010, Ủy ban Chiến lược Giảm muối quốc gia Mỹ đã khuyến cáo có thể sử dụng bột ngọt như là một phương pháp hiệu quả giúp duy trì chế độ ăn giảm muối. Tại Việt Nam, Bộ Y tế đã hướng dẫn có thể sử dụng bột ngọt để thay thế một phần muối ăn giúp tăng vị ngon cho thực phẩm ít muối, giảm lượng muối ăn vào. Các nước khác như Braxin, Phần Lan, Pháp, Singpore, Đan Mạch, Hàn Quốc đều đã nghiên cứu và cho thấy bột ngọt có thể duy trì vị ngon cho thực phẩm giảm muối.
Các loại thực phẩm giàu Glutamate có trong tự nhiên.
Bột ngọt được phát minh bởi Giáo sư hóa sinh người Nhật Bản tên là Kikunae Ikeda từ khám phá ra vị umami năm 1908. Hiện nay, bột ngọt được sản xuất bằng phương pháp lên men tự nhiên từ các nguyên liệu từ thiên nhiên như mía, khoai mì, ngô (bắp), củ cải đường... và được sử dụng phổ biến trên thế giới.
Khi ăn vào, bột ngọt được chuyển hóa hơn 95% tại ruột non thành năng lượng cho hoạt động của ruột non, dưới 5% còn lại được chuyển hóa tại gan thành các alanin, glutamin. Do vậy, bột ngọt hầu như không đi vào được hệ tuần hoàn, không đi vào huyết tương, không thể đi vào não và không gây ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của não.
Bên cạnh việc giảm tiêu thụ muối, TS.BS Lan Hương cũng chia sẻ 04 yếu tố nguy cơ để có thể tránh được ít nhất 80% rủi ro tử vong sớm vì bệnh lý tim mạch, cụ thể bao gồm: Chế độ ăn uống, lười vận động, hút thuốc lá và uống rượu bia.
1) Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Hãy tập trung vào việc ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, và hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa và muối.
2) Tăng cường hoạt động thể chất: Thực hiện ít nhất 150 phút tập luyện thể dục mỗi tuần để cải thiện sức khỏe tim mạch và duy trì cân nặng khỏe mạnh.
3) Ngừng hút thuốc lá và hạn chế rượu bia: Hút thuốc và tiêu thụ quá nhiều rượu bia đều là những yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
4) Theo dõi sức khỏe định kỳ: Kiểm tra huyết áp, cholesterol và đường huyết thường xuyên để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các vấn đề sức khỏe liên quan đến tim mạch.