Bệnh nhân ung thư nên ăn gì?

Ung thư có thể ảnh hưởng đến mọi khía cạnh sức khỏe của bạn, bao gồm cả sự thèm ăn và chế độ ăn uống. Selvi Rajagopal, Tiến sĩ Y khoa, Thạc sĩ Y tế Công cộng, một chuyên gia về nội khoa tại bệnh viện Johns Hopkins Medicine, Mỹ, đã đưa ra lời khuyên về các loại thực phẩm nên bổ sung và tránh khi mắc ung thư.

Các thực phẩm nên bổ sung vào chế độ ăn

Rajagopal cho biết: "Bất kỳ ai mắc bệnh mãn tính, ngay cả khi không phải là ung thư, đều nên ăn thực phẩm giàu protein, chất béo lành mạnh, ngũ cốc nguyên hạt, vitamin và khoáng chất". Nếu có thể, hãy thực hiện những điều chỉnh chế độ ăn uống này trước khi bắt đầu điều trị ung thư để bạn khỏe mạnh hơn.

1. Protein từ thực vật

Một số loại thực phẩm tốt nhất để ăn trong quá trình hóa trị hoặc các phương pháp điều trị ung thư khác là protein có nguồn gốc thực vật. Rajagopal cho biết chúng cung cấp hàm lượng vitamin và khoáng chất cao nhất trong giới thực vật. Điều này có nghĩa là bạn nên ăn nhiều rau cũng như đậu, cây họ đậu, hạt. Nếu bạn ăn protein động vật, hãy chọn các thịt nạc như thịt gà hoặc cá.

2. Chất béo lành mạnh

Chất béo không bão hòa đơn và không bão hòa đa cũng có lợi cho sức khỏe. Quả bơ, dầu ô liu, dầu hạt nho và quả óc chó đều chứa nhiều axit béo omega-3, giúp chống viêm và cải thiện sức khỏe tim mạch.

3. Carbs lành mạnh

Khi chọn carbohydrate, hãy chọn những thực phẩm được chế biến tối thiểu, như lúa mì nguyên cám, cám và yến mạch. Những thực phẩm này có chất xơ hòa tan, giúp duy trì vi khuẩn đường ruột có lợi. Chất xơ hòa tan cũng thúc đẩy sản xuất axit béo chuỗi ngắn (SCFA), hỗ trợ mọi thứ từ quá trình trao đổi chất đến sửa chữa tế bào.

4. Vitamin và khoáng chất

Rajagopal cho biết: "Vitamin và khoáng chất đóng vai trò lớn trong việc tăng cường chức năng miễn dịch và giảm viêm". Khi có thể, hãy chọn thực phẩm bổ sung vitamin D. Những thực phẩm này có thể bao gồm sữa, nước cam, sữa chua và một số loại ngũ cốc.

Có nên dùng thực phẩm bổ sung trong quá trình điều trị ung thư không?

Nếu bạn không ăn nhiều như bình thường trong quá trình điều trị hoặc nếu bạn bị các tác dụng phụ như nôn mửa và tiêu chảy khiến mất vitamin và chất dinh dưỡng, bạn có thể cân nhắc dùng viên đa sinh tố (multivitamins).

Rajagopal cho biết: "Tình trạng thiếu hụt vitamin D thường là phổ biến nhất". Vitamin D giúp duy trì hệ thống miễn dịch của bạn khỏe mạnh, giảm mệt mỏi và hỗ trợ sức khỏe xương. Đặc biệt nếu bạn đang dùng steroid, bạn sẽ có nguy cơ mất mật độ xương".

Hãy trao đổi với chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ ung thư trước khi bổ sung bất kỳ loại vitamin hoặc thực phẩm bổ sung nào vào chế độ ăn uống.

Các thực phẩm nên tránh trong quá trình điều trị ung thư

Hãy lưu ý những gì đi vào cơ thể bạn trong quá trình điều trị ung thư. Đọc nhãn dinh dưỡng và tự chuẩn bị càng nhiều thức ăn càng tốt. Tốt nhất là tránh xa thực phẩm chế biến, tinh chế cao. Bạn cũng nên tránh các loại thực phẩm chiên có chứa nhiều dầu hydro hóa, có thể làm tăng tình trạng viêm.

Vì những người mắc bệnh ung thư thường có hệ thống miễn dịch suy yếu, hãy cân nhắc việc bỏ qua những món có nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm, bao gồm:

- Cá nấu chín hoặc sống, chẳng hạn như sushi

- Trứng nấu mềm hoặc thực phẩm có chứa trứng sống, chẳng hạn như sốt mayonnaise tự làm

- Phô mai và các sản phẩm từ sữa chưa tiệt trùng

- Trái cây hoặc rau quả chưa rửa

Chế độ ăn uống của bạn có thể giúp kiểm soát tác dụng phụ của điều trị ung thư như thế nào?

Một số thay đổi về chế độ ăn uống có thể giúp bạn kiểm soát các tác dụng phụ khi bắt đầu điều trị, bao gồm:

- Mất cảm giác thèm ăn. Để tránh điều này, ăn nhiều bữa nhỏ hoặc đồ ăn nhẹ bổ dưỡng trong ngày, thay vì ăn ba bữa lớn.

- Táo bón: Uống nhiều nước, cân nhắc bổ sung chất xơ và thêm rau và đậu vào bữa ăn.

- Tiêu chảy. Chọn thực phẩm hoặc đồ uống có natri (đồ uống thể thao hoặc nước dùng) và kali (chuối và tất cả các loại nước ép trái cây tự nhiên).

- Mất vị giác. Biết nên ăn gì khi bạn không thể nếm được có thể rất khó. Hãy cân nhắc thử những món ăn mới với các loại gia vị hoặc nước ướp khác nhau. Bạn cũng có thể thêm hương vị mạnh, chẳng hạn như nước cốt chanh hoặc chanh xanh.

- Buồn nôn. Thực phẩm chống buồn nôn bao gồm cam quýt, gừng và tinh dầu bạc hà. Bạn có thể ngậm một lát chanh, uống trà gừng hoặc ăn kẹo gừng.

Rajagopal cho biết: "Việc xây dựng một chế độ ăn uống thực tế cho bạn cũng rất quan trọng". Nếu bạn bận rộn vào buổi tối và không có thời gian hoặc năng lượng để nấu ăn, hãy thử chọn các lựa chọn đồ ăn mang về lành mạnh. Nếu bạn có ngân sách eo hẹp, việc thêm các loại thực phẩm rẻ tiền, bổ dưỡng như đậu, trái cây hoặc rau đông lạnh vào các bữa ăn đơn giản có thể giúp ích rất nhiều.

>> Tiêu chí đánh giá một người phụ nữ khỏe mạnh

Hằng Trần (Theo John Hopkins Medicine)