Bộ Công Thương yêu cầu Grab làm rõ việc thu phụ phí 'nắng nóng'

Theo công bố của Công ty TNHH Grab, kể từ ngày 6/7/2022, tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh và một số địa phương khác như Nghệ An, Thanh Hóa, Hải Phòng, Đà Nẵng, Huế…, Grab sẽ thu thêm phụ phí nắng nóng. Cụ thể, Grab sẽ thu thêm "Phụ phí nắng nóng" 5.000 đồng với mỗi chuyến Grab Bike và mỗi đơn hàng Grab Food, Grab Mart; với dịch vụ Grab Express là 3.000 đồng một đơn hàng. Phụ phí sẽ được cộng dồn trực tiếp vào màn hình hiển thị giá trị trên biên nhận khi tài xế nhận chuyến xe. Ngoài ra, Grab cũng đã triển khai áp dụng thu thêm một số loại hình phí và phụ phí như: "phụ phí khi mưa lớn", "phụ phí kẹt xe", "phí chờ đợi". Chính sách này của Grap đã khiến nhiều người bức xúc. 

Được biết, đây không phải là lần đầu tiên Grab thực hiện thu phí với khách hàng sử dụng dịch vụ. Trước đó, vào cuối năm 2021, Grab đã tiến hành thu phụ phí giao nhận hàng hóa và thức ăn vào những ngày có thời tiết xấu như mưa, bão với mức 5.000 đồng mỗi chuyến và được cộng trực tiếp vào giá cước. Ngoài ra, Grab còn áp dụng phụ phí ban đêm cho khung giờ từ 22h hôm trước cho đến 5h59 phút hôm sau, với mức từ 10.000 đến 20.000 đồng mỗi chuyến tùy dịch vụ. Hồi tháng 3/2022, Grab là ứng dụng đầu tiên ở Việt Nam áp dụng tăng giá cước với tất cả dịch vụ gồm gọi xe máy, ô tô, giao thức ăn, giao hàng…với lý do ứng phó với giá xăng dầu tăng.

Phía Grab cho hay, việc áp dụng khoản phụ phí trên nhằm "có thể hỗ trợ giảm được thêm phần nào các vất vả cho đối tác tài xế khi thực hiện các đơn hàng". Phụ phí được cộng trực tiếp vào giá cước hiển thị trên biên nhận khi đối tác nhận chuyến xe.

Liên quan đến các vấn đề nêu trên, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người dùng (Bộ Công Thương) đã có công văn số 785 gửi Công ty TNHH Grab. Theo đó, Cục này yêu cầu Grab cung cấp danh mục và làm rõ các loại hình, mức phí và phụ phí hiện nay được cộng trực tiếp vào giá cước hiển thị.

Đồng thời, cung cấp thông tin chi tiết về việc áp dụng thu thêm các loại phí và phụ phí hiện nay, bao gồm: Căn cứ, cơ sở và tiêu chí để áp dụng, thời gian áp dụng, việc phân chia lợi nhuận của các loại phí và phụ phí giữa Grab và lái xe, ...); Cùng các thông tin, tài liệu liên quan khác… Cục yêu cầu thông tin phải cung cấp trước ngày 18/7. Dựa vào báo cáo đó, Cục sẽ có những đánh giá nhằm đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng.

Ở góc độ pháp lý, trao đổi với báo Giao thông, luật sư Diệp Năng Bình (Trưởng Văn phòng Luật sư Tinh thông luật) cho biết, thông tư về giá dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ quy định: Đơn vị kinh doanh dịch vụ vận tải nói chung quy định giá dịch vụ bảo đảm nguyên tắc bù đắp chi phí sản xuất, kinh doanh thực tế hợp lý, có lợi nhuận phù hợp với mặt bằng giá thị trường địa phương và chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong từng thời kỳ. Ngoài ra, đơn vị kinh doanh vận tải còn phải thực hiện niêm yết giá dịch vụ theo quy định, căn cứ vào tình hình thực tế tại địa phương.

Thực tế, dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ gồm dịch vụ tại bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ, đại lý vận tải, đại lý bán vé, dịch vụ thu gom hàng, dịch vụ chuyển tải, dịch vụ kho hàng, dịch vụ cứu hộ vận tải đường bộ… Như vậy, việc Grab thu "phụ phí nắng nóng" không có quy định nào cho phép và nó cũng không thuộc dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ.

Theo quy định, nếu muốn áp dụng, phía Grab phải có phương án báo cáo Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với Sở Giao thông Vận tải trình Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quy định việc bổ sung danh mục dịch vụ hỗ trợ vận tải vào danh mục dịch vụ phải thực hiện kê khai giá tại địa bàn địa phương.

Bình luận về mục đích thu loại phụ phí này theo giải thích từ Grab "nhằm khuyến khích có nhiều tài xế mở app hơn sau nhiều dịp nắng nóng", Luật sư Diệp Năng Bình cho rằng: "Việc này là để chăm sóc đến đội ngũ tài xế họ, thì họ nên giảm chiết khấu cho tài xế, chứ không phải thu thêm tính phí đó về khách hàng, và cùng hưởng ké phí này".

Theo Luật sư Diệp Năng Bình, nếu Grab vì tài xế của mình thì nên có những chính sách phúc lợi khác, như tặng thêm điểm thưởng cho tài xế chạy vào các giờ cao điểm buổi trưa, chính sách chăm sóc sức khỏe... "Các bộ ngành cần làm rõ việc thu này của Grab", Luật sư Bình nhấn mạnh.

T.H (th)