PLBĐ - Các chuyên gia đã để mắt đến virus adeno 41, như thủ phạm gây nên hàng loạt ca viêm gan bí ẩn ở trẻ nhỏ trong thời gian gần đây. Nó đã được tìm thấy trong phần lớn các trường hợp ở Châu Âu và Mỹ.
Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh Châu Âu cho biết, số trẻ mắc bệnh viêm gan bí ẩn đã lên tới 450 trường hợp trên toàn thế giới. Con số này cao hơn gấp đôi so với con số mà nhóm đã báo cáo cách đây 2 tuần và cao hơn đáng kể so với con số mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đưa ra là 348 trường hợp.
Các trường hợp viêm gan đã được báo cáo ở hơn 25 quốc gia, phần lớn là ở Anh (khoảng 160 trường hợp) và Mỹ (khoảng 110 trường hợp). Hầu hết những trẻ em bị ảnh hưởng đều dưới 5 tuổi. Trong số các bệnh nhân Mỹ, hơn 90% đã phải nhập viện và 14% đã được cấy ghép gan. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh đang điều tra 5 ca tử vong ở trẻ em có thể có liên quan đến bệnh viêm gan bí ẩn này.
Các chuyên gia dịch bệnh không chắc chắn nguyên nhân đằng sau những trường hợp này, mặc dù một số giả thuyết đã bắt đầu xuất hiện. Giả thuyết hàng đầu là do một loại virus adeno, thường gây ra các triệu chứng giống như cảm lạnh hoặc cúm hoặc các vấn đề về dạ dày.
CDC đã cho biết hơn một nửa số trường hợp ở Mỹ có kết quả xét nghiệm dương tính với virus adeno. Khoảng 72% trường hợp ở Anh và 60% ở Châu Âu cũng có kết quả tương tự.
Nhưng rất hiếm khi virus adeno tác động đến gan nghiêm trọng như vậy.
Tiến sĩ Phillipa Easterbrook ,một nhà khoa học cấp cao tại WHO cho biết: "Các mẫu mô và gan được lấy gần đây ở Anh không cho thấy bất kỳ đặc điểm điển hình nào mà bạn có thể nghĩ đến khi bị viêm gan do virus adeno, nhưng chúng tôi đang chờ kiểm tra thêm về sinh thiết".
Nguyên nhân gây ra những trường hợp viêm gan nặng
Có thể có hàng trăm nguyên nhân tiềm ẩn gây ra bệnh viêm gan như: độc tố, virus hoặc thực phẩm và nước bị ô nhiễm. Nhưng trong những trường hợp gần đây, các chuyên gia đã để mắt đến một loại virus adeno 41. Loại virus này đã được xác định trong phần lớn các trường hợp ở châu Âu và nhiều trường hợp ở Mỹ. Virus adeno 41 thường dẫn đến đau dạ dày, nhưng nó thường không liên quan đến viêm gan ở những đứa trẻ khỏe mạnh.
Tiến sĩ Markus Buchfellner, một nhà nghiên cứu về bệnh truyền nhiễm nhi khoa tại Đại học Alabama ở Birmingham, là người đầu tiên nhận thấy mô hình bất thường của viêm gan bí ẩn ở trẻ em ở Mỹ và báo cáo cho CDC. Ông và các chuyên gia khác đã tự hỏi liệu các biện pháp phong tỏa đại dịch có làm giảm tiếp xúc với virus adeno nói chung hay không, hay khiến trẻ nhỏ dễ bị tổn thương hơn với chúng.
Nhưng các chuyên gia cũng không loại trừ khả năng COVID-19 có thể là nguyên nhân góp phần gây bệnh, vì các trường hợp dường như đã phát sinh trong đại dịch.
"Đó là một trong những câu hỏi lớn nhất chưa được trả lời", ông Buchfellner cho biết.
Không có bằng chứng nào cho thấy virus corona trực tiếp gây ra bệnh viêm gan bí ẩn ở trẻ em.
Tuy nhiên, WHO cũng đang xem xét liệu việc nhiễm COVID-19 trước đó, thậm chí chỉ là một trường hợp nhẹ hoặc không có triệu chứng có thể khiến hệ thống miễn dịch của trẻ em phản ứng bất thường với các loại virus adeno vô hại.
"Trọng tâm lớn trong tuần tới là nghiêm túc xem xét xét nghiệm huyết thanh học cho các trường hợp phơi nhiễm và nhiễm COVID-29 trước đó", ông Easterbrook cho biết.
Các triệu chứng viêm gan thường gặp ở trẻ em là gì?
Ông Buchfellner cho biết: "Triệu chứng điển hình khiến tất cả những đứa trẻ này trở nên khác biệt là chúng đều có dấu hiệu vàng da và mắt".
Ông cho biết, ngoài triệu chứng đáng chú ý của những trường hợp viêm gan bất thường này, phần lớn bệnh nhân bị buồn nôn và nôn, mệt mỏi và chán ăn. Các triệu chứng khác có thể bao gồm sốt, đau dạ dày, nước tiểu sẫm màu và phân màu sáng.
Làm thế nào để những đứa trẻ bị viêm gan được điều trị lâu dài?
Dạng viêm gan bất thường này có thể gây tử vong, mặc dù cho đến nay các trường hợp tử vong dường như rất hiếm. CDC vẫn chưa xác định liệu 5 trường hợp tử vong tại Mỹ đang được điều tra có thực sự là do bệnh viêm gan gây ra hay không.
Trong số 109 trường hợp đang được điều tra, CDC cho biết, 14% phải ghép gan. Họ sẽ cần phải dùng thuốc trong suốt phần đời còn lại của mình để đảm bảo rằng cơ thể của họ không loại bỏ cơ quan mới.
Phần lớn những đứa trẻ cần phải nhập viện, nhưng ông Buchfellner cho biết điều đó chủ yếu là để đảm bảo các bác sĩ có thể theo dõi chúng và làm thêm các xét nghiệm.
Tuy nhiên, đối với hầu hết các trường hợp, các bệnh đã nhẹ. Gan là một cơ quan khỏe mạnh, thường có thể tự chữa lành theo thời gian, chỉ cần cung cấp đủ nước và dinh dưỡng thích hợp. Do đó, nhiều bệnh nhân trẻ tuổi này đã hồi phục hoàn toàn và tiếp tục hoạt động tốt, ông Buchfellner cho biết.
Ông nói: "Tất cả 9 đứa trẻ của chúng tôi đều ổn, kể cả những đứa trẻ cần cấy ghép".
Căn bệnh viêm gan này có thể được ngăn ngừa bằng vaccine không?
Một số dạng viêm gan có thể được ngăn ngừa bằng vaccine, chẳng hạn như vaccine nhắm vào virus viêm gan A và B. Nhưng những loại virus đó đã bị loại trừ trong trường hợp này, cũng như các loại virus điển hình khác có thể gây viêm gan như C, D và E.
Không có vaccine phòng chống virus adeno có sẵn, nhưng Hoa Kỳ đã phê duyệt vaccine virus adeno dành cho quân nhân.
Virus adeno 41 thường lây lan qua phân, nên rửa việc tay là rất quan trọng, đặc biệt là sau khi thay tã và đi vệ sinh.
Trương Quỳnh Anh (dịch)