Căn cứ để Tòa tuyên trả nhà, xe cho người thân trùm đánh bạc Nguyễn Minh Thành?

Quá trình điều tra vụ án, cơ quan chức năng thu giữ, phong tỏa nhiều tài sản liên quan đến bị cáo Thành gồm ôtô Mercedes Benz, Land Rover, Ford Ranger, Porsche Panamera và Mercedes G63, 300.000 USD, 116 lượng vàng, 38,5 tỷ đồng, 8 tài khoản ngân hàng bị phong tỏa có tổng số dư hơn 10 tỷ đồng, nhà và nhiều tài sản khác.

Cũng trong quá trình điều tra, Thành khai tiền hưởng lợi từ điều hành game bài, anh ta mua nhà, siêu xe, vàng... trị giá hơn 90 tỷ đồng (trong tổng số hơn 96 tỷ hưởng lợi, theo cáo buộc của cơ quan tố tụng). Song, tại phiên xử ngày 4/4, bị cáo khai lại và khẳng định lời khai tại tòa là "đúng" về những chiếc xe sang trên.

Tại tòa, mẹ bị cáo cho rằng, xe Mercedes, Ford Ranger, Land Rover… đang bị thu giữ là tài sản đăng ký tên mình. Bà dùng tiền tích cóp của gia đình và do cha ông để lại, để mua chúng.

Bố đẻ và vợ của bị cáo Thành cũng được gọi lên hỏi về hai căn hộ, trong đó có căn chung cư trị giá cả chục tỷ, ở Cầu Giấy và Giảng Võ và khẳng định đó là tài sản của mình. Vợ của Thành khai, bố mẹ đẻ của chị này cho tiền mua.

Một người phụ nữ trung niên khác cũng khẳng định bản thân sở hữu chiếc Porsche Panamera. Người phụ nữ này giải trình, mua với giá 7 tỉ đồng vào tháng 4/2021.

Trước lời khai của 4 người này, chủ tọa hỏi Thành để xác nhận "có đúng không". Bị cáo Thành đều khẳng định lời khai đó của họ là đúng.

Theo dõi diễn biến của vụ án, luật sư Nguyễn Văn Nam - Đoàn luật sư TP Hà Nội cho biết, những chiếc xe nêu trên được xác định là vật chứng theo quy định tại Điều 89, Bộ Luật tố tụng hình sự 2015.

Bởi, tại điều này định nghĩa vật chứng như sau: Vật chứng là vật được dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội, vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm, tiền hoặc vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội hoặc có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án.

Trong vụ việc này, vấn đề mấu chốt các cơ quan tiến hành tố tụng cần thu thập tài liệu, chứng cứ nhằm làm rõ nguồn tiền để người thân của bị cáo Nguyễn Minh Thành mua chiếc xe từ đâu? Có phải nguồn tiền xuất phát từ hành vi phạm tội đánh bạc của đối tượng Nguyễn Minh Thành hay không?

Số tiền bị cáo Nguyễn Minh Thành được hưởng lợi 96 tỷ, bị cáo đã dùng chi tiêu vào những việc gì? Có căn cứ để chứng minh lời bị cáo trình bày hay không? Việc trình bày của bị cáo và những người thân thích của bị cáo có mâu thuẫn với những lời khai, chứng cứ khác trong hồ sơ vụ án không?

Như vậy, trường hợp chứng minh được nguồn gốc hình thành các tài sản nêu trên xuất phát từ số tiền thu lợi bất chính từ hành vi phạm tội của đối tượng Nguyễn Minh Thành, cơ quan tiến hành tố tụng căn cứ điểm b khoản 2 điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự ban hành quyết định về việc tịch thu những chiếc xe ô tô hạng sang để xung công quỹ Nhà nước.

Ngoài ra, những người đứng tên đối với chiếc ô tô có thể bị xử lý, truy cứu trách nhiệm hình sự về tội chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có theo quy định tại điều 323 Bộ luật hình sự với mức hình phạt cao nhất có thể tới 15 năm tù. Đối tượng Nguyễn Minh Thành có thể bị xử lý thêm về tội danh "Rửa tiền" theo quy định tại điều 324 Bộ luật hình sự với mức hình phạt cao nhất có thể tới 15 năm tù.

Trường hợp các cơ quan tiến hành tố tụng không chứng minh được nguồn tài chính hình thành những chiếc xe nêu trên có được từ hành vi phạm tội của đối tượng Nguyễn Minh Thành, những người đứng tên thực sự là chủ sở hữu của những chiếc xe thì các cơ quan tiến hành tố tụng căn cứ quy định tại điểm a khoản 3 điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 để ban hành quyết định trả lại cho chủ sở hữu.

Như vậy, trong vụ án này ngoài trách nhiệm chứng minh hành vi phạm tội "đánh bạc" của đối tượng Nguyễn Minh Thành, các cơ quan tiến hành tố tụng quận Nam Từ Liêm cần đấu tranh làm rõ nguồn tiền dùng để mua tài sản những chiếc xe trên của ai, ai là chủ sở hữu thực tế của những chiếc xe.

Do đó, cần làm rõ nguồn tiền này mới có thể đưa ra được quyết định chính xác về việc có hoàn trả lại tài sản cho chủ sở hữu hay không?