Chăm sóc trẻ viêm da cơ địa đúng cách khi thời tiết chuyển mùa

1. Khoảng 60% trẻ viêm da cơ địa phát bệnh trong năm đầu đời

Viêm da cơ địa còn được gọi là bệnh eczema (chàm thể tạng). Đây là bệnh viêm da tái phát, mạn tính, có liên quan tới cơ địa dị ứng và chủ yếu gặp ở trẻ em.

Viêm da cơ địa thường xuất hiện khá sớm, theo các nghiên cứu có tới 60% trẻ viêm da cơ địa phát bệnh trong năm đầu đời, khoảng 30% trong 5 năm đầu và chỉ có khoảng 10% phát bệnh sau 5 tuổi.

Tuy nhiên, có khoảng 95% bệnh ổn định sau 2 tuổi và chỉ có khoảng 5% chuyển thành viêm da cơ địa ở trẻ lớn. Nhưng điều gây phiền toái cho người bệnh là viêm da cơ địa tái đi tái lại nhiều lần cho tới khi trưởng thành gây nhiều bất tiện và ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ.

2. Nguyên nhân viêm da cơ địa

Cho đến nay, viêm da cơ địa chưa được xác định rõ, nhưng các nghiên cứu cho thấy có 1 số yếu tố chính gây bệnh làm tổn thương hàng rào bảo vệ da, môi trường, di truyền và miễn dịch. Khi hàng rào bảo vệ da bị tổn thương khiến da bị khô, mất nước, từ đó tạo điều kiện cho các vi khuẩn bên ngoài xâm nhập và làm xuất hiện các nốt mẩn đỏ, mụn nước ngứa ngáy trên da.

Các nghiên cứu còn cho thấy môi trường thời tiết, khí hậu hanh khô, các dị nguyên hô hấp như mạt bụi nhà, phấn hoa, lông súc vật, hoặc dị nguyên thức ăn như trứng, sữa, lạc, tôm, cua… là yếu tố quan trọng gây khởi phát bệnh cũng như làm bệnh nặng thêm. Ngoài ra, yếu tố di truyền là một trong những căn nguyên bệnh sinh của bệnh viêm da cơ địa.

Tùy từng trẻ và tùy từng giai đoạn bệnh viêm da cơ địa mà có các biểu hiện khác nhau . Giai đoạn viêm da cơ địa cấp tính có tổn thương là mụn nước dập vỡ trên nền dát đỏ, rỉ dịch, tạo thành vảy tiết…. Các thương tổn này thường hay gặp ở trẻ là trán, má, cằm và nếu nặng hơn có thể lan ra các chi và thân mình.

Giai đoạn bán cấp của viêm da cơ địa thì triệu chứng bệnh nhẹ hơn, các dát sần trên nền da đỏ, tập trung thành mảng hoặc rải rác, thường thấy ở mặt duỗi các chi. Tuy nhiên giai đoạn viêm da cơ địa mạn tính thì các biểu hiện thương tổn da dày khô, vết nứt da đau, thường ở các nếp gấp lớn, lòng bàn tay, lòng bàn chân, cổ tay, cổ chân… của trẻ.

Nếu không được chăm sóc, điều trị đúng gây ra tình trạng ngứa ngáy khó chịu, trẻ quấy khóc, khó ngủ, ngủ không ngon giấc; kém ăn, chậm lớn, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của trẻ. Có trường hợp nặng hơn là thương tổn da bội nhiễm vi khuẩn (tụ cầu), virus (HSV), nấm…

4. Viêm da cơ địa ở trẻ cần chăm sóc đúng

Khi trẻ bị viêm da cơ địa ngoài dùng thuốc theo chỉ định của các bác sĩ thì cha mẹ cần chăm sóc đúng cách để bệnh ổn định, tránh tái phát nhất là khi thời tiết chuyển mùa khô hanh, cụ thể:

- Để hạn chế nứt nẻ gây ngứa cần dưỡng ẩm giúp làm mềm, cấp ẩm cho da. Chú ý dưỡng ẩm, không những chỉ dưỡng ẩm vùng mặt mà còn cần cho cơ thể và bàn tay, bàn chân, đặc biệt chú ý đến các em bé và đây bước cơ bản và quan trọng nhất, không những trong dự phòng mà còn cả trong điều trị viêm da cơ địa.

- Cần giữ vệ sinh da cho trẻ sạch sẽ, hạn chế gãi hoặc chà xát làm tổn thương bề mặt da để giảm tỷ lệ nhiễm khuẩn. Cha mẹ cần chú ý đến cắt ngắn móng tay ở trẻ để tránh gây trầy xước da.

- Không nên dùng các loại sữa tắm cho trẻ có tính tẩy rửa, độ pH cao khiến da bị khô và cần sử dụng loại dành cho trẻ viêm da cơ địa của các bác sĩ khuyến cáo. Không tắm nước không quá nóng và không nên ngâm trẻ quá lâu.

- Cho trẻ mặc quần áo mềm, chất liệu cotton, dễ thấm hút, hạn chế để đồ len, dạ tiếp xúc trực tiếp vào da của trẻ.

- Thường xuyên vệ sinh phòng ở, môi trường sống, chú ý loại bỏ các yếu tố kích ứng làm cho tình trạng của bệnh nặng lên ví dụ như bụi, mạt nhà, phấn hoa, lông súc vật,.. Không cho trẻ ăn các loại thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng hoặc thực phẩm lạ.

- Tuyệt đối không nên bôi, tắm cho trẻ bằng các nước lá theo mách bảo, không rõ nguồn gốc vì đây chính là nguyên nhân làm tình trạng bệnh của trẻ nặng thêm.

- Khi thấy trẻ có biểu hiện mẩn đỏ, khô da nhiều, cha mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa Da liễu để được thăm khám xác định căn nguyên, điều trị kịp thời, tránh xảy ra biến chứng.

BS.Phạm Thị Mai