Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính là gì?

* Sổ đăng ký ruộng đất là gì?

Sổ đăng ký ruộng đất là loại sổ được lập theo quy định về thủ tục đăng ký thống kê ruộng đất. Trong đó, thể hiện các thông tin về ruộng đất như thông tin về quyền sở hữu (quyền sử dụng), xứ đồng (địa chỉ), diện tích, thời gian đăng ký.

Sổ đăng ký ruộng đất được Tổng cục Quản lý ruộng đất đã ban hành khá sớm và được quy định tại Thông tư 56/ĐKTK ngày 05/01/1981.

* Sổ địa chính là gì?

Tương tự như Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính được Nhà nước sớm sử dụng để quản lý đất đai. Tại Quyết định 201-CP ngày 01/7/1980, Hội đồng Chính phủ đã nêu rõ:

“1. Để thực hiện thống nhất quản lý ruộng đất, tất cả các tổ chức và cá nhân sử dụng đất đều phải khai báo chính xác và đăng ký các loại ruộng đất mình sử dụng vào sổ địa chính của Nhà nước, Ủy ban nhân dân xã phải kiểm tra việc khai báo này.”.

Mặc dù từ những năm 80 của thế kỷ 20 đến nay có nhiều văn bản quy định về Sổ địa chính nhưng loại sổ này có mục đích chung là được lập nhằm đăng ký, ghi nhận kết quả đăng ký quyền sử dụng đất của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân; làm cơ sở để Nhà nước thực hiện chức năng quản lý đất đai theo đúng pháp luật.

Theo đó, có thể hiểu như sau:

Sổ địa chính là loại sổ được lập để ghi nhận kết quả đăng ký, làm cơ sở để xác định tình trạng pháp lý và giám sát, bảo hộ các quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, người được Nhà nước giao quản lý đất theo quy định của pháp luật đất đai.

Có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính sẽ được cấp Sổ đỏ?

* Sẽ được cấp Sổ đỏ nếu có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính trước ngày 15/10/1993

Điểm c khoản 1 Điều 137 Luật Đất đai 2024 quy định như sau:

“1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định mà có một trong các loại giấy tờ sau đây thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất:

...

c) Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp hoặc có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính;

…”.

Như vậy, không phải toàn bộ các trường hợp có tên đều được cấp Sổ đỏ mà những trường hợp có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính trước ngày 15/10/1993 mới được cấp Sổ đỏ (có tên trước ngày Luật Đất đai 1993 có hiệu lực).

Đồng thời khoản 5 Điều 137 Luật Đất đai 2024cũng nêu rõ:

5. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có một trong các loại giấy tờ quy định tại các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều này mà trên giấy tờ đó ghi tên người khác, kèm theo giấy tờ về việc chuyển quyền sử dụng đất, nhưng đến trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật và đất đó không có tranh chấp thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất; việc thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật.”.

Có nghĩa là những trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nhưng trên trong Sổ địa chính, Sổ đăng ký ruộng đất không ghi tên mình nhưng thửa đất mà hộ gia đình, cá nhân đó đang sử dụng có nguồn gốc nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho, nhận thừa kế,…sẽ được cấp Sổ đỏ và thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định nếu đáp ứng các điều kiện sau:

(1) Có giấy tờ chứng minh việc chuyển quyền (hợp đồng, văn bản chuyển nhượng, tặng cho,…) có chữ ký của các bên.

(2) Đến trước ngày 01/8/2024 chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

(3) Đất đang sử dụng không có tranh chấp.

* Lý do được cấp Sổ đỏ khi có tên Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính trước ngày 15/10/1993

Hộ gia đình, cá nhân được cấp Sổ đỏ khi có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính trước ngày 15/10/1993 vì một số lý do sau:

(1) Theo khoản 1 Điều 137 Luật Đất đai 2024 trường hợp có tên trong sổ trước ngày 15/10/1993 thì sổ đó được coi là giấy tờ về quyền sử dụng đất hợp pháp.

(2) Bản thân Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính được lập trước ngày 15/10/1993 chỉ ghi thông tin đối với những người sử dụng đất đã kê khai đăng ký quyền sử dụng đất, được Hội đồng đăng ký ruộng đất cấp xã thẩm tra, xác nhận là sử dụng hợp pháp, đồng thời được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận.

(3) Việc có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính trước ngày 15/10/1993 thể hiện việc sử dụng đất ổn định, lâu dài.

Trên đây là bài viết trả lời cho vướng mắc: Trường hợp nào có tên trong Sổ địa chính sẽ được cấp Sổ đỏ? Nếu có vướng mắc hãy gọi đến tổng đài 1900.6192 để được tư vấn và giải đáp.