Dấu hiệu khẳng định ung thư vú giai đoạn cuối

Ung thư vú và giai đoạn phát triển

Theo Bs. Phương Thúy, ung thư vú được chia thành 5 giai đoạn phát triển dựa trên số lượng tế bào ung thư và kích thước khối u, mức độ lan rộng và di căn. Vì ung thư vú cần thời gian khá lâu để tiến triển bệnh nên nếu phát hiện được bệnh ở giai đoạn đầu, khả năng chữa khỏi rất cao.

Ở giai đoạn đầu, tế bào bất thường mới bắt đầu xuất hiện trong các ống tuyến của vú, nó chưa có tính xâm lấn nên chưa lan ra các mô của vú cũng như mô xung quanh. Rất khó để phát hiện ung thư vú giai đoạn đầu vì bệnh nhân chưa hề xuất hiện dấu hiệu bệnh nào. Chỉ có các trường hợp xét nghiệm sàng lọc hoặc chẩn đoán bệnh liên quan vô tình phát hiện bất thường. Phát hiện ung thư vú giai đoạn đầu có tiên lượng điều trị rất tốt, cơ hội chữa khỏi ung thư vú giai đoạn đầu rất cao, khoảng 90 - 100% trường hợp. Tuy nhiên vẫn có những trường hợp điều trị bệnh không tốt, ung thư vú không được loại bỏ hoàn toàn và tiếp tục phát triển sang các giai đoạn muộn hơn.

Giai đoạn 1 ung thư vú là giai đoạn đầu tiên của quá trình xâm lấn, nghĩa là lúc này các tế bào ung thư không còn nằm trong phạm vi ống tuyến vú nữa mà lan rộng ra các mô vú xung quanh. Khối u ung thư cũng bắt đầu hình thành ở giai đoạn này, tuy nhiên kích thước nhỏ hơn 2cm và chưa lan ra phạm vi ngoài vú nên việc điều trị cũng khá đơn giản. Tỉ lệ chữa khỏi bệnh khi phát hiện ung thư vú giai đoạn 1 là tương đối cao, khoảng 80 - 90%.

Giai đoạn 2 ung thư vú tế bào ung thư ở giai đoạn này vẫn chưa lan xa ra các bộ phận khác. Người ta chia nhỏ ung thư vú giai đoạn 2 thành 2 mức phát triển là 2A và 2B như sau:

Giai đoạn 2A: Khi đặc điểm tiến triển ung thư chưa có khối u ung thư và ít hơn 4 hạch bạch huyết bị xâm lấn. Khối u ung thư nhỏ hơn 2cm, ít hơn 4 hạch bạch huyết ở nách bị di căn ung thư. Khối u ung thư kích thước 2 - 5cm nhưng chưa di căn đến hạch bạch huyết.

Giai đoạn 2B: Giai đoạn này đặc trưng bởi sự di căn tế bào ung thư đến hạch bạch huyết, với các đặc điểm gồm: Khối u ung thư kích thước 2 - 5cm, có các cụm tế bào ung thư nhỏ hình thành trong hạch bạch huyết. Khối u ung thư kích thước 2 - 5 cm, di căn đến ít hơn 4 hạch bạch huyết ở nách. Khối u ung thư kích thước trên 5cm nhưng chưa di căn đến hạch bạch huyết.

Ung thư vú giai đoạn 2 có sự phát triển khối u tương đối nhanh, kích thước lớn và bắt đầu di căn đến hạch bạch huyết song tỉ lệ chữa khỏi bệnh khá cao.

Giai đoạn 3, ung thư vú đã phát triển mạnh, lan đến hạch bạch huyết xung quanh. Tùy theo khối u ung thư và số lượng hạch bạch huyết di căn, giai đoạn này còn được chia nhỏ thành ung thư vú 3A, 3B và 3C. Do di căn nhiều hạch bạch huyết, khối u ung thư cũng khá lớn nên điều trị ung thư vú giai đoạn này phức tạp hơn.

Giai đoạn 4 ung thư vú là giai đoạn phát triển cuối cùng của ung thư vú, đặc trưng bởi sự di căn mạnh mẽ đến các cơ quan trong cơ thể như não, gan, xương, phổi,…Điều trị ung thư vú giai đoạn 4 chưa đạt được kết quả tốt, các phương pháp mới cho phép bệnh nhân kéo dài sự sống và tăng chất lượng sống tốt hơn.

Theo Bs. Phương Thúy, việc xác định giai đoạn bệnh, thời gian tiến triển và di căn không thể định lượng được. Mà việc muốn xem bệnh ở giai đoạn nào là quá trình xác định kích cỡ, vị trí và mức độ lan rộng của khối bướu. Xác định giai đoạn ung thư sẽ giúp nhận định về tiên lượng và về lựa chọn điều trị tốt nhất. Dựa vào các xét nghiệm phù hợp với từng bệnh nhân và từng loại ung thư, các bác sĩ mới xác định được chính xác giai đoạn bệnh nhằm đưa ra kế hoạch điều trị.

Cũng theo bác sĩ, các xét nghiệm và khảo sát để xác định giai đoạn ung thư vú có thể bao gồm: Xét nghiệm máu, xét nghiệm công thức máu toàn bộ. Chụp nhũ ảnh của vú còn lại để tìm các dấu hiệu của ung thư. Chụp MRI vú, Chụp xạ hình xương, Chụp CT cắt lớp điện toán (CT scan), Chụp cắt lớp phát xạ positron (PET scan).

Không phải tất cả người bệnh đều cần thực hiện toàn bộ các xét nghiệm và khảo sát này. Tùy từng bệnh nhân mà các bác sĩ sẽ chọn lựa các xét nghiệm thích hợp dựa vào từng trường hợp cụ thể, có xét đến các triệu chứng mới xuất hiện .

Các khối u không phải ung thư

BSCKI Hoàng Trọng Điểm cho biết, một khối u ở vú là tình trạng sưng cục bộ, nổi lên ở vú, có cảm giác khác với mô vú xung quanh nó hoặc mô vú ở cùng một vùng của vú kia. Vú phụ nữ bao gồm các loại mô khác nhau. Hai loại chính là tuyến sữa sản xuất sữa và ống dẫn sữa.

Vú cũng chứa mô liên kết dạng sợi, mô mỡ, dây thần kinh, mạch máu và các hạch bạch huyết. Thành phần mô vú có thể thay đổi tùy theo chức năng. Ví dụ, trong thời kỳ cho con bú, bầu ngực sẽ thay đổi. Ngực cũng có thể thay đổi trong suốt chu kỳ hàng tháng.

Mỗi bộ phận của vú có thể phản ứng theo những cách khác nhau. Những thay đổi này tác động đến cảm giác và kết cấu của vú, ảnh hưởng đến sự phát triển của các khối u ở vú.

Vú có thể trở nên lớn hơn một chút ngay trước kỳ kinh nguyệt và có thể có cảm giác vón cục. Chúng cũng thay đổi khi mang thai và khi cho con bú. Một số loại u, chẳng hạn như u nang, rất phổ biến.

Các nguyên nhân có thể gây ra u ở vú bao gồm u nang, áp-xe (có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng như viêm vú), bướu sợi tuyến, u nhú nội sản, lipoma, hoại tử mỡ, ung thư vú… Các triệu chứng có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra u.

U nang vú là một túi chứa đầy chất lỏng lành tính trong vú. Chúng thường xuất hiện ở phụ nữ ở độ tuổi 30-50 và hiếm gặp sau khi mãn kinh.

Nó có thể không gây ra triệu chứng hoặc một số người có thể có biểu hiện có một cục u mịn dưới da, gây đau và tiết dịch núm vú.

Nguyên nhân gây ra u nang vú chưa được xác định rõ, nhưng chúng có thể phát triển để phản ứng với các hormone liên quan đến kinh nguyệt.

Áp-xe dễ phát triển ở vú trong thời kỳ cho con bú. Chúng không phải là ung thư và thường là do nhiễm trùng như viêm vú.

Áp-xe vú thường có biểu hiện có cục u đau và sưng, mẩn đỏ ở vùng da lân cận, nóng ở khu vực xung quanh áp-xe, tiết dịch từ núm vú, sốt… Trường hợp áp-xe vú cần được bác sĩ khám và điều trị dẫn lưu áp-xe, kiểm soát cơn đau và viêm.

U sợi tuyến vú là sự phát triển bất thường của mô tuyến trong vú. Nó là một khối u lành tính với các đặc điểm là một khối tròn, đường viền mịn, không đau. U sợi tuyến vú thường co lại và biến mất theo thời gian. Tuy nhiên, trong trường hợp có khối u lớn có thể cần phẫu thuật loại bỏ.

U nhú nội ống là một loại u lành tính. Chúng là những khối giống như mụn cơm phát triển trong các ống dẫn của vú. Các khối u này thường tạo thành một khối tròn hoặc bầu dục, phát triển dưới núm vú, tiết dịch trong hoặc có máu.

Hoại tử mỡ xảy ra khi các mô mỡ trong vú không nhận đủ oxy gây hoại tử. Nó có thể xảy ra sau khi phẫu thuật tái tạo vú, sinh thiết… Chấn thương ở vú cũng có thể làm tổn thương đến các tế bào mỡ trong mô vú và gây hoại tử.

Lipoma (u mỡ) là một trong những dạng khối u lành tính phổ biến, phát triển từ tế bào mỡ. Chúng thường mềm và tròn, không đau có thể di chuyển nhẹ dưới da khi chạm vào. Lipoma có thể xảy ra ở bất cứ đâu trên cơ thể và thường không cần điều trị.

Khối u nghi ngờ ung thư

Một số người bị ung thư vú không có triệu chứng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, những thay đổi có thể bắt đầu xảy ra ngay từ giai đoạn đầu, trong đó có xuất hiện khối u.Những thay đổi ở vú có thể là dấu hiệu của ung thư bao gồm:

Có một khối u hoặc dày lên trong mô vú. Các khối bất thường này có thể cố định hoặc di động, kích thước khác nhau và ranh giới có thể khó xác định, có thể đau hoặc không đau;

Đau vú, có thể không liên quan đến kỳ kinh, hoặc đau ở một bên vú, đau kéo dài;

Thay đổi màu da vú, da bị lõm xuống hoặc nhăn nheo, da bị kích ứng, có vảy hoặc nổi cộm, da vú dày lên, da vú trở lên căng mọng, kèm theo đỏ và có thể đau; Núm vú bị kéo tụt vào trong;

Chảy dịch hoặc chảy máu ở đầu vú, có thể kèm theo đau hoặc không, đặc biệt là khi các bất thường này chỉ xuất hiện ở một bên vú.

Ung thư vú cũng có thể gây ra những thay đổi trong các hạch bạch huyết trong giai đoạn đầu như có khối u, sưng tấy hoặc dày lên xung quanh cánh tay, một khối u hoặc sưng ở vùng xương đòn, dày da ở nách.

Sự liên quan đến hạch bạch huyết cũng có thể dẫn đến phát ban trên vú ở những người bị ung thư vú dạng viêm.

BSCKI Hoàng Trọng Điểm khuyến cáo, khi phát hiện có một trong những dấu hiệu bất thường nêu trên, người bệnh cần đến cơ sở y tế chuyên khoa sớm để khám, làm xét nghiệm chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.