Hà Nội: Một gia đình chính sách kêu cứu vì bị “gây khó dễ” trong quá trình xây dựng nhà ở

Theo lá đơn kiến nghị gửi tới Báo Gia đình và Xã hội, bà Trần Thị Bích Thuần (cư trú tại số nhà 5 phố Nguyễn An Ninh, phường Tương Mai, quận Hoàng Mai, TP. Hà Nội) cho biết: Gia đình bà thuộc diện gia đình chính sách, chồng bà là ông Lê Đức Nhu từng tham gia chiến đấu tại chiến trường miền Nam trong những tháng năm khói lửa nhất.

Vợ chồng bà Thuần có 2 người con, 2 cháu đều bị ảnh hưởng nặng nề bởi di chứng chất độc màu da cam. Trong đó, người con gái đã mất cách đây 10 năm. Giờ chỉ còn duy nhất người con trai năm nay đã 37 tuổi (nhưng mọi sinh hoạt đều phải phụ thuộc bố mẹ già hiện tại đã ngoài 70 tuổi).

Gần đây, do nhà ở chật chội, xuống cấp, gia đình bà Thuần đã xin giấy phép cải tạo lại khu bếp, nhà vệ sinh phía sau nhà. Tuy nhiên, trong quá trình khởi công xây dựng, ông Trần Minh Phong (hàng xóm, trú tại số 7 phố Nguyễn An Ninh) bất ngờ có đơn kiến nghị gửi tới UBND phường Tương Mai khi cho rằng bức tường có chiều rộng hơn 20cm, dài 5m sát nhà là của gia đình ông này và không cho gia đình bà Thuần tháo dỡ.

Trao đổi với PV Báo Gia đình và Xã hội về vấn đề trên, ông Lê Đức Nhu cho biết: Ngôi nhà số 5 phố Nguyễn An Ninh, vợ chồng ông đã mua của gia đình bà Hài cách đây hơn 30 năm. Vào năm 2008, gia đình ông có thỏa thuận và mua lại bức tường (rộng hơn 20cm, dài 5m) phía sau nhà của gia đình bà Nguyễn Thị Luyến (chủ nhân cũ ngôi nhà số 7 phố Nguyễn An Ninh). Việc mua bán này đã được 2 bên lập giấy chuyển nhượng rõ ràng. Sau đó 3 năm (tức năm 2011) gia đình ông Phong mới mua lại một phần ngôi nhà của bà Luyến và có tiến hành xây dựng nhà ở tách biệt hoàn toàn với bức tường mà vợ chồng ông Nhu đã mua trên.

Là người đại diện cho gia đình bà Luyến tiến hành việc mua bán đất cát với ông Phong, ông Vũ Văn Hồng (con rể bà Luyến) xác nhận có giấy tờ chuyển nhượng giữa gia đình cho vợ chồng ông Nhu bức tường nêu trên. Bên cạnh đó khi đo đạc đất bán cho ông Phong, ông Hồng cũng thông báo về chuyện bức tường. Bản thân ông Phong cũng biết điều đó.

“Tôi khẳng định bức tường nêu trên hoàn toàn thuộc quyền sở hữu của gia đình ông Nhu. Kính mong cơ quan chức năng giải quyết công bằng”, ông Hồng nhấn mạnh.

Chờ phán quyết công bằng từ UBND quận Hoàng Mai

Liên quan tới câu chuyện trên, trao đổi với PV Báo Gia đình và Xã hội, ông Nguyễn Gia Hải (Chuyên gia pháp lý văn phòng luật Vạn Xuân Hà Nội – Đoàn luật sư TP. Hà Nội) bày tỏ quan điểm:

Ông Phong gửi đơn kiến nghị tới UBND phường Tương Mai với nội dung là tranh chấp diện tích đất có bức tường giáp ranh giữa 2 nhà, nên đây là việc “tranh chấp đất đai”.

Vì là tranh chấp đất đai nên căn cứ theo điều 89, nghị định 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành luật đất đai thì “Thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp tỉnh”.

Cụ thể trong vụ việc này thẩm quyền giải quyết thuộc UBND quận Hoàng Mai theo điểm a, khoản 3 điều 203 luật đất đai 2013:

“Trường hợp tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính”

Như vậy, UBND phường Tương Mai chỉ có nghiệm vụ “tiến hành hòa giải giữa 2 bên” khi họ không thể tự hòa giải, chứ không có thẩm quyền giải quyết.

Mặt khác theo khoản 1 điều 28 Luật tiếp công dân năm 2013 quy định về thời hạn giải quyết kiến nghị như sau:

“Điều 28. Thông báo kết quả xử lý khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh

1. Trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày tiếp nhận nội dung khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, người tiếp công dân có trách nhiệm trả lời trực tiếp hoặc thông báo bằng văn bản đến người đã đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về một trong các nội dung sau đây:
2. a) Khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh đã được thụ lý để giải quyết;
3. b) Việc xem xét khiếu nại, tố cáo để thụ lý cần kéo dài thời gian do cần xác minh thêm theo quy định của Luật khiếu nại, Luật tố cáo;
4. c) Từ chối thụ lý đối với khiếu nại, tố cáo không thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, tổ chức, đơn vị mình hoặc không đủ điều kiện thụ lý;
5. d) Nội dung khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh đã được chuyển đến cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền giải quyết.”

Như vậy, trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn kiến nghị, phản ánh, người tiếp công dân có trách nhiệm trả lời trực tiếp hoặc thông báo bằng văn bản đến người kiến nghị, phản ánh. Nội dung trả lời kiến nghị, phản ánh là một trong những trường hợp sau: thụ lý giải quyết; từ chối thụ lý giải quyết (phải trả lời bằng văn bản nêu rõ lý do); chuyển đơn đến cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền giải quyết.

Theo nguyên tắc, khi ông Phong nộp đơn kiến nghị cho UBND phường Tương Mai, phải có trách nhiệm nộp kèm các tài liệu, chứng cứ chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của gia đình ông bị xâm hại. Sau đó UBND phường phải tiến hành “Thẩm tra, xác minh tìm hiểu nguyên nhân phát sinh tranh chấp, thu thập giấy tờ, tài liệu có liên quan do các bên cung cấp về nguồn gốc đất, quá trình sử dụng đất và hiện trạng sử dụng đất” theo khoản 1 điều 88 của nghị định số 43 năm 2014 hướng dẫn thi hành luật đất đai.

Nếu UBND phường Tương Mai bỏ qua điều này và tiếp nhận đơn kiến nghị, sau đó ra quyết định đình chỉ mọi hoạt động liên quan đến diện tích có bức tường đang tranh chấp mà không xác minh đơn kiến nghị có căn cứ không, là thiếu công tâm, hệ quả dẫn đến có thể gây ảnh hưởng đến quyền, lợi ích của người khác, cụ thể ở đây chính là gia đình ông Nhu - người bị khiếu nại.

Trong trường hợp nếu ông Phong không đưa ra được tài liệu, giấy tờ, chứng cứ chứng minh nội dung đơn kiến nghị của mình là đúng thì UBND phườngTương Mai phải ra văn bản trả lời với nội dung từ chối thụ lý giải quyết và nêu rõ lý do.

Thông tin với PV, ông Dương Tích Phong (Phó chủ tịch UBND phường Tương Mai) cho biết: Hiện phường đã nắm bắt được vụ việc trên và đang trong quá trình giải quyết.

Xuân Thắng