Tình trạng hàng quán lấn chiếm lòng đường, vỉa hè đang diễn ra tràn lan tại nhiều tuyến phố ở Hà Nội, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến giao thông, mỹ quan đô thị và cuộc sống, sức khỏe của người dân.
Hiện nay, nhu cầu sử dụng dịch vụ, đặc biệt là nhu cầu ăn uống, đang gia tăng nhanh chóng. Để đáp ứng nhu cầu này, ngày càng nhiều hàng quán vỉa hè mọc lên khắp nơi. Nhiều chủ quán đã bất chấp pháp luật, biến không gian công cộng thành không gian kinh doanh tư nhân, tạo nên cảnh tượng lộn xộn, mất mỹ quan đô thị và gây bức xúc cho người dân địa phương.
Điển hình, tại khu vực giao giữa phố Hồ Đắc Di và phố Đặng Văn Ngữ, vỉa hè trước các quán ăn, quán nhậu luôn đông đúc cả ngày lẫn đêm. Thực khách ngồi tràn lan chiếm hết một nửa vỉa hè, trong khi nửa còn lại trở thành bãi đỗ xe của quán và khách hàng, khiến lối đi dành cho người đi bộ bị thu hẹp, gây bất tiện và nguy hiểm.
Đây vốn dĩ là không gian vỉa hè rất rộng rãi phía trước mặt khu tập thể cũ. Thế nhưng, giờ đây, người dân sống trong khu vực phải đối mặt với nhiều khó khăn khi di chuyển trên vỉa hè, buộc phải "lách" qua giữa dòng thực khách và bãi đỗ xe, gây nhiều bất tiện và mất an toàn.
Không chỉ vỉa hè bị lấn chiếm, ngay cả khu vực trồng cây xanh cũng bị "tận dụng" để đỗ xe. Tình trạng này dẫn đến việc nhiều bụi hoa bị lụi tàn, đất đai trở nên khô cứng, không còn thuận lợi cho cây cối phát triển.
Đáng chú ý, tình trạng lấn chiếm lòng đường trở nên nghiêm trọng hơn khi xe chở thực phẩm đỗ chắn phần lớn diện tích đường, cản trở phương tiện khác. Hoạt động vận chuyển hàng hóa từ xe xuống cũng làm gián đoạn giao thông, buộc người đi đường phải di chuyển ra giữa đường, sát với dòng xe ngược chiều, làm tăng nguy cơ xảy ra va chạm.
Đặc biệt, nhiều quán thịt nướng ngang nhiên dựng lò nướng để phục vụ cho hoạt động kinh doanh trên vỉa hè. Khói từ các lò nướng, mùi than đốt và rác thải do các quán ăn thải ra gây ô nhiễm không khí, buộc những người di chuyển qua đoạn đường này phải đeo khẩu trang để tránh hít phải bụi than. Hơn nữa, việc buôn bán thực phẩm ngay cạnh các xe chứa rác tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe của khách hàng.
Bà Nguyễn Thị Tới, một người dân trong khu vực, bày tỏ: "Tôi bức xúc lắm! Đi lại thì khó khăn, khói bụi ô nhiễm suốt ngày, làm chúng tôi mệt mỏi lắm. Quán xá còn bán tới khuya, người già như tôi làm sao mà ngủ cho yên!"
Cùng ý kiến, anh Tuấn - gia đình sống lâu năm tại khu vực chia sẻ: "Người ta buôn bán lâu rồi, cơ quan chức năng cũng đến xử phạt mấy lần rồi nhưng cuối cùng đâu lại vào đấy, có giải quyết triệt để được đâu”.
Để chấm dứt tình trạng này, các cơ quan quản lý cũng đã đưa ra nhiều chế tài xử phạt đối với những hành vi lấn chiếm vỉa hè lòng đường. Cụ thể, đối với hành vi buôn bán vỉa hè, khai thác lòng đường; vào những mục đích cá nhân, gây ảnh hưởng và cản trở đến người; giao thông hay các hoạt động bình thường khác thì bị coi là hành vi lấn chiếm lòng đường. Lấn chiếm lòng lề đường là vi vi phạm hành chính theo quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
Tại khoản 5 Điều 12 Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định: Đối với hành vi lấn sử dụng trái phép lòng đường đô thị, hè phố để: Họp chợ; kinh doanh dịch vụ ăn uống; bày, bán hàng hóa; sửa chữa phương tiện, máy móc, thiết bị; rửa xe; đặt, treo biển hiệu, biển quảng cáo; xây, đặt bục bệ; làm mái che hoặc thực hiện các hoạt động khác gây cản trở giao thông chiếm lòng lề đường có thể phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với cá nhân, từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với tổ chức.
Thiết nghĩ, chính quyền địa phương cần xử lý triệt để hơn nữa, áp dụng chế tài đủ mạnh để chấm dứt hiện tượng lộn xộn nêu trên, đảm bảo sức khỏe cho người dân tham gia giao thông và sinh sống trong khu vực.