Hướng dẫn mới về kiểm soát huyết áp: Nhấn mạnh thay đổi lối sống và điều trị cá nhân hóa

Theo báo cáo chung của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) và Học viện Tim mạch Hoa Kỳ (ACC), gần một nửa số người trưởng thành tại Hoa Kỳ nằm trong nhóm nguy cơ này và được khuyến nghị cần can thiệp bằng thay đổi lối sống kết hợp thuốc hạ huyết áp khi cần thiết. Hướng dẫn kêu gọi điều trị sớm và cá nhân hóa cho người có huyết áp trung bình là 130/80 mm/Hg hoặc cao hơn.

GS.TS Daniel Jones, Chủ tịch Ủy ban biên soạn hướng dẫn, cho biết: "Tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ phổ biến và có thể thay đổi được của bệnh tim mạch. Bằng cách can thiệp sớm, áp dụng các chiến lược điều trị phù hợp trong suốt cuộc đời, chúng ta có thể giúp người bệnh kiểm soát huyết áp tốt hơn, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim, thận, đái tháo đường type 2 và sa sút trí tuệ".

Những điểm mới nổi bật của hướng dẫn kiểm soát huyết áp

Hướng dẫn năm 2025 cập nhật từ bộ khuyến cáo năm 2017 (lần đầu hạ ngưỡng tăng huyết áp từ 140/90 xuống 130/80 mmHg). Lần này, tài liệu tập trung hơn vào quản lý huyết áp ở người có lối sống chưa lành mạnh hoặc mắc kèm bệnh lý.

Các khuyến nghị về thay đổi lối sống

• Hạn chế natri dưới 2.300 mg/ngày, lý tưởng là 1.500 mg/ngày.
• Đọc kỹ nhãn dinh dưỡng của thực phẩm đóng gói, đồ ăn nhanh, vì đây là nguồn natri chính.
• Giảm hoặc bỏ rượu: Tối đa 1 ly/ngày với nữ, 2 ly/ngày với nam.
• Kiểm soát căng thẳng bằng thể dục, thiền, yoga hoặc các kỹ thuật thư giãn khác.
• Duy trì cân nặng hợp lý, giảm ít nhất 5% trọng lượng với người thừa cân/béo phì.
• Thực hiện chế độ ăn tốt cho tim mạch với nhiều rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, hạt và hạt giống, cùng các sản phẩm từ sữa ít béo hoặc không béo, bao gồm thịt nạc, thịt gia cầm và cá.
• Tăng cường hoạt động thể chất lên ít nhất 75-150 phút một tuần, bao gồm cả bài tập aerobic và bài tập sức mạnh.

Ngoài ra, hướng dẫn khuyến nghị theo dõi huyết áp tại nhà để hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán và đánh giá hiệu quả điều trị.

Công cụ hỗ trợ bác sĩ

Năm 2023, AHA đã giới thiệu công cụ PREVEN, cho phép ước tính nguy cơ mắc bệnh tim mạch trong 10 và 30 năm ở người trưởng thành. Đây là công cụ đầu tiên kết hợp đánh giá sức khỏe tim, thận và chuyển hóa, giúp dự đoán nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ hoặc suy tim của một người.

Cùng với công cụ này, hướng dẫn cũng khuyến cáo các bác sĩ sử dụng các xét nghiệm bổ sung ở người có bệnh tiểu đường, bệnh thận hoặc ngưng thở khi ngủ để đánh giá nguy cơ tăng huyết áp chính xác hơn.

Các lưu ý nêu bật khác của hướng dẫn

• Tăng huyết áp có thể làm tổn thương mạch máu não nhỏ, dẫn đến suy giảm nhận thức, sa sút trí tuệ.
• Kiểm soát chặt chẽ tình trạng huyết áp cao trong và sau khi mang thai.
• Ở người tăng huyết áp rất cao hoặc có bệnh lý kèm theo (đái tháo đường, béo phì, bệnh thận), nên phối hợp nhiều loại thuốc hạ áp.

Mục tiêu huyết áp theo hướng dẫn 2025

• Huyết áp khỏe mạnh (bình thường): Dưới 120/80 mmHg
• Tiền tăng huyết áp: 120–129/<80>
• Tăng huyết áp giai đoạn 1: 130–139/80–89 mmHg
• Tăng huyết áp giai đoạn 2: ≥140/90 mmHg

GS.TS Daniel Jones nhấn mạnh: "Người dân cần hiểu rõ mục tiêu huyết áp khuyến nghị. Việc duy trì lối sống lành mạnh kết hợp với điều trị thuốc hợp lý sẽ giúp đạt huyết áp tối ưu, bảo vệ sức khỏe tim mạch và não bộ lâu dài, đồng thời kéo dài tuổi thọ".