Hướng kiều hối vào dự án có lợi ích rõ ràng

Liên quan đến Đề án "Chính sách thu hút và phát huy nguồn lực kiều hối trên địa bàn TP HCM giai đoạn 2024 - 2030", TS Bùi Duy Tùng, Đại học RMIT Việt Nam, chia sẻ ở các quốc gia như Ấn Độ và Mexico, kiều hối đã được chuyển thành công vào các lĩnh vực như giáo dục, chăm sóc sức khỏe và bảo tồn môi trường… Hướng đi này không chỉ tạo ra lợi nhuận cho các nhà đầu tư mà còn nâng cao cộng đồng địa phương.

Đầu tư vào cơ sở hạ tầng

Phóng viên: Đề án "Chính sách thu hút và phát huy nguồn lực kiều hối trên địa bàn TP HCM giai đoạn 2024 - 2030" vừa được Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM thông qua, các đơn vị đang hoàn chỉnh nội dung để trình UBND TP HCM sớm ban hành. Theo ông, giải pháp nào góp phần huy động nguồn lực vàng từ kiều hối?

- TS BÙI DUY TÙNG: Ở các quốc gia như Ấn Độ và Mexico, kiều hối đã được chuyển thành công vào các lĩnh vực như giáo dục, chăm sóc sức khỏe và bảo tồn môi trường, không chỉ tạo ra lợi nhuận cho các nhà đầu tư mà còn nâng cao cộng đồng địa phương. Ví dụ, đầu tư vào các trung tâm giáo dục công nghệ cao hoặc các dự án năng lượng xanh có thể tạo ra tác động kép, vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vừa giải quyết các thách thức xã hội như khoảng cách giáo dục và suy thoái môi trường.

Ở Việt Nam, đặc biệt là tại TP HCM, việc tận dụng kiều hối theo những cách tương tự có thể mang lại lợi ích đáng kể. Ví dụ, đầu tư vào cơ sở hạ tầng chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là ở các khu vực chưa phát triển tốt, có thể cải thiện kết quả sức khỏe cộng đồng đồng thời tạo ra lợi nhuận ổn định. Từ đó, các dự án này trở nên hấp dẫn đối với cộng đồng người Việt ở nước ngoài.

Sự thành công của các chương trình kiều hối ở Philippines gắn chặt với sức mạnh của mạng lưới kiều bào của họ. TP HCM và cả nước cũng có thể xây dựng, mở rộng các kênh truyền thông với cộng đồng người Việt ở nước ngoài thông qua các đại sứ quán, lãnh sự quán và các tổ chức Việt Nam ở nước ngoài, không chỉ là cung cấp thông tin, còn là thúc đẩy ý thức tham gia và sở hữu trong cộng đồng kiều bào. Các mạng lưới này đóng vai trò là kênh quan trọng không chỉ cho việc chuyển tiền mà còn chuyển giao kỹ năng, kiến thức và công nghệ trở lại Việt Nam.

Bằng cách tạo ra một kênh đối thoại có thông tin được liên tục cập nhật tới cộng đồng kiều bào Việt Nam, thành phố có thể hiểu rõ hơn về lợi ích và khả năng của những cộng đồng này, từ đó điều chỉnh các cơ hội đầu tư phù hợp với họ. Ví dụ, TP HCM có thể xây dựng một cổng thông tin kiều hối, trong đó liên tục cập nhật các thông tin về dự án, chính sách, đầu tư để giúp cho kiều bào có một kênh thông tin minh bạch, chính xác.

Phát triển các sản phẩm tài chính

Các giải pháp tài chính đóng vai trò thế nào trong thúc đẩy kiều hối chảy về, thưa ông?

- Việc cung cấp các giải pháp tài chính linh hoạt đóng vai trò then chốt trong việc biến dòng kiều hối thành các khoản đầu tư có hiệu quả. Các quốc gia như Kenya đã đạt được thành công to lớn với các nền tảng tiền di động cho phép giao dịch tài chính dễ dàng và an toàn cho cộng đồng kiều bào của họ.

TP HCM có thể phát triển các sản phẩm tài chính tương tự, chẳng hạn như trái phiếu kiều bào đã được sử dụng thành công ở các quốc gia như Israel và Ấn Độ như một hình thức để kiều bào thể hiện tình cảm yêu nước và huy động lượng vốn lớn cho các dự án phát triển quốc gia.

Về cơ bản, các trái phiếu này là nợ của chính phủ hoặc doanh nghiệp, được phát hành cho công dân đang sống ở nước ngoài. Các khoản tiền huy động thông qua các trái phiếu này thường được sử dụng cho các dự án cơ sở hạ tầng quy mô lớn hoặc để hỗ trợ ổn định kinh tế.

Ngoài trái phiếu kiều bào, các sản phẩm tài chính sáng tạo khác có thể được cấu trúc để thu hút kiều hối vào các kênh hiệu quả: quỹ đầu tư bất động sản dành cho người nước ngoài, trái phiếu tác động phát triển, nền tảng gây quỹ cộng đồng.

Đầu tư vào nhà ở

Các luật liên quan đến bất động sản vừa có hiệu lực, trong đó có quy định Việt kiều cũng được sở hữu nhà ở Việt Nam, liệu có góp phần thúc đẩy dòng kiều hối đổ vào thị trường này?

- Việc cho phép Việt kiều sở hữu nhà ở tại Việt Nam mở ra một kênh đầu tư mới, an toàn và hấp dẫn cho kiều bào. Bất động sản là một loại tài sản có giá trị lâu dài và thường được coi là một nơi trú ẩn an toàn cho vốn. Với quy định mới, nhiều Việt kiều có thể sẽ xem đây là cơ hội để đầu tư vào quê hương mình, không chỉ vì mục đích sinh lợi mà còn vì tình cảm, gắn kết với đất nước. Ở những quốc gia khác như Philippines và Mexico, các chính sách tương tự đã giúp thúc đẩy dòng kiều hối vào thị trường bất động sản, đóng góp tích cực vào sự phát triển của ngành này.

Việc cho phép sở hữu nhà sẽ giúp Việt kiều cảm thấy an tâm hơn khi gửi tiền về đầu tư vào bất động sản, giảm thiểu rủi ro pháp lý và các rào cản khác. Điều này cũng đồng nghĩa với việc tăng cường sự ổn định và minh bạch trong thị trường bất động sản, vì các giao dịch sẽ được thực hiện qua các kênh chính thức, tuân thủ theo các quy định của pháp luật.

Ngoài yếu tố kinh tế, việc sở hữu nhà ở còn mang ý nghĩa lớn trong việc củng cố mối quan hệ giữa kiều bào và quê hương. Điều này không chỉ thúc đẩy dòng kiều hối mà còn kích thích sự tham gia của kiều bào vào các hoạt động xã hội, từ thiện và phát triển cộng đồng.