Không nên lạm dụng xét nghiệm cúm

Dịch cúm B đang bùng phát tại Hà Nội và nhiều tỉnh, thành phố phía Bắc. Tại nhiều bệnh viện, tình trạng trẻ ho, sốt đến khám rất đông, gây hiện tượng quá tải. Nhiều người thấy con sốt, ho đã hoang mang, lo lắng gọi dịch vụ xét nghiệm cúm tại nhà gây lãng phí và tốn kém. Giá test nhanh cúm A/B tại nhà của Bệnh viện Medlatec là 349.000đ + 10.000đ dịch vụ; một số cơ sở xét nghiệm khác cũng giá tương tự.

Theo các chuyên gia, việc đổ xô đi xét nghiệm cúm là không cần thiết mà việc xét nghiệm cúm chỉ thực hiện trên những trường hợp quá nặng. Phần lớn việc chẩn đoán bệnh đều dựa trên việc khai thác kỹ các triệu chứng và thăm khám lâm sàng để hướng dẫn, tư vấn cho gia đình cách chăm sóc, theo dõi và đưa trẻ đi khám bệnh đúng lúc, kịp thời.

BS Trương Văn Quý, Trưởng Khoa Nội nhi tổng hợp, Bệnh viện E cũng cho rằng, việc xét nghiệm cúm chỉ thực hiện cho các trường hợp cần nhập viện điều trị, còn các trường hợp theo dõi tại nhà, xét nghiệm cúm là không cần thiết.

Theo PGS.TS Tạ Anh Tuấn, Trưởng khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, cúm B là một loại cúm mùa (có 4 typ A, B, C, D) là loại virus thường gây nhiễm trùng đường hô hấp. Kể từ sau đại dịch COVID-19, các nghiên cứu thấy rằng, cúm B gặp khoảng 40%, do cúm A chiếm 60% trong các trường hợp cúm mùa, rất nhiếm gặp cúm C, D.

Cũng như cúm A, cúm B lây từ người sang người thông qua giọt bắn nhỏ (có chứa virus cúm) trong không khí khi người bị nhiễm bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện; hoặc do chạm vào các bề mặt bị ô nhiễm bởi các giọt bị nhiễm bệnh, rồi chạm vào miệng, mũi hoặc mắt. Thời gian ủ bệnh của bệnh cúm B từ 1 ngày đến 4 ngày kể từ khi bị nhiễm virus cúm. Trẻ em và những người có hệ thống miễn dịch bị suy yếu có thể có thời gian ủ bệnh lâu hơn.

Triệu chứng của cúm B gồm: Sốt, đau rát họng, ho khan, đau đầu, đau mỏi người, đau xương khớp, mệt mỏi cảm thấy kiệt sức. Trẻ em bị cúm cũng có thể có các triệu chứng tiêu hóa (buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy). “Mặc dù một số triệu chứng cúm có thể tương tự như cảm lạnh, và đa số trẻ sẽ bình phục sau 1-2 tuần, tuy nhiên ho và mệt mỏi có thể kéo dài hơn 2 tuần. Phần lớn bệnh cúm B nhẹ tự khỏi, tuy nhiên virus cũng có thể gây biến chứng nặng như viêm phổi do virus cúm hoặc do bội nhiễm vi khuẩn.

Các biến chứng nghiêm trọng khác hiếm gặp hơn như: Viêm cơ tim, viêm não, viêm cơ tiêu cơ vân, suy đa cơ quan nhưng rất hiếm”, bác sỹ Tạ Anh Tuấn cho biết. Theo bác sỹ, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, đặc biệt trẻ nhỏ hơn 2 tuổi, trẻ có bệnh mạn tính, béo phì có nguy cơ biến chứng nặng do cúm B hơn người khác. Thuốc kháng sinh không có hiệu quả với virus cúm.

PGS Tạ Anh Tuấn khuyến cáo trẻ đến cơ sở y tế khi: Sốt cao từ 39 độ trở lên, dùng thuốc hạ sốt và các phương pháp vật lý hạ nhiệt nhưng nhiệt độ không hạ. Hoặc trẻ sốt cao trên 38,5 độ quá 3 ngày không có xu hướng thuyên giảm. Trẻ thở nhanh, bất thường, rút lõm lồng ngực; mạch nhanh, không ăn/uống, có biểu hiện mất nước, thay đổi ý thức, kêu đau bụng/đau ngực, nôn nhiều…

“Lưu ý cha mẹ/người chăm sóc không tự ý gọi xét nghiệm chẩn đoán cúm B cũng như các xét nghiệm khác, không tự ý sử dụng các thuốc kháng sinh cũng như các thuốc kháng virus cho trẻ mà nên theo tư vấn, chỉ định của các bác sĩ”, PGS Tuấn nhấn mạnh.