Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị cấp có thẩm quyền chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm; Bộ Quốc phòng, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đồng Nai chỉ đạo xử lý nghiêm trách nhiệm của Chỉ huy trưởng BCH Quân sự tỉnh Đồng Nai.
Thanh tra Chính phủ vừa ban hành Thông báo số 1990/TB-TTCP ngày 25/9/2024 kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng đất đai, xây dựng tại Dự án Trung tâm Đức mẹ Núi Cúi, Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai.
Kết luận thanh tra nêu rõ: Việc thành lập Trung tâm mục vụ thuộc Giáo phận Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai là nhu cầu có thực nhằm phục vụ hoạt động tôn giáo chung của giáo phận. Trên cơ sở ý kiến tham gia của các bộ, ngành và UBND tỉnh Đồng Nai, Ban Cán sự Đảng Bộ Nội vụ đã báo cáo (số 129-BC/BCSĐ ngày 30/7/2012) và được Thường trực Ban Bí thư đồng ý tại Văn bản số 3726-CV/VPTW ngày 06/8/2012.
Dự án Trung tâm Đức mẹ Núi Cúi là công trình tôn giáo quy mô lớn, có tầm ảnh hưởng rộng và nhận được nhiều sự quan tâm của giáo dân trong và ngoài tỉnh. Do vậy Thường vụ Tỉnh ủy luôn quan tâm chỉ đạo và cho ý kiến về chủ trương trong lĩnh vực tôn giáo, đất đai và xây dựng trong suốt quá trình triển khai dự án. Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai cũng đã có nhiều văn bản xin ý kiến các cấp có thẩm quyền về các nội dung liên quan.
UBND tỉnh Đồng Nai ban hành quyết định giao 13,627ha đất tại xã Gia Tân 1, huyện Thống Nhất cho Trung tâm Đức mẹ Núi Cúi để sử dụng vào mục đích đất cơ sở tôn giáo theo hình thức Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất với thời hạn sử dụng đất lâu dài là đúng quy định tại các Điều 52, 54, 59 Luật Đất đai 2013.
Công tác quản lý trật tự xây dựng đã được UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo các đơn vị thực hiện kiểm tra, giám sát định kỳ dự án, nhằm phát hiện và xử lý kịp thời vi phạm trật tự xây dựng. Sau khi Trung tâm Đức mẹ Núi Cúi được cấp Giấy phép xây dựng, UBND huyện Thống Nhất đã thực hiện kiểm tra, giám sát thường xuyên, hàng tuần có báo cáo đánh giá tình hình xây dựng dự án.
Thông báo kết luận của Thanh tra Chính phủ cho biết, bên cạnh nhưng ưu điểm thì vẫn còn những tồn tại, thiếu sót, vi phạm.
Cụ thể là, việc lựa chọn vị trí đất để UBND tỉnh Đồng Nai giao 13,627ha xây dựng Trung tâm Đức mẹ Núi Cúi theo đề nghị của Tòa Giám Mục Xuân Lộc là chưa đúng quy định tại khoản 1 Điều 46 Luật Xây dựng năm 2014. Trách nhiệm thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, Giám đốc Sở TNMT và các tổ chức, cá nhân tham mưu có liên quan.
Chủ đầu tư triển khai xây dựng một số công trình phục vụ "Lễ đặt đá" khi chưa được cấp Giấy phép xây dựng là vi phạm khoản 1 Điều 89 Luật Xây dựng năm 2014. Chính quyền địa phương chậm phát hiện ngăn chặn, xử lý những hành vi vi phạm về xây dựng dẫn tới khi kiểm tra thì công trình vi phạm đã được xây dựng một phần hoặc hoàn thành nên rất khó xử lý, mất nhiều thời gian,…
Trách nhiệm trên thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, Giám đốc Sở Xây dựng, Chủ tịch UBND huyện Thống Nhất, Chủ tịch UBND xã Gia Tân 1 và các tổ chức, cá nhân tham mưu có liên quan.
Các cơ quan chức năng có dấu hiệu buông lỏng quản lý về đất đai, xây dựng; dẫn đến việc điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng và cấp phép xây dựng hầu hết được thực hiện sau khi các hành vi vi phạm pháp luật của chủ đầu tư đã xảy ra. Trách nhiệm thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh, Giám đốc Sở Xây dựng, Giám đốc Sở TNMT, Chủ tịch UBND huyện Thống Nhất, Chủ tịch UBND xã Gia Tân 1 và các tổ chức, cá nhân tham mưu có liên quan.
Bên cạnh đó, kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ thiếu sót, vi phạm, trách nhiệm thuộc trách nhiệm của Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Bộ Tham mưu Quân khu 7,…
Mặc dù được Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đồng Nai giao quản lý các "Mốc khống chế pháo binh" trên địa bàn huyện Thống Nhất, tuy nhiên Ban Chỉ huy Quân sự huyện Thống Nhất thiếu trách nhiệm, để chủ đầu tư san lấp mất "Mốc khống chế pháo binh – số hiệu 7Q/41" trong quá trình thi công thuộc dự án nhưng không phát hiện và xử lý kịp thời. Trách nhiệm thuộc về Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự huyện Thống Nhất và các cá nhân tham mưu có liên quan.
Theo kết luận thanh tra, trong quá trình triển khai thực hiện dự án, chủ đầu tư đã nhiều lần có hành vi vi phạm về đất đai, xây dựng. Đặc biệt là hành vi san lấp mặt bằng tại Thửa đất số 77, Tờ bản đồ số 5, xã Gia Tân 1, làm mất "Mốc khống chế pháo binh – số hiệu 7Q/41" khi cơ quan có thẩm quyền chưa thực hiện điều chỉnh "Mốc khống chế pháo binh" này, vi phạm điều 15 Nghị định số 04/CP ngày 16/01/1995 của Chính phủ.
Trên cơ sở kết quả kiểm tra, xác minh, Tổng Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị cấp có thẩm quyền chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo UBND huyện Thống Nhất và các sở, ngành liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động xây dựng, sử dụng đất; tránh để xảy ra tình trạng lấn chiếm đất đai, sử dụng đất sai mục đích, xây dựng trái phép trong khu vực.
Kiến nghị cấp có thẩm quyền chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm về những hạn chế, tồn tại. Đồng thời chỉ đạo các đơn vị có liên quan kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân; trên cơ sở đó có hình thức xử lý phù hợp với thực tế và quy định của pháp luật; xác định biện pháp khắc phục có hiệu quả những hạn chế, thiếu sót trong thời gian tới.
Kiến nghị cấp có thẩm quyền chỉ đạo Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chỉ đạo kiểm điểm và xử lý nghiêm minh theo quy định đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những vi phạm thiếu sót đã chỉ ra trong kết luận thanh tra, nhất là đối với Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đồng Nai, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự huyện Thống Nhất tại thời điểm tháng 1/2016; đồng thời chỉ đạo cơ quan có thẩm quyền thuộc Bộ xử lý nghiêm đối với hành vi vi phạm liên quan đến việc san lấp mặt bằng làm mất "Mốc khống chế pháo binh - số hiệu 7Q/41".
Kiến nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đồng Nai chỉ đạo xử lý nghiêm trách nhiệm của Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đồng Nai tại thời điểm tháng 1/2016 và các tổ chức, cá nhân liên quan đối với vi phạm đã được nêu trong kết quả kiểm tra, xác minh và kết luận theo đúng quy địn của Đảng và pháp luật của Nhà nước./.