Liên tiếp ghi nhận các ca mắc và tử vong do nhiễm khuẩn Whitmore, cần làm gì để phòng bệnh?

Nhiều trường hợp mắc và tử vong do nhiễm khuẩn Whitmore

Ngày 13/11,Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết bệnh nhi 15 tuổi (SN 2007 ở xã Mai Lâm, Thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hoá) mắc bệnh Whitmore đã tử vong vào đêm 11/11, trong tình trạng suy đa tạng, hoại tử ruột. Trước đó, bệnh nhi này được chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương vào ngày thứ 12 sau khi khởi phát bệnh trong tình trạng phổi tổn thương, suy hô hấp… và xét nghiệm phát hiện trực khuẩn Burkholderia pseudomallei nên được bác sĩ chẩn đoán trẻ bị sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng và nhiễm Whitmore. Mặc dù các bác sĩ tận tình chăm sóc, điều trị nhưng trẻ đã không qua khỏi.

Ngoài ra, Bệnh viện Nhi Trung ương cũng đang điều trị cho 1 trường hợp là trẻ em tại tỉnh Thanh Hóa và 1 trường hợp là người lớn tại tỉnh Đắk Lắk.

Hiện, tại một số địa phương có ghi nhận rải rác các trường hợp mắc bệnh Whitmore và dự báo sẽ tiếp tục ghi nhận thêm các trường hợp mắc trong thời gian tới ở nhiều địa phương, nhất là tại các khu vực có điều kiện vệ sinh môi trường bị ô nhiễm là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi, phát triển.

Bệnh Whitmore có lây nhiễm từ người sang người không?

Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), bệnh Whitmore (tên gọi khác là bệnh Melioidosis) do vi khuẩn ăn thịt người có tên Burkholderia pseudomallei gây ra. Đây là bệnh không thường gặp, không gây thành dịch nhưng bệnh thường tiến triển nặng, có tỷ lệ tử vong cao, nhất là ở những đối tượng có nguy cơ cao. Điều kiện vệ sinh môi trường bị ô nhiễm sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi, phát triển.

Vi khuẩn Burkholderia pseudomallei sống trong đất, nước bị nhiễm khuẩn và xâm nhập vào cơ thể chủ yếu qua da khi có vết thương hở tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bị nhiễm khuẩn Burkholderia pseudomallei. Vi khuẩn này có thể làm hoại tử và chết các mô, gây viêm loét hay áp-xe trên da, viêm phổi, nhiễm trùng máu… Do đó, khuẩn gây bệnh Whitmore vẫn thường được dân gian gọi là "khuẩn ăn thịt người". Hiện chưa có bằng chứng về việc lây truyền vi khuẩn từ người sang người hoặc từ động vật sang người.

Bệnh Whitmore ghi nhận số mắc cao chủ yếu tại Úc và khu vực Đông Nam Á. Tại Việt Nam, ca bệnh đầu tiên được ghi nhận vào năm 1925 tại TP. Hồ Chí Minh, sau đó xuất hiện rải rác ở một số địa phương. Bệnh có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, khó chẩn đoán và có thể tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, đặc biệt ở những người có bệnh nền như tiểu đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính, suy giảm miễn dịch...

Bệnh được điều trị bằng cách sử dụng kháng sinh có nhạy cảm với các chủng B. pseudomallei và điều trị các triệu chứng, biến chứng kèm theo, đồng thời chăm sóc, điều dưỡng phục hồi sức khỏe cho người bệnh. Hiện chưa có vaccine phòng bệnh Whitmore.

Bộ Y tế khuyến cáo 7 biện pháp chủ động phòng bệnh Whitmore:

1. Đảm bảo vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch, đặc biệt là trước, sau khi chế biến thức ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi đi làm ruộng, trước khi ăn.

2. Thực hiện ăn chín, uống nước đun sôi để nguội, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; không giết mổ, ăn thịt động vật, gia súc, gia cầm bị ốm chết.

3. Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bẩn, đặc biệt tại những nơi bị ô nhiễm nặng. Không tắm gội, bơi, ngụp lặn ở các ao, hồ, sông tại/ gần nơi bị ô nhiễm.

4. Sử dụng đồ bảo hộ lao động (giày, ủng, găng tay…) đối với những người thường xuyên làm việc ngoài trời, tiếp xúc với đất và nước bẩn.

5. Khi có vết thương hở, vết loét hoặc vết bỏng cần tránh tiếp xúc với đất hoặc nước có khả năng bị ô nhiễm. Nếu bắt buộc phải tiếp xúc thì sử dụng băng chống thấm và cần được rửa sạch đảm bảo vệ sinh.

6. Những người có bệnh nền như tiểu đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính, suy giảm miễn dịch... cần được chăm sóc, bảo vệ các tổn thương để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.

7. Khi nghi ngờ nhiễm bệnh cần đến cơ sở y tế để được tư vấn, khám phát hiện, điều trị kịp thời.

Thanh Hải (th)