Hạt é là loại hạt được lấy từ cây húng quế, đây là một thảo dược được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe, đặc biệt trên người tiểu đường.
Hạt é có kích thước nhỏ như hạt vừng, màu đen, chứa nhiều chất xơ hòa tan và có tính mát (hàn). Lớp chất nhầy bao quanh tế bào biểu bì của hạt é khi gặp nước sẽ trương lên và vỡ ra, giải phóng các chất xơ hòa tan; khiến cho hạt nở gấp đôi, gấp ba về mặt kích thước.
Hạt é được sử dụng rộng rãi trong nền y học cổ truyền ở Trung Quốc và Ấn Độ. Trong những năm gần đây, hạt é được sử dụng phổ biến trong nhiều món ăn ở Việt Nam.
Theo nghiên cứu, trong 100g hạt é có chứa: Hàm lượng protein cao: 11,4–22,5g; hàm lượng chất xơ dao động từ 7,11 – 26,2g; Lipid trong hạt é có thành phần chính là axit béo linoleic (12–85,6g/100g) và axit béo linolenic (0,3–75g/100g). Hạt é chứa lượng lớn các khoáng chất như canxi, kali và magie... Ngoài ra còn có các hợp chất phenolic và các vi khoáng khác như: sắt, kẽm, natri và mangan.
Một nghiên cứu năm 2016 cho thấy chiết xuất nước của hạt é là một phương pháp điều trị hiệu quả cho chuột mắc bệnh tiểu đường, làm giảm cả trọng lượng cơ thể và lượng đường trong máu.
Thực tế, chưa có khuyến cáo về lượng hạt é mà người tiểu đường nên tiêu thụ. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu, khi những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 ăn 10 gam (3/4 thìa canh) hạt é hòa với nước sau mỗi bữa ăn trong một tháng, lượng đường trong máu sau bữa ăn của họ thấp hơn so với thời điểm bắt đầu nghiên cứu.
Hạt é đóng một vai trò lớn trong việc ổn định đường huyết trong bệnh tiểu đường loại 1 và loại 2. Lý do là hạt é giàu chất xơ, nếu ăn hạt é trước bữa ăn có thể ngăn chặn bất kỳ sự tăng đột biến nào của lượng đường trong máu. Nhờ vào khả năng làm chậm quá trình chuyển hóa carbohydrate và hấp thu carbohydrate trong ruột.
Chất xơ cũng có thể có lợi cho những người muốn kiểm soát cân nặng. Chất xơ trong hạt é có thể kéo dài cảm giác no sau khi ăn, từ đó giảm thiểu cảm giác thèm ăn. Một trong những nguy cơ dẫn đến tiểu đường type 2 là thừa cân. Việc giảm cân cũng là một trong các biện pháp thay đổi lối sống giúp điều trị tiểu đường type 2.
Tiểu đường khiến hệ miễn dịch suy yếu, cơ thể dễ bị vi khuẩn tấn công và vết thương lâu lành. Hạt é chứa các hợp chất phenolic và flavonoid có đặc tính chống oxy hóa. Chất chống oxy hóa là những chất có thể chống lại các gốc tự do gây tổn hại cho tế bào. Từ đó giúp nâng cao sức đề kháng, chống nhiễm khuẩn, chống thoái hóa,…
Biến chứng liên quan đến tim mạch là biến chứng nguy hiểm hàng đầu với người tiểu đường. Pectin trong hạt é có thể làm giảm cholesterol trong máu bằng cách ức chế sự hấp thu cholesterol trong ruột. Từ đó ổn định mỡ máu, giảm thiểu lượng cholesterol dư thừa trong máu, ngăn ngừa bệnh tim mạch cũng như các biến chứng tim mạch ở bệnh nhân tiểu đường.
- Hạt é nhiều công dụng nhưng mỗi ngày người bệnh chỉ nên sử dụng từ 5 đến 10 gram hạt é kèm theo một lượng nước phù hợp. Vì hạt é có khả năng hút nước rất mạnh, nên có thể gây ra tình trạng tắc ruột nếu không uống đủ lượng nước cần thiết.
- Chất xơ có trong hạt é có thể gây ảnh hưởng đến sự hấp thu của thuốc vào cơ thể. Chính vì vậy, người bị tiểu đường đang sử dụng thuốc tây nên sử dụng hạt é cách xa thời gian uống thuốc khoảng 1 giờ đồng hồ.
- Hạt é chỉ được sử dụng bổ sung và không thể thay thế cho quyết định của bác sĩ hoặc các phương pháp điều trị y học chính thống. Vì vậy, người bệnh tiểu đường nên trao đổi với bác sĩ về việc sử dụng hạt é để được tư vấn sử dụng tốt nhất.