Người dân cần dự trữ, bảo quản thực phẩm như thế nào để đảm bảo sức khỏe trong ngày mưa lũ bị mất điện?
Trước thực tế bão, lũ gây ngập dài ngày, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) hướng dẫn bảo quản với các nhóm thực phẩm tại gia đình.
3 nhóm thực phẩm tại gia đình
Thực phẩm tươi
Thực phẩm tươi có thể được trữ lạnh trong 3 - 5 ngày, các gia đình nên mua sẵn các loại thịt lợn, bò, gà sau đó sơ chế và cất tủ đá. Khi cần sử dụng có thể rã đông, chế biến như bình thường. Các loại rau củ quả cũng nên chọn các loại có thể để được dài ngày.
Người dân nên mua sẵn từ 3 - 5 loại rau xanh như rau cải, rau muống, rau ngót, bầu, bí để tại nơi khô ráo. Trong thời tiết mát mẻ của những ngày mưa, các loại rau xanh có thể để trong điều kiện bên ngoài tủ lạnh 2 ngày và để trong tủ lạnh tới 4 - 5 ngày. Các loại củ quả như bầu, bí, khoai tây, cà rốt thì có thể để bên ngoài tới 3 - 5 ngày.
Với trứng, nếu được bảo quản đúng cách, trứng có thể để được tới 15 - 20 ngày. Nên để trứng ở các ngăn chính của ngăn mát để có thể duy trì nhiệt độ ổn định, trứng tươi lâu hơn. Ngoài ra, trứng nên được giữ trong các hộp để giảm nguy cơ bị vỡ.
Thực phẩm khô, ăn liền
Người dân cần kiểm tra đầy đủ gạo, muối, nước mắm, nước tương, dầu ăn. Một số loại đồ khô nên có trong ngày mưa bão bao gồm cá khô, mỳ ăn liền, các loại đồ hộp như thịt hộp, cá hộp, xúc xích ăn liền, ruốc và các loại bánh mỳ, bánh ngọt, sữa đặc.
Nếu có thông tin về bão to và kéo dài thì nên chuẩn bị nhiều thêm bánh mỳ, bánh ngọt và sữa đặc phòng trường hợp xấu nhất không thể đun nấu thì vẫn có thực phẩm ăn liền. Đối với thực phẩm đóng hộp nên chú ý kiểm tra hạn sử dụng và bố trí chế độ ăn uống hợp lý cho gia đình.
Nước uống
Trước tiên các gia đình nên có biện pháp trữ nước sạch trong bể, thùng, xô chậu phòng trường hợp bị cắt nước. Ngoài ra phải chuẩn bị nhiều nước uống đóng chai, nước quả đóng chai và sữa đóng hộp. Tất cả đều được bảo quản ở nơi khô ráo để khi cần thiết có thể dễ dàng sử dụng. Không nên để ở những nơi dễ bị ngập nước trong nhà.
Đối với một người trong một ngày nên có ít nhất 3 lít nước, hoặc 45 lít nước cho một gia đình bốn người và tốt hơn hết bạn nên dự trữ nước uống trong thời gian ít nhất ba ngày đề phòng những trường hợp khẩn cấp (hãy đề phòng cả trường hợp bạn không thể đun nước uống).
Cách dự trữ thực phẩm
Kiểm tra nhiệt độ tủ lạnh
Tủ lạnh giúp kéo dài tuổi thọ của thực phẩm trong một thời gian ngắn, nhưng nhiệt độ trong tủ lạnh phải được điều chỉnh ở mức thích hợp. Các nghiên cứu cho biết nếu tủ lạnh quá “ấm áp” sẽ tạo ra một môi trường tuyệt vời cho các loại vi khuẩn độc hại phát triển. Nhiệt độ tủ lạnh lý tưởng là ở mức dưới 6 độ C. Ở khoảng nhiệt độ này, các thực phẩm sẽ an toàn hơn khi sử dụng.
Trong thời gian mất điện
Khi bị mất điện, cửa tủ lạnh và tủ đá (freezer) phải được đóng kín hoàn toàn để duy trì nhiệt độ lạnh. Một tủ đá với đầy kín thức ăn, nếu cửa đóng chặt thì sẽ giữ được nhiệt độ lạnh khoảng 48 giờ, trong khi đó nếu tủ chỉ chứa một nửa thực phẩm thì giữ được độ lạnh 24 giờ. Đối với tủ lạnh thì khác, nó chỉ giữ được độ lạnh khoảng 4 giờ sau khi bị mất điện.
Bốn giờ sau khi mất điện, các thực phẩm hư phải được bỏ đi. Mặc dù những thức ăn này không phát ra mùi hôi nhưng vẫn có thể chứa vi khuẩn mang bệnh đến cho bạn, gia đình bạn, đặc biệt đối với những người có hệ miễn dịch yếu như trẻ em, phụ nữ mang thai và người cao tuổi.
Các loại thực phẩm sau đây cần phải bỏ đi: Thịt đã nấu chín hoặc còn sống, cá, trứng, sữa và các sản phẩm làm từ sữa. Đồng thời, những thức ăn dư thừa từ những ngày trước đó, như cá ngừ, cơm, mì ống, rau xà lách, các loại nước dressing cũng nên đổ đi.
Khi có điện trở lại
Người dân cần phải xem thực phẩm trong tủ lạnh còn tươi và an toàn để tiếp tục dùng hay không. Nếu bạn để một nhiệt kế trong tủ đá và nhiệt độ trên nhiệt kế vẫn còn dưới 4-5 °C thì thực phẩm của bạn vẫn còn dùng được. Nếu bạn cẩn thận hơn nữa thì có thể kiểm tra từng gói đồ ăn, nếu chúng vẫn còn dính băng đá hoặc dưới 4-5°C thì bạn có thể tiếp tục giữ lạnh những gói thức ăn này hay đem nấu.
Bước tiếp theo là bạn phải bỏ đi những thực phẩm bị hư có trong tủ lạnh, tủ đá và dọn sạch tủ lạnh. Một khi nhiệt độ trong tủ lạnh hạ xuống dưới 4-5°C thì bạn có thể bỏ các thức ăn mới vào tủ.
Khi nhà bị ngập nước
Bão thường đi kèm với lũ lụt và có thể gây ô nhiễm nguồn nước sử dụng. Tốt hơn hết là người dân nấu nước sôi để nguội uống hoặc uống nước đóng chai trong thời gian này. Bạn không ăn những thức ăn có dính nước lụt hoặc thức ăn được lấy ra từ những thùng bị thấm nước lụt.