Những dấu hiệu trên gương mặt cảnh báo sức khỏe gan có vấn đề

Môi tím tái

Theo Đông y, gan và môi có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Chỉ khi gan hoạt động bình thường thì môi mới hồng hào, khỏe mạnh. Tuy nhiên, nếu gần đây môi chuyển sang màu tím tái và không có sự ảnh hưởng từ yếu tố nhiệt độ thấp thì bạn nên xem xét nguy cơ mắc bệnh nan y gan có thể xảy ra.

Người mắc bệnh nặng ở gan thường có chức năng phân hủy kém nên làm chất độc trong cơ thể tích tụ và tồn đọng khiến môi trở nên tím tái.

Da xỉn màu, mụn trứng cá

Khi gan bị tổn thương, dẫn đến gan tích tụ chất độc, sẽ khiến máu trong gan không đủ, biểu hiện sắc mặt không sáng, da trở nên xỉn màu. Khi độc gan ngày càng tích tụ, trên mặt bắt đầu xuất hiện mụn trứng cá. Nếu có quá nhiều chất độc lưu lại trong cơ thể, sẽ gây mất cân bằng hormone và rối loạn nội tiết.

Vàng mắt

Mắt là bộ phận nhạy cảm và mỏng manh trên cơ thể chúng ta, khi quá trình chuyển hóa bilirubin trong cơ thể diễn ra bất thường sẽ bị lắng đọng trong máu, khi chảy xuống mí mắt sẽ khiến lòng trắng của mắt bị vàng bất thường.

Da vàng và khô

Gan là cơ quan lưu trữ máu lớn nhất trong cơ thể chúng ta, khi chức năng gan bị tổn thương thì quá trình tuần hoàn máu trong cơ thể sẽ chậm lại và da mặt là nơi có nhiều mao mạch nhất trên cơ thể con người. Khi da mặt không được cung cấp đủ máu, sẽ có rất nhiều máu đông và tắc nghẽn, sau đó da mặt sẽ rất khô.

Đồng thời, chức năng gan bị suy giảm cũng sẽ ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa bình thường của bilirubin trong cơ thể, khi trong cơ thể có một lượng lớn bilirubin sẽ theo hệ tuần hoàn máu chảy đến khắp các bộ phận trên cơ thể khiến da bị ngày càng trở nên vàng hơn.

Chảy máu ở nướu và khoang mũi

Chảy máu nướu và mũi là một vấn đề tương đối phổ biến, hầu hết là do tác động từ bên ngoài và sẽ thuyên giảm sau một thời gian. Tuy nhiên, nếu không có yếu tố nào tác động mà gặp vấn đề chảy máu mũi, chảy máu nướu thì cũng rất có thể là do bệnh gan gây ra.

Nguyên nhân chính là do gan tham gia vào hệ thống đông máu của cơ thể con người, một trong những chức năng của nó là tổng hợp các yếu tố đông máu. Một khi gan bị bệnh mà cơ thể thiếu các yếu tố đông máu thì sẽ gặp vấn đề về rối loạn đông máu, cuối cùng biểu hiện là chảy máu nướu và mũi.

Những thói quen gây hại trầm trọng cho gan

Ăn đồ ăn bị cháy hoặc chưa chín

Trong những thực phẩm còn sống thường chứa ký sinh trùng hoặc một số loại vi khuẩn dễ gây viêm dạ dày và làm hại gan.

Trong khi đó, những thực phẩm bị cháy đen thường chịu tác động của nhiệt độ cao và có nguy cơ bị biến chất làm tổn hại chức năng gan.

Thức khuya

Thức khuya lâu dài sẽ làm tổn thương gan nghiêm trọng. Thiếu ngủ, hoặc ngủ quá ít, gan sẽ từ từ phát triển các triệu chứng theo thời gian. Thường xuyên thức khuya dẫn đến rối loạn chuyển hóa nội tiết tố, rối loạn chức năng hệ thần kinh, giảm khả năng miễn dịch và tổn thương chức năng gan. Thức đêm, mất ngủ, ngủ không ngon, nên kiểm tra chức năng gan vào ngày hôm sau. Thời gian dài thức khuya, mắt sử dụng quá độ, dẫn đến khô măt, mỏi mắt, khiến da mặt xấu, trí nhớ suy giảm, khi ngủ hay nằm mơ, có hại cho sức khỏe của gan và càng không có lợi cho sức khỏe tổng thể.

Nhịn tiểu vào buổi sáng

Vì từ 5-7 giờ sáng chính là thời điểm tốt nhất để thải độc tố ra bên ngoài nên nếu nhịn tiểu vào buổi sáng sẽ khiến độc tố tích trữ trong cơ thể, lâu dần sẽ gây ra tình trạng ngộ độc gan.

Uống nhiều nước ngoạt có ga

Việc sử dụng thường xuyên nước ngọt có ga sẽ gây ảnh hưởng xấu cho sức khỏe, đặc biệt đối với người bị men gan cao, dễ gây tổn thương gan. Nước ngọt có ga là loại nước giải khát được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, việc sử dụng thường xuyên loại đồ uống này sẽ gây ảnh hưởng xấu cho sức khỏe, đặc biệt đối với người bị men gan cao.

Đồ uống có ga khiến gan phải làm việc vất vả hơn khi đang bị bệnh, khiến tình trạng tăng men gan càng nặng hơn. Đây là những loại đồ uống có thể chứa nhiều chất kích thích, có thể chứa etanol gây ra hủy hoại các tế bào gan khiến cho lượng men gan tăng cao. Đối với những bệnh nhân mắc các bệnh về gan, nếu thường xuyên sử dụng đồ uống này có thể gây ra béo phì và đẩy nhanh quá trình ung thư gan.

Ăn nhiều thức ăn chế biến sẵn

Sự tiện lợi của thực phẩm chế biến sẵn khiến nó trở thành lựa chọn của không ít người. Tuy nhiên, đồ ăn sẵn lại chứa hàm lượng không nhỏ chất bảo quản, phụ gia, hương liệu, chất béo chuyển hóa. Càng ăn nhiều, các chất này sẽ càng tích tụ trong cơ thể, ảnh hưởng tới gan và các bộ phận khác.

Hút thuốc lá

Hút thuốc lá gây ra những tổn hại cho sức khỏe nói chung và gan nói riêng. Các chất độc hại trong khói thuốc sẽ sản sinh các gốc tự do trong gan, kích thích quá trình hình thành mô sẹo tại gan. Hút thuốc lá cũng gây tăng sản sinh Cytokine tiền viêm, gây tổn thương tế bào gan.

Uống bia ruợu

Rượu bia chính là “kẻ thù” đối với nhiều cơ quan như gan, thận, dạ dày, tụy, não… Trong đó, gan là cơ quan bị tổn thương nhiều nhất. Do toàn bộ lượng máu ở đường tiêu hóa bắt buộc đi qua gan trước khi về tim nên nồng độ cồn tập trung ở gan là cao nhất.

Ngoài ra, chất ethanol trong bia rượu khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa tại gan phần lớn tạo thành acetal dehyd và chính acetal dehyd gây hủy hoại tế bào gan. Nhất là rượu tự nấu ở Việt Nam, ngoài ethanol còn có nhiều chất khác như methanol, buthanol và các aldehyd gây tổn thương tế bào gan.

Thường xuyên uống rượu vượt quá lượng cho phép sẽ khiến gan bị nhiễm mỡ, viêm gan rồi dần dần tiến triển thành xơ gan, ung thư gan.

Lạm dụng thuốc Tây

Gan đóng vai trò chuyển hóa thuốc Tây. Nhiều loại thuốc Tây gây ra tác dụng phụ là ảnh hưởng xấu tới chức năng gan, gây tăng men gan. Có thể kể tới như thuốc giảm đau, thuốc kháng sinh, thuốc ngủ, thuốc điều trị mỡ máu cao… Khi sử dụng với liều lượng nhỏ thì gan có thể xử lý được. Nhưng khi lạm dụng thuốc vượt quá ngưỡng dung nạp gan toàn của gan sẽ gây hại cho gan.

Làm gì để bảo vệ sức khỏe cho gan?

Muốn có một lá gan khỏe, một số biện pháo có thể thực hiện, gồm:

- Ăn uống đầy đủ, vệ sinh, cân đối dinh dưỡng, hạn chế đồ ăn nhanh, đồ ăn sẵn, không ăn thực phẩm có nguy cơ bị ngộ độc, nấm mốc.

- Thận trọng khi dùng thuốc, tốt nhất cần sự tư vấn của bác sĩ trước khi dùng bất cứ loại thuốc nào

- Hạn chế rượu bia, thuốc lá

- Tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc, đúng giờ.

 - Tiêm phòng vaccine viêm gan. 

- Không dùng chung các vật dụng cá nhân. 

- Khám sức khỏe định kỳ.  

Yến Thanh (th)