Những tình huống pháp lý xung quanh vụ học viên tập lái gây tai nạn khiến bé 3 tuổi tử vong?

Liên quan đến vụ tai nạn khiến cháu bé 3 tuổi tử vong, ngày 13/8, cơ quan CSĐT Công an huyện Hải Hậu (tỉnh Nam Định) cho biết đã mời 2 học viên và đại diện Trường trung cấp Đại Lâm lên làm việc. Hai học viên này không trốn tránh, đã phối hợp cùng cơ quan điều tra làm rõ nguyên nhân vụ việc, chấp hành nghiêm quy định của pháp luật nên chưa đến mức phải áp dụng biện pháp tạm giam.

Trước đó, vào khoảng 17h chiều 11/8, khi cháu T. (3 tuổi) được chị họ (11 tuổi) chở trên chiếc xe đạp đi vào khu dân cư tập trung Hải Thanh, xã Hải Thanh, huyện Hải Hậu thì bị xe ô tô 4 chỗ BKS 18A - 005.40 đi cùng chiều gây tai nạn. Hậu quả, cháu bé 3 tuổi bị chấn thương sọ não, được đưa vào Bệnh viện đa khoa Hải Hậu cấp cứu nhưng đã không qua khỏi.

Xe gây tai nạn là xe dạy lái của Trường trung cấp Đại Lâm. Lúc xảy ra tại nạn trên xe có 2 học viên nữ, thầy giáo dạy lái xe đang xuống đường uống nước.

Ngay sau khi tiếp nhận tin báo, công an và VKSND Hải Hậu đã phối hợp với các phòng nghiệp vụ Công an tỉnh Nam Định tiến hành khám nghiệm hiện trường, phục vụ điều tra.

Nhìn nhận vụ việc dưới góc độ pháp lý, luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) nhận định, đây là vụ tai nạn nghiêm trọng, gây hậu quả chết người. Bước đầu xác định, sự việc có lỗi của học viên và lái xe nên cả hai người sẽ cùng phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Pháp luật quy định xe ô tô là nguồn nguy hiểm cao độ, người điều khiển xe ô tô phải có giấy phép lái xe phù hợp. Học viên đang học lái xe ô tô là người chưa đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường bộ là xe ô tô. 

"Bởi vậy, pháp luật quy định xe tập lái là xe chuyên dụng, có hỗ trợ phanh và điều kiện bắt buộc phải có giáo viên ngồi cùng để bảo trợ tay lái. Tập lái xe phải trên sân, bãi thiết kế cho việc tập lái xe để đảm bảo an toàn trong quá trình tập lái xe.

Theo quy định của pháp luật thì việc đào tạo lái xe phải có giấy phép, người đào tạo phải tuân thủ các quy tắc an toàn, phải ngồi cạnh học viên trong quá trình tập lái. Nếu giáo viên để học viên tự lái xe tham gia giao thông và gây tai nạn nghiêm trọng thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự", báo Giao thông dẫn lời luật sư Cường.

Theo luật sư Cường, trường hợp giáo viên không tuân thủ quy định pháp luật về đào tạo lái xe gây ra tai nạn thì giáo viên có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", tội "Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" hoặc tội "Giao phương tiện cho người không đủ điều kiện điều khiển", tùy thuộc vào tình huống cụ thể. Điều 360 quy định về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" có mức hình phạt từ cải tạo không giam giữ 3 năm đến 12 năm tù. Mức phạt này tùy thuộc vào hậu của của người vi phạm gây ra.

Đối với học viên, tuy làm theo hướng dẫn của giáo viên, nhưng đã không kiên quyết yêu cầu giáo viên không được rời khỏi xe, nên có thể bị xử lý về tội "Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" theo Điều 260 Bộ luật hình sự 2015. Với hành vi gây tai nạn làm chết người, học viên cầm lái có thể bị xử lý mức 5 năm tù. Trường hợp nếu cơ quan chức năng xem xét về việc học viên chưa có giấy phép lái xe theo điểm a, khoản 2, Điều 260, khung hình phạt có thể lên đến 10 năm tù. 

Tiến sĩ Đặng Văn Cường cũng cho biết, tùy tính chất mức độ mà học viên cũng có thể bị xem xét về tội "Vô ý làm chết người" theo quy định tại Điều 128 Bộ luật Hình sự 2015. Hành vi vô ý này có thể do quá tự tin hoặc cẩu thả trong quá trình điều khiển phương tiện gây hậu quả chết người.

Ngoài ra, luật sư cũng cho rằng cần xem xét trách nhiệm của phía trường dạy lái, rà soát lại toàn bộ quy trình dạy lái, hồ sơ giáo viên, hồ sơ học viên, xe dạy lái xem đã tuân thủ đúng quy định của nhà nước và hoạt động đào tạo và sát hạch lái xe chưa. Nếu nhà trường buông lỏng quản lý trong hoạt động đào tạo, tùy tính chất, mức độ người đứng đầu cơ sở có thể bị kỷ luật, đơn vị sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định.

Cùng theo dõi sự việc, trao đổi với Zing.vn, luật sư Trần Minh Hùng (Trưởng Văn phòng luật sư Gia Đình) đánh giá với chứng cứ hiện có, có cơ sở để cơ quan chức năng xem xét khởi tố vụ án hình sự "Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" theo Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015. Trường hợp này, trách nhiệm hình sự sẽ được xem xét với cả học viên và giáo viên bổ trợ tay lái.

Bên cạnh trách nhiệm hình sự, luật sư cho rằng các cá nhân liên quan còn có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại cho gia đình bé T. theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015.b Theo đó, bên có lỗi phải bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm cho gia đình bé T. theo quy định tại Điều 591 Bộ luật Dân sự 2015. Mức bồi thường sẽ gồm các khoản sau: Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo quy định tại Điều 590 của Bộ luật này; chi phí hợp lý cho việc mai táng; tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng và thiệt hại khác do luật quy định.

Ngoài ra, họ còn phải bồi thường một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị thiệt hại. Mức bồi thường do các bên thỏa thuận, trường hợp không thỏa thuận được thì số tiền này không vượt quá 100 lần mức lương cơ sở, tức 149 triệu đồng.

Trường hợp này, do người gây tai nạn là học viên của trung tâm nên theo Điều 600 Bộ luật Dân sự 2015, trung tâm sát hạch này có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho gia đình bé T. Sau đó, nếu chứng minh được lỗi trong vụ tai nạn xuất phát từ học viên thì trung tâm có quyền yêu cầu người này hoàn trả một phần hoặc toàn bộ khoản tiền này, dựa trên phạm vi lỗi do cá nhân gây ra.

T.H (th)