PGS. TS Trần Đình Thiên: VinFast là 'hiện tượng thần kỳ'

PGS. TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam gọi VinFast là “hiện tượng thần kỳ” bởi chỉ sau hơn 2 năm kể từ khi chuyển sang xe ô tô thuần điện, vượt qua những hoài nghi ban đầu, hãng xe Việt đã là số 1 tại Việt Nam. Ông cũng chia sẻ mong muốn mỗi người Việt chung tay cùng VinFast, không chỉ để làm nên một thương hiệu Việt đẳng cấp thế giới, thể hiện tình yêu Tổ quốc mà còn vì tương lai bền vững của nhiều thế hệ mai sau.

Tự hào với chiến tích phi thường

- Với 51.000 xe điện đã bàn giao từ đầu năm tới hết tháng 10/2024, VinFast chính thức là số 1 về doanh số tại thị trường Việt Nam trong 10 tháng của năm. Ngoài ra, với lượng đơn đặt hàng cũng như kế hoạch sản xuất - kinh doanh đang tăng trưởng mạnh trong những tháng còn lại, VinFast gần như chắc chắn giữ vị trí số 1 thị trường năm 2024. Ông có cảm xúc ra sao trước những thông tin đặc biệt này?

Đây là thông tin được chờ đợi từ rất lâu. Đúng hơn, đây vừa là mong muốn, vừa là niềm tin của riêng tôi và của nhiều người Việt nên khi nghe thông tin này, cảm xúc thật sự khó tả. Đó là niềm tự hào khi một doanh nghiệp Việt đã làm được điều vô cùng ý nghĩa - giành vị trí số 1 ngay tại thị trường mới nổi như Việt Nam, điều mà trong nhiều thập niên rơi vào tay các hãng xe nước ngoài.

- Để bước lên vị trí số 1, VinFast chỉ mất hơn 2 năm kể từ khi chuyển sang xe ô tô thuần điện (tháng 7/2022) và hơn 5 năm kể từ ngày giao chiếc xe VinFast đầu tiên. Những con số này có khiến ông bất ngờ không?

Nói đây là chiến tích phi thường cũng không có gì quá lời bởi chỉ sau hơn 2 năm để vươn lên vị trí số 1 là điều ít ai nghĩ tới trước đó.

Theo dõi diễn biến kinh tế thế giới hiện đại, tôi nhận thấy, một số doanh nghiệp tiến vượt trong một thời gian ngắn thường liên quan tới các lĩnh vực kinh doanh hoàn toàn mới, đa phần gắn với kỹ thuật số, mạng toàn cầu, trí tuệ nhân tạo… Trong khi đó, VinFast lại gắn với một mảng rất truyền thống là ô tô, không những thế, còn ở loại hình mới nhất là ô tô điện.

Đây vốn là – và đang là “chiến trường” khốc liệt, khó khăn bậc nhất trong cuộc cạnh tranh toàn cầu. Thế mà VinFast vượt lên, đạt vị trí số 1 trong thời gian kỷ lục thì phải nói là tuyệt vời.

Cũng phải nhấn mạnh thêm rằng xe điện là lĩnh vực “phát triển xanh”, là hướng phát triển tiên phong, dẫn dắt thời đại, là “thách thức sinh tử” của nhân loại, có giá trị mang lại sự bền vững môi trường, cho cuộc sống của các thế hệ mai sau. Chính điều đó thể hiện rõ ý nghĩa của vị trí số 1 mà VinFast đạt được.

- Ngược về quá khứ, khi VinFast bắt tay làm ô tô và sau đó chuyển sang ô tô thuần điện, không ít ý kiến đã bày tỏ sự hoài nghi, thậm chỉ là chỉ trích. Khó khăn với VinFast có vẻ như không chỉ tới từ những đối thủ ngoại, thưa ông?

Tôi thì nghĩ những nghi ngờ, chê bai ấy vừa là áp lực nhưng cũng là động lực để doanh nghiệp có bản lĩnh như VinFast tiến lên. Nghi ngờ, không tin, phản đối, thậm chí chê bai, dè bỉu những ai có ý tưởng và hành động khác thường là điều bình thường.

Nhưng giữa lúc chao đảo, khó khăn, ta mới dễ nhận thấy được ý chí, khí phách, sự can đảm và tầm nhìn phi thường của ông Phạm Nhật Vượng và của VinFast.

Tôi cho rằng ta cần nhận diện đúng: VinFast không chỉ là một tên tuổi cụ thể mà là biểu tượng cho sự phát triển của Việt Nam ở “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.

Đi xe điện Việt là yêu nước, vì tương lai xanh

- Là người dõi theo VinFast từ những ngày đầu, theo ông chìa khóa làm nên thành công của VinFast là gì?

Sự thành công trước hết là ở phẩm chất và năng lực. Chính năng lực cộng hưởng với phẩm chất đã biến số 0 - Zero thành Anh hùng – Hero. Anh hùng là những con người không hèn nhát, có thể chiến thắng được người khác và can đảm vượt qua giới hạn bản thân để chiến thắng chính mình. Điều ấy khó vô cùng.

Nhưng với VinFast, ông Phạm Nhật Vượng và Vingroup đã làm được điều khác thường – ở một mức độ nào đó, có thể gọi là phi thường - khi dám dốc hết tâm huyết, nguồn lực, năng lực để làm nên những sản phẩm đẳng cấp, tạo động lực để mọi người cùng chung tay chuyển đổi xanh.

Tất nhiên, nói đến vị trí số 1 của VinFast, không thể không nhắc tới sự ủng hộ có ý nghĩa - dù còn có thể mạnh hơn - của cộng đồng xã hội. VinFast tạo niềm tin và sự ủng hộ của người dùng với một sản phẩm xanh; ngược lại, người dùng Việt đang tiếp thêm sức mạnh cho thương hiệu Việt.

- Chiến tích phi thường như ông nói về VinFast có ý nghĩa ra sao với ngành công nghiệp ô tô Việt – lĩnh vực mà chúng ta vẫn gọi là “giấc mơ dang dở” trong nhiều thập niên, rộng hơn là cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế trong thời gian tới, thưa ông?

Việt Nam lâu nay vẫn có mơ ước làm ô tô. Nhưng, công nghiệp ô tô luôn là lĩnh vực cạnh tranh khốc liệt mà không phải quốc gia nào cũng vượt qua. VinFast, như tôi vẫn nói, đã giải “lời nguyền” đi sau khó - không thể thành công của ngành công nghiệp ô tô. Giờ đây, Việt Nam có thương hiệu ô tô đẳng cấp của mình.

Theo tôi, giá trị của những doanh nghiệp như VinFast chính là tạo ra những thương hiệu mang giá trị nền tảng cho đất nước, nhất là trong khoảng thời gian có thể coi là “siêu kỷ lục”.

Cũng từ VinFast, chúng ta thấy được cách tiếp cận phát triển công nghiệp hỗ trợ trong thời đại toàn cầu hóa không còn theo logic cũ. Đó là cách phát triển “từ trên xuống”, với trụ cột là những doanh nghiệp tiên phong, có khả năng “hội tụ toàn cầu” để vươn nhanh lên đỉnh cao của thế giới.

- Theo ông, trên chặng đường sắp tới, VinFast cần được trợ lực ra sao để không chỉ là số 1 tại Việt Nam mà còn là thương hiệu Việt đẳng cấp thế giới và đóng góp mạnh mẽ hơn nữa cho công cuộc chuyển đổi xanh?

Thực tế thì Việt Nam là một trong những thị trường ô tô có tính cạnh tranh rất cao. Các hãng ô tô hàng đầu thế giới đã hiện diện ở đây hàng chục năm, tạo áp lực và gây khó khăn rất lớn cho các doanh nghiệp sản xuất ô tô Việt Nam. Một khi VinFast vượt qua được khó khăn đó, niềm tin vào khả năng chinh phục những giới hạn mới càng có cơ sở vững chắc.

Tuy nhiên, cạnh tranh luôn là một cuộc đua đường dài. Trong cuộc đua đó, ngoài năng lực, phẩm chất tự thân, VinFast luôn cần thêm sự ủng hộ, sự sẻ chia của cả xã hội, không chỉ để làm nên một thương hiệu Việt vươn tầm thế giới mà còn là vì tương lai xanh của nhiều thế hệ - vấn đề sinh tử của tất cả chúng ta.

Nhiều người nói “đi xe điện Việt là yêu nước, vì tương lai xanh”, tôi hoàn toàn đồng tình. Yêu nước ở đây cần được hiểu theo nghĩa thiết thực là giúp mỗi người có môi trường và cuộc sống trong lành.

VinFast bỏ ra nhiều nguồn lực để mang lại lợi ích cho người tiêu dùng Việt Nam, để chứng minh tính thiếu căn cứ của những hoài nghi đối với động cơ hành động của VinFast. Tình cảm của VinFast là thực và đáng trân trọng, đáng được đề cao. Mỗi người chúng ta không chỉ được hưởng lợi từ những đóng góp đó. Cùng với niềm tự hào, chúng ta còn cần có những hành động thiết thực, chung tay góp sức với VinFast tạo ra những sản phẩm đẳng cấp của riêng người Việt.

- Cảm ơn những chia sẻ của ông!