Báo động tình trạng trẻ em vùng cao ngộ độc do ăn quả Hồng Châu

Nhiều trẻ ngộ độc do ăn quả Hồng Châu

Lãnh đạo UBND huyện Văn Bàn (Lào Cai) cho biết, trên địa bàn xã Chiềng Ken vừa xảy ra vụ ngộ độc quả Hồng Châu khiến nhiều em học sinh nhập viện. Trong số đó, có 1 trẻ đã tử vong và 16 trẻ phải điều trị tại bệnh viện.

Theo thông tin từ gia đình, vào khoảng 12h ngày 2/10, trên đường đi học về một nhóm học sinh thấy cây rừng ven đường có nhiều quả chín nên rủ nhau hái ăn. Đến khoảng 14h cùng ngày, một số em có biểu hiện đau bụng, buồn nôn và tiêu chảy. Các em được đưa đến Bệnh viện Đa khoa huyện Văn Bàn cấp cứu và điều trị. Đến 23h30 ngày 3/10, tổng cộng có 17 học sinh phải nhập viện.

Quá trình điều trị có 1 trường hợp diễn biến nặng, hôn mê được chuyển lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lào Cai và đã tử vong vào ngày 3/10. Có 8 trẻ diễn tiến nặng, được chuyển tới Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội) điều trị. Hiện, sức khỏe của nhóm này đã ổn định. 8 học sinh còn lại đang được theo dõi tại Bệnh viện Đa khoa huyện Văn Bàn.

Được biết, thời gian qua, tại một số địa phương trên cả nước đã liên tiếp xảy ra nhiều ngộ độc do ăn quả Hồng Châu. Nạn nhân chủ yếu là trẻ em, tập trung ở độ tuổi từ 6 - 12 tuổi. Nguyên nhân được xác định là do trẻ em chưa ý thức được sự nguy hiểm của quả rừng, khi nhìn thấy có màu sắc bắt mắt là hái ăn.

Cụ thể, vào khoảng 15h ngày 6/8, 2 cháu Hầu Mí Sình và Hầu Mí Đình (cùng trú tại thôn Lù Cao Ván, xã Sủng Cháng, huyện Yên Minh, Hà Giang) đi rừng lấy củi và tự hái quả ở trong rừng ăn. Đến khoảng 17h cùng ngày, cháu Sình về đến nhà báo cho gia đình biết là đã hái quả rừng ăn và thấy khó chịu, còn cháu Hầu Mí Đình không tự về nhà được mà gia đình phải đi đón ở rừng về.

Hai cháu được đưa đến Bệnh viện Đa khoa Khu vực Yên Minh trong tình trạng mệt mỏi, nôn nhiều, đau đầu, chóng mặt... Tuy được bệnh viện tích cực điều trị, nhưng cả 2 cháu đều tử vong vào ngày 7/8.

Trước đó ít ngày, 2 cháu nhỏ 11 tuổi và 6 tuổi ( cùng trú thôn Khúa Lủng, xã Tả Phìn, huyện Đồng Văn, Hà Giang) cũng đã bị ngộ độc do ăn quả Hồng Châu. Vụ việc dẫn đến cháu bé 6 tuổi bị tử vong.

Đặc điểm nhận biết và độc tố của quả Hồng Châu

Cây Hồng Châu có tên gọi theo địa phương khác là: cây rom, cây mề gà, cây khua mật, cây móc quạ, chi pản sloa. Loại cây này thường mọc ở khu vực núi đá, thuộc dạng cây dây leo, vỏ thân cây màu xanh nhạt, có gai nhọn, cứng. Lá cây to dài gần bằng 2 ngón tay người lớn, màu của lá xanh đậm.

Quả Hồng Châu tròn to bằng quả trứng gà, vỏ nhẵn. Quả non vỏ màu xanh nhạt, khi chín vỏ có màu tím và hơi mềm. Bên trong quả có lớp vỏ màu hồng. Mỗi quả có từ 4 - 6 hạt, các hạt có một lớp cùi màu trắng đục, nhiều nước và mềm bao bọc. Quả Hồng Châu chín vào khoảng thời gian từ tháng 6 đến tháng 8 hàng năm.

Độc tố của quả Hồng Châu là alcaloid, chứa chủ yếu trong nhân hạt (chưa thấy trong cùi) của quả. Độc tính của chúng tác động chủ yếu lên tế bào cơ tim và gây phù phổi cấp dẫn tới suy hô hấp, trụy tim mạch. Một số hoạt chất khác có thể gây tổn thương các cơ quan khác như gan, thận…

Các xử trí và phòng tránh ngộ độc quả Hồng Châu

Việc phát hiện sớm và xử trí kịp thời là giải pháp quan trọng cứu sống bệnh nhân khi ăn quả Hồng Châu. Hiện, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho các trường hợp bị ngộ độc loại quả này mà chủ yếu là điều trị căn nguyên và điều trị triệu chứng. Dưới đây là cách xử trí nhanh khi xuất hiện các hiện tượng ngộ độc quả Hồng Châu:

- Gây nôn ngay lập tức

- Uống than hoạt: liều 1gam/kg cân nặng người bệnh

- Cho người bệnh uống đủ nước, tốt nhất là dùng oresol

- Nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất

- Nếu người bệnh hôn mê, co giật: cho người bệnh nằm nghiêng

- Nếu người bệnh thở yếu, ngừng thở: hà hơi thổi ngạt hoặc hô hấp nhân tạo bằng các phương tiện cấp cứu có tại chỗ.

Để tránh những vụ ngộ độc đáng tiếc xảy ra, người dân, đặc biệt là trẻ em tuyệt đối không ăn các loại cây, củ, quả lạ mọc trong rừng. Khi thấy trong người xuất hiện các các triệu chứng ngộ độc cần đưa người bệnh đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.

Chính quyền địa phương cần phải đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân trong việc phòng tránh ngộ độc do ăn quả Hồng Châu. Các trường học cần phối hợp với các cơ quan chức năng để phổ biến, nâng cao nhận thức cho học sinh nhận biết các loại cây, quả có độc tố, trong đó có quả Hồng Châu để trẻ nhận biết và phòng tránh.

T.H (th)