Độc đáo những ngôi nhà xây từ vỏ sò
Ai ở xa trở về thăm làng biển ở các xã ven biển huyện Diễn Châu (Nghệ An) không khỏi ngỡ ngàng trước những ngôi nhà được làm từ chất liệu rất độc đáo - vỏ sò.
Theo người dân địa phương, những năm 1960 - 1990, nguồn vật liệu xây dựng hiếm hoi, sò mỏ là nguồn vật liệu duy nhất, chủ đạo được người dân ở các xã ven biển huyện Diễn Châu dùng để xây nhà.
Từ lâu, người dân miền biển nơi đây lưu truyền "nhất đá đỏ, nhì sò mỏ". Sò mỏ được khai thác thủ công tại những mỏ sò, nơi có nhiều lớp sò biển đông kết chặt dưới lòng đất. Để có được nguồn sò mỏ, người dân phải khai thác ở độ sâu từ 2 đến 4m dưới lòng đất rồi dày công cần mẫn đẽo gọt bằng dao mới tạo được hình khối vuông vắn.
Ngày nay, tại các làng giáp biển huyện Diễn Châu vẫn còn những ngôi nhà cấp 4 có độ tuổi từ 40 đến 50 năm tuổi, thậm chí nhiều ngôi nhà có tuổi thọ hàng trăm năm. Kết cấu, hình dáng mỗi căn nhà đều chứa đựng những nét văn hóa, sinh hoạt độc đáo, đặc trưng của cư dân miền biển. Thời gian làm nhiều ngôi nhà xuống cấp, rệu rã, tường rơi ra từng mảnh. Nhưng không ít ngôi nhà vẫn ngạo nghễ sau bao nhiêu mưa gió thời gian.
Ngày nay, hầu như không còn ai xây nhà bằng vỏ sò nữa. Một phần không còn nhiều sò như trước và nay kinh tế khấm khá, nhiều người phá bỏ những ngôi nhà vỏ sò cũ kỹ, xây những căn nhà cao tầng, vững chãi bằng gạch, đá, xi măng.
Cũng có những người vẫn lưu luyến những ngôi nhà cũ gắn bó với mình suốt bao năm, những ngôi nhà xưa vẫn còn tồn tại, giữ lại vẻ đẹp rêu phong, cổ kính. Những ngôi nhà này vẫn đứng vững, với những mảng tường được ốp vỏ sò chen chúc, tạo nên một vẻ đẹp độc đáo, yên bình, lặng lẽ đón nhận âm thanh của sóng biển vỗ về, như bao năm qua vẫn vậy.