Trẻ sơ sinh bị viêm đường hô hấp trên: Khi nào cần nhập viện?
Thời tiết thay đổi, trẻ rất dễ mắc các bệnh viêm đường hô hấp trên, trong khi đó trẻ sơ sinh cơ thể còn non yếu, nếu mắc bệnh thường diễn biến nặng, dễ dẫn đến tử vong. Vậy chăm sóc trẻ ra sao, khi nào cần cho trẻ nhập viện... là những nỗi lo của nhiều bậc cha mẹ.
Các yếu tố thuận lợi khiến trẻ sơ sinh dễ mắc viêm đường hô hấp trên
Đường hô hấp trên bao gồm mũi, hầu, họng, xoang, thanh quản, là những cơ quan đầu tiên của đường hô hấp tiếp xúc trực tiếp với không khí. Bởi vậy, mọi điều kiện bất lợi của môi trường đều dẫn đến tình trạng viêm đường hô hấp trên. Ban đầu là cảm lạnh, sau đó có thể là viêm mũi họng, viêm họng, viêm VA, viêm amidan, viêm thanh quản, viêm xoang, viêm tai giữa...
Có rất nhiều nguyên nhân gây viêm đường hô hấp trên, trong đó thường thấy là do virus, cụ thể là loại virus Rhino, Corona, Adeno, virus cúm Parainfluenza, virus hô hấp hợp bào RSV.
Vi khuẩn cũng gây viêm đường hô hấp trên, thường gặp là liên cầu khuẩn tan máu nhóm A, phế cầu khuẩn, Haemophilus Influenzae, một số loại nấm…
Ngoài ra, các yếu tố thuận lợi như:
- Yếu tố thời tiết: Bệnh thường xuất hiện theo mùa, khi thời tiết lạnh, đặc biệt là lúc chuyển mùa đông - xuân.
- Yếu tố tuổi: Tuổi càng nhỏ càng dễ mắc bệnh, nhất là trẻ sơ sinh non tháng.
- Yếu tố môi trường: Nơi ở chật hẹp, ẩm thấp, tiếp xúc với khói (bếp, thuốc lá, than tổ ong…), vệ sinh kém…
Triệu chứng bệnh viêm đường hô hấp ở trẻ sơ sinh chủ yếu là sốt nhẹ, ho, chảy nước mũi... Ảnh minh hoạ.
Cách chăm sóc trẻ sơ sinh bị viêm đường hô hấp trên
Triệu chứng bệnh viêm đường hô hấp ở trẻ sơ sinh chủ yếu là sốt nhẹ (khoảng 38,5 độ C), ho, chảy nước mũi hoặc không chảy mũi, khò khè, quấy khóc, bỏ bú...
Bên cạnh việc điều trị dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, cha mẹ cần thực hiện các biện pháp hỗ trợ sau đây để giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và ngăn ngừa nguy cơ tái phát:
- Chú ý theo dõi nhiệt độ
Khi chăm sóc trẻ sơ sinh bị viêm đường hô hấp tại nhà, việc đầu tiên cha mẹ cần ghi nhớ là phải chú ý cặp nhiệt độ để theo dõi thân nhiệt của trẻ. Với trẻ sơ sinh nếu bị sốt trong khoảng 37.5 - dưới 38.5 độ C thì cần bỏ bớt và nới rộng quần áo, đồng thời chườm ấm ở vùng bẹn, nách, trán cho trẻ, kết hợp với việc cho trẻ bú mẹ. Sau đó phải đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám.
Lưu ý, cha mẹ cần theo dõi nhiệt độ 30 phút 1 lần.
- Chăm sóc đường thở
Do viêm nhiễm đường hô hấp trên nên trẻ sẽ chảy nhiều nước mũi, có thể quánh dính, dẫn đến nghẹt mũi, tắc mũi. Vì vậy, việc vệ sinh mũi nên được tiến hành nếu tình trạng nghẹt mũi, sổ mũi khiến cho việc ăn và ngủ của trẻ trở nên kém đi. Để đường mũi của trẻ thông thoáng, cha mẹ hãy làm loãng dịch mũi bằng cách nhỏ nước muối 9‰ vào từng bên mũi cho dịch mũi loãng ra, rồi dùng dụng cụ hút mũi để loại bỏ dịch mũi cho trẻ.
Tuyệt đối không chữa theo mách bảo như sử dụng nước nước ép tỏi nhỏ vào mũi cho trẻ, vì tỏi có vị cay, dễ gây bỏng niêm mạc của trẻ. Tránh lạm dụng nước muối quá nhiều để hút mũi, vì sẽ gây teo niêm mạc mũi của trẻ.
Cần đặt trẻ nằm cao đầu hoặc bế trẻ tư thế thẳng. Chú ý giữ ấm cơ thể trẻ nếu là mùa đông, mùa hè không cần mặc áo quá dày, chỉ cần tránh cho trẻ nằm trước luồng quạt máy hoặc dưới luồng gió của điều hòa tỏa ra.
Hầu hết các trường hợp viêm đường hô hấp trên mức độ nhẹ đều được bác sĩ chỉ định cho chăm sóc, theo dõi và điều trị tại nhà. Ảnh minh hoạ.
- Tăng cường bú mẹ và chú ý môi trường sống
Trong khi chăm sóc trẻ bị viêm đường hô hấp tại nhà, vấn đề dinh dưỡng cần được đặc biệt chú ý. Bởi trên thực tế, trẻ sơ sinh bị ngạt mũi sẽ dễ quấy khóc, lười ăn bởi thở khó. Tuy nhiên, mẹ cần lưu ý chia nhỏ cữ bú và cho trẻ bú nhiều hơn.
Nếu trẻ nôn cần cho trẻ nằm nghiêng đầu sang một bên, làm sạch chất nôn ở miệng, họng, mũi trẻ, lau khô chất nôn trên người trẻ bằng khăn mềm và nước ấm, thay quần áo cho trẻ.
Vệ sinh môi trường sống của trẻ cũng rất quan trọng, vì nó giúp hạn chế nguồn lây bệnh. Vì thế, cha mẹ cần vệ sinh thường xuyên phòng trẻ ở sạch sẽ, thông thoáng. Các dụng cụ vệ sinh và chăm sóc đường hô hấp cho trẻ cần được vệ sinh thường xuyên và tiệt trùng thật kĩ.
Khi nào cần đưa trẻ nhập viện?
Trong quá trình chăm sóc trẻ, nếu trẻ có một trong các triệu chứng như: Không uống được hoặc bỏ bú; Bệnh nặng hơn, trẻ khó thở, thở nhanh hơn (trên 50 lần/1 phút), rút lõm lồng ngực… là những biểu hiện của viêm phổi, một trong những biến chứng nguy hiểm của viêm đường hô hấp trên; Trẻ sốt cao liên tục trên 3 ngày… cần báo cho bác sĩ hoặc cho trẻ đến cơ sở y tế để khám ngay. Nếu thấy trẻ nôn nhiều hơn cũng cần cho trẻ nhập viện để được khám và điều trị.
Hầu hết các trường hợp viêm đường hô hấp trên mức độ nhẹ đều được bác sĩ chỉ định cho chăm sóc, theo dõi và điều trị tại nhà. Vì vậy, cha mẹ cần chú ý theo dõi trẻ sát sao.
Hàng ngày cần giữ ấm, vệ sinh thân thể và đảm bảo môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát.