Khi nào u nang buồng trứng trở thành mối đe dọa?

Hầu hết các u nang buồng trứng dạng dịch và máu nhỏ đều tự hết mà không cần điều trị, và chỉ một số ít u nang buồng trứng lớn cần phẫu thuật (cắt bỏ nang) để phòng ngừa nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe và khả năng sinh sản.

U nang lớn có thể gây ra các triệu chứng như đau vùng chậu, đi tiểu thường xuyên hơn, kinh nguyệt bất thường (nhiều hơn hoặc ít hơn bình thường), đầy hơi, cùng nhiều triệu chứng khác.

Các loại u nang buồng trứng

Có nhiều loại u nang và được phân loại rộng rãi dựa trên những gì được tìm thấy bên trong u nang.

U nang nước hoặc u nang đơn giản

Đây là những u nang hình thành hàng tháng trong quá trình rụng trứng, do đó chúng được gọi là u nang chức năng. Các u này thường được phát hiện trong quá trình siêu âm trước kỳ kinh nguyệt. Nếu có thai, chúng sẽ to lên để hỗ trợ giai đoạn đầu của thai kỳ. Nếu không, những u nang này sẽ biến mất sau kỳ kinh nguyệt. Những u nang này thường có kích thước từ 2 - 3cm, nhưng có thể phát triển tới 6 - 7cm và gây đau vùng chậu tạm thời.

U nang máu hoặc u nang sô cô la

Những u nang này thường gặp ở phụ nữ bị đau bụng kinh hoặc lạc nội mạc tử cung. Chúng cũng có thể xuất hiện khi rụng trứng bình thường. Nếu u nang máu do lạc nội mạc tử cung gây ra, chúng có nhiều khả năng tồn tại dai dẳng và có thể lớn dần theo thời gian, gây đau nhiều hơn và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Nếu điều này xảy ra, cần phải phẫu thuật.

Nên theo dõi chặt chẽ những u nang này ở bệnh nhân lớn tuổi vì nguy cơ tiến triển thành ung thư rất thấp.

U nang đặc

Đây là những u nang chứa các mô như tóc, da và xương. Chúng lành tính trong hầu hết các trường hợp và có thể lớn dần theo thời gian. Trong một tỷ lệ nhỏ u nang đặc, có thể có các cấu trúc mô chưa trưởng thành hoặc ung thư bên trong. Khi đó, cần phẫu thuật để loại bỏ u nang và xác nhận chẩn đoán.

Ngoài việc phân loại u nang buồng trứng dựa trên thành phần bên trong, u nang cũng có thể được phân loại thành u nang đơn giản hoặc phức tạp dựa trên các đặc điểm siêu âm cụ thể. U nang đơn giản thường trông trong suốt, trong khi u nang phức tạp có bóng mờ không đều, nhiều khoang hoặc lưu lượng máu bất thường bên trong.

Tôi có cần phẫu thuật cắt bỏ u nang buồng trứng không?

U nang lớn

Phẫu thuật được khuyến nghị khi u nang lớn hơn 5cm, gây ra các triệu chứng như đau hoặc đầy hơi, chèn ép bàng quang hoặc ruột, hoặc nếu nó ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

U nang nhỏ

Đối với u nang nhỏ hơn 4cm, đặc biệt là những u nang chỉ chứa nước, bác sĩ có thể khuyến nghị phương pháp theo dõi và siêu âm lại sau 2-3 tháng để kiểm tra xem u nang đã tiến triển hay chưa. Những u nang này thường biến mất sau một đến hai kỳ kinh nguyệt.

U nang đặc

Với u nang đặc, có thể cần phẫu thuật vì chúng thường không biến mất và chẩn đoán xác định chỉ có thể được đưa ra sau khi phẫu thuật cắt bỏ. U nang đặc có thể được loại bỏ bằng phẫu thuật nội soi nếu không nghi ngờ ung thư, dựa trên kết quả siêu âm và xét nghiệm máu. Tuy nhiên, nếu u nang lớn hoặc có nhiều đặc điểm siêu âm phức tạp và đáng ngờ, thì nên phẫu thuật mở để ngăn ngừa sự lan tràn hoặc lây lan của các tế bào ung thư.

Ung thư buồng trứng phổ biến như thế nào?

Nguy cơ mắc ung thư buồng trứng trong suốt cuộc đời của một phụ nữ là 1/74, tương đương khoảng 1,3%. Vì tình trạng này kéo dài suốt cuộc đời của một người phụ nữ, nguy cơ tăng từ rất thấp (<0,3%) ở phụ nữ trẻ lên 1,3% ở phụ nữ lớn tuổi trên 60 tuổi. Nguy cơ mắc ung thư buồng trứng cao hơn nếu bạn có tiền sử gia đình mắc ung thư.

Nhìn chung, phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng thấp hơn nếu đã từng mang thai vài lần, đã từng uống thuốc tránh thai hoặc đã từng triệt sản.

Các phương pháp thay thế cho phẫu thuật cắt bỏ nang buồng trứng

Đối với u nang nước/u nang đơn giản, nhìn chung có thể chấp nhận được việc từ chối phẫu thuật vì những u nang này hiếm khi trở thành ung thư. Tuy nhiên, bác sĩ có thể sẽ phải theo dõi tình trạng của bạn 4-6 tháng một lần bằng các xét nghiệm sau:

Siêu âm định kỳ

Đối với u nang máu do lạc nội mạc tử cung, nguy cơ hình thành ung thư tăng 0,4-0,6%. Do đó, nên siêu âm định kỳ 4-6 tháng một lần và nếu có các đặc điểm siêu âm phức tạp, có thể cần phẫu thuật.

Chụp CT hoặc MRI

Đối với u nang đặc, nguy cơ ung thư phụ thuộc vào các đặc điểm siêu âm. Đôi khi, chụp CT cắt lớp hoặc MRI có thể cho thấy các mô hình thành tốt như tóc, da và xương bên trong u nang đặc. Những u nang này được gọi là u nang bì hoặc u quái nang trưởng thành và chúng không có khả năng trở thành ung thư. Tuy nhiên, siêu âm, chụp CT hoặc MRI không thể xác định u nang là lành tính hay ung thư vì chỉ có phẫu thuật cắt bỏ mới có thể cung cấp thông tin đó.

Nếu bạn nghi ngờ mình có u nang buồng trứng, bạn nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ phụ khoa để được tư vấn thêm.

Hiền Thu