Người đàn ông cụt chân gây tai nạn: Người khuyết tật có được cấp giấy phép lái xe?
Người khuyết tật ở những vị trí ảnh hưởng đến thao tác thực hiện các hoạt động lái xe nhưng vẫn cố tình điều khiển phương tiện giao thông là hành vi đặc biệt nguy hiểm.
Các đơn vị chức năng của Công an tỉnh Bắc Ninh đang xác minh, làm rõ vụ việc người đàn ông bị khuyết tật ở chân điều khiển ô tô Hyundai Tucson gây tai nạn ở TP Bắc Ninh.
Qua xác minh ban đầu, chủ phương tiện là ông N.V.C. (68 tuổi, trú tại phường Ninh Xá, thành phố Bắc Ninh). Theo thông tin từ Sở GTVT tỉnh Bắc Ninh, đến nay ông N.V.C. chưa được cấp giấy phép lái xe (GPLX).
Dưới góc độ pháp lý, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp cho biết, theo quy định của pháp luật hiện hành, những người khuyết tật vẫn có thể được cấp GPLX ô tô hạng B1, tuy nhiên với trường hợp bị khuyết tật nặng hoặc khuyết tật tứ chi ảnh hưởng đến khả năng vận động, quan sát, điều khiển xe ô tô thì sẽ không đủ điều kiện sức khỏe và không được cấp GPLX.
Với đặc điểm điều khiển của xe ô tô là người lái xe phải sử dụng chân phải để đạp ga, phanh và phải dùng cả hai tay để điều khiển hướng di chuyển nên với người cụt chân phải, phải đi bằng nạng thì không thể điều khiển được xe ô tô, dù là xe số tự động hạng B1.
Luật sư Cường cho biết thêm, theo quy định tại Thông tư liên tịch số 24/2015/TTLT-BYT-BGTVT quy định về tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe cơ giới, Mục cơ xương khớp trong bảng tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe cơ giới được ban hành tại phụ lục số 1 kèm theo thông tư trên quy định tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe cơ giới thuộc nhóm 1 (hạng A1 - xe máy) và nhóm 2 (hạng B1) là "Cụt hoặc mất chức năng một bàn tay hoặc một bàn chân và một trong các chân hoặc tay còn lại không toàn vẹn (cụt hoặc giảm chức năng) là không đủ điều kiện lái xe hạng tương ứng".
Khi đã không đủ điều kiện sức khỏe để lái xe hạng B1 (xe ga tự động) thì công dân sẽ không được dự thi sát hạch GPLX nên không thể có bằng lái được.
Hình ảnh người đàn ông cụt chân bước ra từ ghế lái Hyundai Tucson sau khi gây tai nạn.
Theo Thông tư 12/2017/TT-BGTVT của Bộ GTVT về đào tạo, sát hạch, cấp GPLX cơ giới đường bộ quy định, người khuyết tật đáp ứng đủ điều kiện sức khỏe vẫn được đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe ô tô hạng B1 số tự động. Phần phụ lục kèm theo thông tư này đã ghi rõ đối với người bị khuyết tật phần cơ xương khớp, không hoạt động bình thường trong đó có trường hợp cụt chân thì sẽ không được cấp GPLX B1.
Luật sư Cường phân tích: "Với loại xe ô tô B2 (Lái các loại xe ô tô số tự động và số sàn) mức độ điều khiển phức tạp hơn nên điều kiện để cấp GPLX sẽ khó khăn hơn loại xe B1. Trường hợp kết quả xác minh cho thấy người đàn ông này đúng là người đã lái xe gây tai nạn, nhưng không có giấy phép lái xe thì tùy vào tính chất mức độ của hành vi vi phạm, tùy thuộc vào hậu quả xảy ra... người đàn ông này sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trong trường hợp vụ tai nạn gây thiệt hại chưa tới 100.000.000 đồng về tài sản, chưa có thiệt hại về tính mạng người khác, nếu có thiệt hại về sức khỏe thì sức khỏe của người khác bị thiệt hại chưa đến mức thương tích từ 61 % trở lên thì sẽ không xử lý hình sự mà sẽ xử phạt hành chính, trừ trường hợp hành vi được xác định là nguy hiểm, nếu không ngăn chặn kịp thời thì có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng".
Vị chuyên gia cho hay, nếu không có giấy phép lái xe mà gây tai nạn hậu quả nghiêm trọng thì người thực hiện hành vi vi phạm pháp luật trong tình huống này sẽ phải đối mặt với khung hình phạt từ 03 năm đến 10 năm tù theo quy định tại khoản 2, Điều 260 Bộ luật Hình sự. Người không có giấy phép lái xe nhưng vẫn điều khiển xe ô tô tham gia giao thông thì có thể bị phạt tới 6.000.000 đồng theo quy định tại điều 21 của nghị định 100/2019/NĐ-CP. Nếu gây tai nạn giao thông thì mức phạt có thể tới 12.000.000 đồng. Ngoài ra người thực hiện hành vi vi phạm giao thông đường bộ trong tình huống này còn phải bồi thường toàn bộ thiệt hại cho nạn nhân theo quy định của pháp luật.
"Những người khuyết tật nặng, khuyết tật ở những vị trí ảnh hưởng đến thao tác thực hiện các hoạt động lái xe, theo quy định của pháp luật không đủ điều kiện để lái xe ô tô nhưng vẫn cố tình điều khiển phương tiện giao thông thì hành vi là nguy hiểm cho người tham gia giao thông. Bởi vậy ngoài việc phát hiện xử lý các hành vi vi phạm thì cơ quan chức năng cần tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật để những người khuyết tật nghiêm túc chấp hành các quy định của pháp luật về an toàn giao thông, tránh những vụ việc tai nạn giao thông có thể xảy ra", luật sư Cường chia sẻ thêm.