Nhận biết nguyên nhân và điều trị viêm xoang hàm
Viêm xoang hàm là một trong những dạng viêm mũi xoang có tỷ lệ mắc cao hiện nay. Bệnh tuy không ảnh hưởng tới tính mạng nhưng gây đau nhức, khó chịu, làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
1. Thế nào là viêm xoang hàm ?
Xoang hàm cấu tạo bao gồm các hốc xoang nằm xung quanh ở vùng mắt và hai bên má. Xung quanh bề mặt của một số xoang được bao phủ bởi lớp niêm mạc, khi lớp niêm mạc bị nhiễm trùng sẽ sưng tấy và gây ra bệnh viêm xoang hàm. Bệnh gây sưng, kích ứng, mưng mủ, thậm chí là đau nhức dữ dội.
2. Các thể viêm xoang hàm
- Viêm xoang hàm cấp tính: Thường do viêm chân răng gây ra, nhất là viêm tủy răng hoặc có mủ bao quanh răng. Khi đó các vi khuẩn từ những vị trí viêm nhiễm di chuyển vào các hốc xoang và gây viêm.
Biểu hiện viêm xoang hàm cấp tính: bệnh nhân sốt cao, đau nhức đầu, cơ thể mệt mỏi, vật vã, mất ngủ về đêm…. Các cơn sốt và đau đớn xuất hiện từng cơn, sau đó đau lan rộng ra khắp vùng mặt, đầu, hai bên thái dương và cả sau gáy. Bệnh nhân cũng có thể đau trong hai hàm, khi ấn vào hai má hoặc dưới hốc mắt cũng thấy đau. Dịch mũi chảy nhiều nhưng loãng và có mùi hôi.
- Viêm xoang hàm mãn tính: Thường có mức độ và diễn biến nặng hơn. Nguyên nhân chủ yếu là do viêm xoang cấp không được chữa dứt điểm, do bệnh viêm mũi xoang, viêm xoang trán lan xuống… Viêm xoang hàm mãn làm dịch mủ chảy ra nhiều, màu vàng xanh, đặc và mùi rất khó chịu làm người bệnh còn thấy buồn nôn, đau đầu chóng mặt liên tục. Thể bệnh này có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm thanh quản, viêm họng, áp xe ổ mắt…. nếu như điều trị không dứt điểm.
3. Nguyên nhân gây viêm xoang hàm
Các nguyên nhân phổ biến:
- Do cấu trúc vách ngăn mũi có gờ hoặc bị vẹo, lệch.
- Do viêm mũi dị ứng trong thời gian dài mà không điều trị.
- Mắc các bệnh về răng miệng: sâu răng , viêm khoang miệng…
- Do bị chấn thương do phẫu thuật hoặc tai nạn giao thông, lao động…
- Tiếp xúc thường xuyên với các tác nhân gây bệnh bên ngoài: khói bụi, vi khuẩn, virus…
4. Nguy cơ mắc bệnh viêm xoang hàm
Viêm xoang hàm là một bệnh lý về tai mũi họng rất phổ biến và có thể xảy đến với bất cứ ai. Những nguy cơ mắc bệnh:
- Mắc các bệnh răng miệng.
- Người đã từng đi nhổ răng hoặc thực hiện phẫu thuật khoang miệng.
- Có tiền sử bị viêm mũi dị ứng, viêm xoang hàm hoặc viêm các vùng xoang mũi khác.
- Người bị tổn thương hoặc biến dạng cấu trúc xoang hàm do phẫu thuật.
5. Biểu hiện thường gặp của viêm xoang hàm
- Vùng xoang hàm có cảm giác đau âm ỉ: Đau là dấu hiệu phổ biến đầu tiên của bệnh do sưng và viêm ở xoang hàm gây ra. Người bệnh sẽ có cảm giác đau nhức trong các hốc xoang hàm và lan dần xuống má, hàm, cảm giác như đau răng. Cơn đau còn lan lên hốc mắt và cả vùng thái dương làm người bệnh khó chịu, mệt mỏi.
- Đau đầu dữ dội: do trong khoang xoang hàm có một lượng lớn dịch nhầy tích tụ, tạo ra áp lực làm người bệnh cảm thấy cơn đau trở nên trầm trọng hơn vào buổi sáng. Đặc biệt, khi áp suất môi trường thay đổi, người bệnh sẽ cảm thấy cơn đau trở nên tồi tệ hơn.
viêm xoang hàm gây ra những cơn đau đầu dữ dội.
- Chảy nước mũi, nghẹt mũi, mất khứu giác và khàn giọng: Khi lượng dịch nhầy trong xoang tích tụ quá nhiều sẽ dẫn đến nguy cơ chảy tràn vào đường mũi làm người bệnh bị tắc nghẹt, thậm chí gây mất khứu giác và vị giác tạm thời.
- Cổ họng bị kích ứng và các triệu chứng liên quan: Dịch nhầy trong xoang hàm chảy xuống cổ họng và khiến cổ họng bị kích ứng làm người bệnh lờm lợm và ngứa họng. Trong vài tuần sau đó, nếu tình trạng này vẫn tiếp diễn, người bệnh có thể bị: Đau rát cổ họng; Khàn giọng, mất tiếng ; Ho khan, ho dai dẳng (đặc biệt là vào buổi sáng sớm, sau khi ngủ dậy)
Các triệu chứng này có thể khiến người bệnh khó ngủ lâu dần cơ thể sẽ mệt mỏi, suy nhược cơ thể.
6. Viêm xoang hàm có nguy hiểm không?
Nếu như không điều trị kịp thời thì bệnh có thể dẫn tới nhiều biến chứng:
- Viêm dây thần kinh thị giác, áp xe mí mắt, viêm mô liên kết quanh hốc mắt, áp xe túi lệ, viêm tai giữa, thủng màng nhĩ, điếc…
-Biến chứng não: Áp xe não, viêm màng não, viêm não…
-Biến chứng mắt gây giảm thị giác: Viêm nề ổ mắt, viêm mí, viêm túi lệ dẫn đến sốt và đau nhức, mắt sưng húp…
- Hô hấp: người bệnh sẽ phải đối mặt thêm với các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp: Viêm họng, viêm thanh quản, viêm đa xoang…
- Đau nhức tại các vùng xương : viêm tại xoang hàm khiến quá trình lưu thông máu bị ảnh hưởng nghiêm trọng làm cơn đau nhức sẽ xuất hiện thường xuyên tại vùng xương trán, xương hốc mắt, xương đỉnh đầu, xương thái dương,... làm người bệnh cảm thấy mệt mỏi , tê nhức.
- Suy giảm về trí nhớ, thậm chí là lẫn.
- Hơi thở có mùi. Cơ thể mệt mỏi, khó ngủ...
Viêm xoang hàm có khả năng đe dọa tới tính mạng nếu như người bệnh không biết cách bảo vệ sức khỏe. Vì thế nếu như nhận thấy các triệu chứng nghi ngờ hãy đến gặp bác sĩ để có biện pháp ngăn chặn phù hợp.
7. Điều trị viêm xoang hàm
Tập luyện thường xuyên để nâng cao đề kháng.
Tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý của người bệnh, các sĩ sẽ đưa các phương pháp điều trị khác nhau.
- Sử dụng thuốc: Thông thường, bác sĩ sẽ kê toa với các loại thuốc kháng sinh và có thể kết hợp với một số loại thuốc giảm phù nề, giảm đau hay chống dị ứng.
- Trong trường hợp nặng hoặc điều trị bằng thuốc không đem lại hiệu quả, các phác đồ điều trị riêng cho người bệnh sẽ được áp dụng: Chỉnh hình cho vách ngăn; Hút mủ tại xoang hàm; Cắt polyp mũi; Thủ thuật Proetz - súc rửa xoang hàm.
Bên cạnh việc điều trị, có thể thực hiện thêm một số biện pháp hỗ trợ tại nhà giúp tình trạng bệnh dễ chịu hơn:
- Uống nhiều nước: nước ép rau củ quả, nước canh rau…
- Tăng cường hệ miễn dịch bằng cách bổ sung các thực phẩm có lợi như: tỏi, gừng, hành tây… và các loại rau quả giàu vitamin C như cam, chanh, ổi, bưởi, súp lơ xanh, cà chua…
- Có thể dùng máy xông mũi, máy phun sương, chườm ấm hoặc ngâm bồn để tăng độ ẩm cho mũi, đồng thời làm giảm áp lực ở khoang xoang hàm.
- Tập luyện nhẹ nhàng để nâng cao sức khỏe.
BS. Phạm Văn Thắng