Đo huyết áp thấy tăng huyết áp đột ngột, cần xử lý thế nào để an toàn và đúng cách

Huyết ápkhông phải luôn ổn định hay giữ cùng một chỉ số mà sẽ thay đổi tùy theo hoạt động, cảm xúc hoặc tình trạng sức khỏe của chúng ta ngay tại thời điểm đó. Chỉ cần một hoạt động nhỏ như thay đổi vị trí, tư thế, uống cà phê hay hút thuốc lá, bị xúc động... cũng sẽ làm huyết áp tăng lên.

Trong trường hợptăng huyết áp và tăng nhanh liên tục, áp lực dòng máu trong lòng mạch máu quá lớn sẽ có nguy cơ dẫn đến các biến cố tim mạch. Điều đáng sợ nhất chính là vỡ mạch máu, nếu tại não thì gây ra xuất huyết não, đột quỵ và tử vong.

Tăng huyết áp đột ngột là gì?

Ở người trưởng thành có sức khỏe bình thường, huyết áp thường ở mức 120/80mmHg. Một người được xác định mắc cao huyết áp là lúc chỉ số huyết áp tâm thu tăng lên từ 140/80mmHg hoặc chỉ số huyết áp tâm trương tăng từ 90mmHg trở lên.

Khi các chỉ số huyết áp bất thương tăng cao, có khi tăng trên 200mmHg thì được chẩn đoán là tình trạng cao huyết áp đột ngột.

Dấu hiệu tăng huyết áp đột ngột

Tăng huyết áp đột ngột là tình trạng huyết áp đột nhiên tăng cao kịch phát bất thường một cách nhanh chóng, huyết áp tối đa có thể lên đến > 180mmHg hoặc huyết áp tối thiểu > 120mmHg. Lúc này cơ thể sẽ xuất hiện một số triệu chứng như:

– Người bệnh đau đầu dữ dội, choáng váng và xây xẩm mặt mày.

– Người bệnh xuất hiện đột nhiên nhìn mờ, khó nói. Cảm thấy tình trạng đau tức ngực, tim đập nhanh bất thường hay khó thở. Thậm chí một số người thấy có biểu hiện chảy máu cam, buồn nôn hoặc nôn.

Ngoài ra, có thể xuất hiện tình trạng tê yếu tay chân, đột nhiên không nhấc được chân lên, đi lại không vững, bị té, cầm đồ bị rơi,… Miệng méo, cơ mặt lệch sang một bên thậm chí co giật, tinh thần không minh mẫn, hôn mê…

Nguyên nhân khiến huyết áp tăng cao đột ngột 

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tăng huyết áp đột ngột trong đó nguyên nhân phổ biết nhất là người bệnh quên uống thuốc, nhất là người cao tuổi hay quên.

Trạng thái tâm lý khi bị kích động giận giữ, sốc do gặp những sự cố hoặc niềm vui bất chợt cũng khiến tăng huyết áp đột ngột.

Một số thói quen ăn uống của người bệnh tăng huyết áp thay đổi cũng là lý do khiến tăng huyết áp đột ngột. Trong đó thường gặp vào các kỳ nghỉ, sự kiện quan trọng khiến người bệnh thay đổi thói quen ăn uống: ăn mặn hơn, uống rượu bia, chất kích thích cà phê, thuốc lá,… dẫn đến tăng huyết áp đột ngột

Ngoài ra, việc sử dụng các loại thuốc như: cocaine, amphetamine, thuốc tránh thai,… có thể làm tăng huyết áp hoặc tương tác với thuốc điều trị tăng huyết áp làm giảm hiệu quả của thuốc.

Cấp cứu nhanh khi bị tăng huyết áp đột ngột

Khi có người bị huyết áp tăng đột ngột, việc đầu tiên là đặt bệnh nhân ngồi nghỉ hay nằm nghỉ. Nếu đang làm việc ngoài trời, đang đi ngoài đường, ở nơi đông người thì nhanh chóng đưa vào nơi có bóng râm, mát mẻ, thoáng khí, yên tĩnh và tránh kích động, tránh âm thanh, ánh sáng mạnh. Có thể cởi bớt nón mũ, quần áo để người bệnh được thoải mái hơn và sau đó tiến hành đo lặp lại huyết áp.

Nếu huyết áp tâm thu vẫn cao trên 140 mmHg nhưng dưới 160 mmHg, có thể giữ người bệnh theo dõi tại nhà, hạn chế đi lại, chủ yếu nghỉ ngơi. Bệnh nhân cần tiếp tục dùng thuốc huyết áp trong ngày theo toa điều trị. Đồng thời, cần hạn chế ăn mặn, không hút thuốc lá, tránh lo âu... để huyết áp về ổn định. Nếu vẫn còn bất thường, nên đi tái khám sớm hơn ngày hẹn để bác sĩ điều chỉnh thuốc cho phù hợp.

Nếu huyết áp tâm thu cao trên 160 mmHg, cần sử dụng thuốc hạ áp có sẵn tại nhà đã được tham khảo bác sĩ từ trước. Đây là các loại thuốc khống chế huyết áp khởi đầu tác dụng nhanh, thời gian tác dụng ngắn và thường có dạng bào chế là viên ngậm hoặc nhỏ giọt dưới lưỡi. Trong thời gian này, bệnh nhân cần nghỉ ngơi tuyệt đối trên giường và đo lại huyết áp. Trong trường hợp huyết áp vẫn còn cao hoặc tại nhà không có thuốc kiểm soát huyết áp tức thời thì nên đưa bệnh nhân đến bệnh viện sớm.

Trong bất cứ tình huống nào bệnh nhân vừa có tăng huyết áp đột ngột và vừa có các triệu chứng nêu trên như yếu liệt, đau ngực, khó thở, nhìn mờ, chảy máu, lừ đừ, mê man... thì cần đưa đến khoa cấp cứu của các bệnh viện gần nhất để được can thiệp kịp thời.

Phòng tránh tăng huyết áp đột ngột bằng cách nào?

Để phòng tránh tình trạng huyết áp tăng cao đột ngột và những biến chứng, người bệnh cần tự bảo vệ mình bằng cách trang bị máy đo huyết áp cá nhân, luôn mang theo các loại thuốc hạ huyết áp nhanh, thuốc lợi tiểu. Ngoài ra cần tránh: xúc động mạnh, căng thẳng…

Khi có các biểu hiện bất thường như đau ngực, khó thở, đau lưng, tê bì, suy giảm ý thức, nói khó, nhìn mờ, buồn nôn hoặc nôn, đo huyết áp trên 180/120 mm Hg... cần nhanh chóng đến bệnh viện cấp cứu.