Trẻ mắc Adenovirus tăng đột biến, cha mẹ cần làm gì để phòng bệnh cho con?

Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, từ tháng 8/2022 đến nay, số ca bệnh Adenovirus dương tính phát hiện tại bệnh viện gia tăng đột biến. Tính đến ngày 12/9, tổng số ca nhiễm Adenovirus được ghi nhận tại bệnh viện là 412 ca, nhiều hơn số ca cả năm 2021 và tăng hơn 44,1% so với cùng kỳ, trong đó đã có 6 trường hợp tử vong.

Đáng chú ý, chỉ tính riêng trong tuần từ 5-11/9, bệnh viện đã ghi nhận 151 trường hợp dương tính với Adenovirus, tăng gần 2,2 lần so với tuần trước đó. Nhiều bệnh nhi đến viện trong tình trạng tiêu chảy, nôn, có nhiều trẻ trở nặng.

Trước thông tin trên, nhiều cha mẹ không khỏi lo lắng khi chưa hiểu biết nhiều Adenovirus. Vậy Adenovirus là gì? Cha mẹ cần làm gì để phòng Adenovirus cho con?

Adenovirus có thể gây ra những bệnh gì?

Theo PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh, Giám đốc Trung tâm Hô Hấp, Bệnh viện Nhi Trung ương: Adenovirus chia làm 7 nhóm từ A-G trong đó có hơn 50 tuýp gây bệnh ở người và có thể gây bệnh ở nhiều cơ quan trong cơ thể. Các tổn thương thường gặp nhất do mắc Adenovirus là viêm đường hô hấp trên, viêm đường hô hấp dưới, viêm kết mạc mắt (đau mắt đỏ), các bệnh lý ở đường tiêu hoá (tiêu chảy, nôn, buồn nôn,…), viêm bàng quang, viêm não màng não…Bệnh do Adenovirus gây ra xuất hiện quanh năm nhưng đặc biệt phát triển mạnh vào thời điểm giao mùa xuân - hè hoặc thu - đông.

Adenovirus có thể gây bệnh ở mọi đối tượng và mọi lứa tuổi (trẻ em hay gặp ở độ tuổi từ 6 tháng đến 5 tuổi). Trong đó, các đối tượng như trẻ em, người lớn tuổi, người bị bệnh mạn tính… thường có nguy cơ cao nhiễm virus này do có sức đề kháng kém.

Trẻ nhiễm Adenovirus thường có các biểu hiện như: Sốt cao, ho, khò khè, có thể kèm theo viêm kết mạc mắt và rối loạn tiêu hóa. Với trẻ có biểu hiện nặng thì xuất hiện tình trạng khó thở.

Theo PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh: "Adenovirus có khả năng lây lan nhanh trong cộng đồng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời như: suy hô hấp, nhiễm khuẩn huyết, suy đa tạng. Bệnh còn có thể để lại các biến chứng lâu dài, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ của trẻ như: hội chứng viêm tiểu phế quản bít tắc sau nhiễm trùng, giãn phế quản, xơ phổi". 

Một người bị nhiễm virus Adeno có thể gây bệnh cho người khác qua đường hô hấp khi tiếp xúc, nói chuyện trực tiếp, dùng chung một số đồ dùng cá nhân của người bệnh có chứa virus hoặc lây qua đường niêm mạc khi bơi lội hoặc dùng nguồn nước có chứa virus từ dịch tiết từ mắt, mũi, phân của người bệnh.

Chẩn đoán nhiễm Adenovirus như thế nào?

Khi trẻ có biểu hiện nghi ngờ mắc Adenovirus sẽ được làm các xét nghiệm để hỗ trợ chẩn đoán như: xét nghiệm máu, chụp X-Quang tim phổi, xét nghiệm xác định căn nguyên bằng kỹ thuật Realtime PCR.

PGS.TS Phùng Thị Bích Thủy, Trưởng khoa Sinh học phân tử các bệnh truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, hiện nay tại Bệnh viện đang áp dụng kỹ thuật Realtime PCR xét nghiệm các mẫu bệnh phẩm lấy từ dịch hô hấp của người bệnh để chẩn đoán xác định Adenovirus và loại virus Adeno gây bệnh. Thời gian xét nghiệm giao động từ 70 phút đến 5 tiếng và độ chính xác lên tới 95-99%, với 3 loại xét nghiệm:

Xét nghiệm Realtime PCR đơn mồi để xác định riêng Adenovirus, thời gian xét nghiệm từ 4-5 tiếng

Xét nghiệm Realtime PCR đa mồi để xác định cùng lúc 7 loại virus, trong đó có Adenovirus, thời gian xét nghiệm từ 4-5 tiếng

Xét nghiệm Realtime PCR nhanh trong vòng 70 phút để phát hiện cùng lúc 22 loại virus, trong đó có Adenovirus.

Làm gì để điều trị và phòng ngừa Adenovirus? 

Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh do virus adeno gây ra. Đối với những trường hợp nhiễm virus thể nhẹ, người bệnh có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Một số phương pháp điều trị bệnh đang được áp dụng phổ biến là nâng cao sức đề kháng của bệnh nhân, điều trị các triệu chứng bệnh và dùng thuốc kháng sinh đối với những trường hợp bị bội nhiễm. Chẳng hạn như:

- Súc miệng bằng nước muối và thuốc kháng viêm để giảm đau họng.

- Dùng thuốc hạ sốt và giảm đau.

- Nhỏ nước muối sinh lý.

- Dùng thuốc trung hòa axit dạ dày với những trường hợp bị viêm dạ dày cấp theo chỉ định của bác sĩ. .

- Bổ sung dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng.

TS. BS Lê Kiến Ngãi - Trưởng khoa Dự phòng và Kiểm soát nhiễm khuẩn, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, hiện ở Việt Nam chưa có vaccine phòng ngừa Adenovirus, cách tốt nhất để kiểm soát bệnh lây lan là phát hiện sớm, cảnh giác với các yếu tố lâm sàng, yếu tố dịch tễ để không bỏ lỡ xét nghiệm. Tuân thủ các biện pháp dự phòng thường quy, tiêm chủng các vaccine phòng bệnh đang sẵn có.

Ngoài ra, cha mẹ cần chủ động làm các việc sau:

- Cho trẻ bú sớm, ngay sau sinh, bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, bú kéo dài đến 2 tuổi.

- Chế độ ăn dặm của trẻ hợp lý, đủ các thành phần dinh dưỡng.

- Giữ gìn môi trường sống của trẻ sạch sẽ, thoáng mát, không có khói, bụi, khói thuốc lá.

- Vệ sinh mũi họng cho trẻ thường xuyên: nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý (với trẻ nhỏ), trẻ lớn hơn cho súc miệng nước muối sinh lý.

- Vệ sinh thân thể, rửa tay thường xuyên, cho trẻ mặc quần áo phù hợp với nhiệt độ môi trường, tránh để trẻ bị nhiễm lạnh.

- Cần đeo khẩu trang khi trẻ ra ngoài, tránh tiếp xúc với trẻ em bị ốm, bệnh Tiêm vaccine phòng bệnh đầy đủ, đúng lịch theo chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia.

Cục Y tế Dự phòng khuyến cáo:

- Có nguồn nước sạch đủ dùng cho sinh hoạt. Trong mùa mưa, lũ lụt phải thau rửa và khử trùng nước giếng bằng chloramin B.

- Giữ gìn vệ sinh cá nhân, không dùng chung khăn mặt và thường xuyên giặt khăn bằng xà phòng.

- Thường xuyên giám sát và kiểm tra tiêu chuẩn vệ sinh nước, vệ sinh môi trường tại các bể bơi công cộng.

T.H (th)