Từ vụ lở đất vùi lấp xe khách ở Hà Giang: Nguy cơ sạt lở đất ở nhiều nơi, làm sao tránh?

Trên địa phận tỉnh Hà Giang vừa xảy ra một vụ sạt lở đất kinh hoàng khiến ít nhất 11 người tử vong, theo số liệu tính đến chiều ngày 13/7.

Thông tin từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia cho thấy, những ngày qua, Hà Giang là trọng tâm của nhiều đợt mưa lớn kéo dài, xảy ra thường xuyên vào chiều tối và đêm.

Tính từ 19h ngày 9/7 đến 19h ngày 12/7, Hà Giang là khu vực mưa lớn nhất cả nước với nhiều điểm đo lên tới hơn 300mm như Việt Lâm (Hà Giang) 332mm, Linh Hồ (Hà Giang) 306mm. Tính riêng hôm nay (13/7), hệ thống đo mưa toàn quốc vnrain ghi nhận lượng mưa ở Hà Giang lên tới 288mm, là nơi có lượng mưa lớn nhất cả nước.

Do mưa lớn kéo dài, mô hình độ ẩm đất cho thấy, nhiều khu vực tại Hà Giang cũng như các tỉnh vùng núi phía Bắc đã bão hoà, dẫn đến nguy cơ cao xảy ra sạt lở đất.

Riêng tại Hà Giang, ngoài khu vực xảy ra sạt lở dẫn đến tai nạn kinh hoàng ở thôn Tả Mò, xã Yên Định, huyện Bắc Mê, Hệ thống cảnh báo cảnh báo trực tuyến lũ quét sạt lở đất của Tổng cục Khí tượng Thuỷ văn đưa ra cảnh báo ở mức rất cao tại nhiều nơi khác như xã Tân Lập (Bắc Quang), xã Chế Là và xã Nấm Dẩn của huyện Xín Mần, xã Cao Bồ, Linh Hồ và Quảng Ngần của huyện Vị Xuyên, xã Tiên Nguyên và Xuân Minh của huyện Quang Bình.

Sạt lở đất ở Hà Giang.

Ngoài Hà Giang, hàng loạt khu vực ở vùng núi phía Bắc cũng đang có nguy cơ rất cao xảy ra sạt lở đất, nhất là các tỉnh Tuyên Quang, Yên Bái. Nhiều nơi ở Quảng Nam, Quảng Ngãi cũng có nguy cơ cao xảy ra sạt lở đất.

Đáng lưu ý, trong chiều tối và đêm nay (13/7), khu vực Việt Bắc và Tây Bắc dự báo tiếp tục có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có mưa to đến rất to với lượng mưa từ 15-30mm, có nơi trên 80mm. Sau đó từ đêm 14/7 đến ngày 17/7, miền Bắc tiếp tục có mưa rào và dông rải rác, riêng ven biển và đồng bằng Bắc Bộ có mưa rất to. Vì vậy, nguy cơ rất cao xảy ra sạt lở đất và lũ quét ở vùng núi, ngập úng ở nơi trũng thấp.

Các chuyên gia cho biết, trong số các loại hình thiên tai do thời tiết, sạt lở đất là loại hình thiên tai nguy hiểm, đáng lo ngại nhất do tính bất ngờ, không thể dự báo trước chính xác thời điểm và thời gian xảy ra. Loại hình thiên tai này thường xảy ra ở trung du, vùng núi, sau thời gian mưa lớn kéo dài.

Để hạn chế rủi ro do lũ quét, sạt lở đất gây ra, thời gian qua, Tổng cục Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia đã đưa vào vận hành hệ thống cảnh báo trực tuyến lũ quét sạt lở đất ở địa chỉ http://luquetsatlo.nchmf.gov.vn. Thông tin về lũ quét, sạt lở đất tại 212 xã có nguy cơ cao trên cả nước sẽ được cập nhật 30 phút một lần. Theo dõi hệ thống, người dân trong khu vực sẽ biết địa điểm nào đang có nguy cơ cao, rất cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất để có giải pháp ứng phó phù hợp.

Các chuyên gia cũng khuyến cáo người dân lưu ý một số dấu hiệu nhận biết sạt lở đất, lũ quét như mưa lớn kéo dài, trên tường nhà, sườn đồi, mái dốc xuất hiện các vết nứt, cây cối gần khu vực sống có dấu hiệu bị nghiêng, nghe thấy âm thanh lạ phát ra từ lòng đất, nước sông suối chuyển màu.

Khi xuất hiện các dấu hiệu trên cần báo ngay cho những người xung quanh và chính quyền địa phương, sẵn sàng sơ tán khi có yêu cầu, chạy thật nhanh ra khỏi nơi nguy hiểm nếu nghe hoặc nhận thấy tiếng động lớn. Ngoài ra, người dân không được lại gần các khu vực đã có sạt lở đất, không đánh cá, vớt củi, bơi lội tại những khu vực sông suối đã có mưa lớn nhiều ngày, nước chuyển đục.