Toàn cảnh 5 ngày đầu xét xử đại án đăng kiểm

Ngày mai (29-7), sau hai ngày tạm nghỉ, TAND TP.HCM tiếp tục xét xử 254 bị cáo trong đại án đăng kiểm xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam, 11 trung tâm đăng kiểm trên địa bàn TP.HCM và 3 trung tâm đăng kiểm tại Long An, Bến Tre, Sóc Trăng.

Sau 5 ngày xét xử (bắt đầu từ ngày 18-7), HĐXX đã thẩm vấn 61/254 bị cáo thuộc nhóm lãnh đạo Cục đăng kiểm, Phòng kiểm định xe cơ giới (VAR); nhóm bị cáo 3 trung tâm đăng kiểm gồm 62-03D, 71-02D, 83-02D do bị cáo Trần Lập Nghĩa làm chủ và nhóm bị cáo tại hai trung tâm đăng kiểm 50-03V và 50-05V.

Nộp lại khoảng 2/3 số tiền đã nhận hối lộ

Tại tòa, cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Trần Kỳ Hình thừa nhận cáo trạng mô tả đúng hành vi phạm tội của bị cáo và không có ý kiến gì về tội danh. Tuy nhiên không đồng ý với cáo buộc bị cáo Hình nhận hối lộ hơn 7,1 tỉ đồng; bị cáo chỉ nhận 2,85 tỉ đồng, 12.000 USD và đến nay gia đình đã nộp lại số tiền này.

Cựu Cục trưởng Trần Kỳ Hình tại tòa. Ảnh: HOÀNG GIANG

Tương tự, cựu cục trưởng Đặng Việt Hà thừa nhận đã hưởng lợi 8,55 tỉ đồng. Bị cáo này cũng không đồng ý việc bị cáo buộc phải chịu trách nhiệm về toàn bộ tiền nhận hối lộ là hơn 40 tỉ đồng. Về số tiền khắc phục, gia đình bị cáo Hà đã nộp 3 lần, tổng cộng gần 6 tỉ đồng.

Cựu quyền Trưởng phòng VAR Trần Anh Quân không đồng ý phải chịu trách nhiệm chung hơn 60 tỉ đồng tiền nhận hối lộ xảy ra tại Phòng VAR. Gia đình bị cáo Quân đã nộp lại toàn bộ số tiền nhận hối lộ hơn 11,7 tỉ đồng.

Lời khai mâu thuẫn giữa cựu cục trưởng và cựu quyền Trưởng phòng VAR

Theo cáo trạng, sau khi cựu Cục trưởng Trần Kỳ Hình về hưu, người kế nhiệm là Đặng Việt Hà đã đưa ra chủ trương đảm bảo cho Hà mức cao nhất.

Trình bày tại tòa, bị cáo Hà nhận trách nhiệm với vai trò người đứng đầu và nhận trách nhiệm với số tiền hưởng lợi hơn 8,5 tỉ đồng. Lý do không nhận trách nhiệm chung số tiền nhận hối lộ hơn 40 tỉ đồng vì mình không chỉ đạo cấp dưới nhận hối lộ.

Bị cáo Trần Anh Quân - cựu quyền Trưởng phòng VAR (bìa trái) và bị cáo cựu Cục trưởng Cục đăng kiểm Đặng Việt Hà trả lời xét hỏi. Ảnh: SONG MAI

Về mức nhận hối lộ 400.000 đồng/hồ sơ thẩm định của Phòng VAR, bị cáo Hà trình bày, từ khi lên cục trưởng bị cáo có làm việc với Phòng VAR có trưởng phòng và các cấp phó. Bị cáo chỉ nói bản thân cục trưởng và là người đứng đầu nên chịu trách nhiệm toàn bộ các hoạt động của Cục (nhất là vấn đề phòng, chống tham nhũng); không đòi hỏi cũng không đưa ra một mức nào về quyền lợi.

Ngược lại, cựu quyền Trưởng phòng VAR Trần Anh Quân khai có họp bàn với bị cáo Hà và đưa ra mức nhận tiền bị cáo Hà 400.000 đồng/hồ sơ, Quân được 300.000 đồng/hồ sơ.

Chứng cứ thể hiện việc này là trong cuộc họp với bị cáo Hà, các bị cáo là Phó phòng VAR Đặng Trần Khanh và Trịnh Bình Dương đều biết. Tại cuộc họp của Phòng VAR chỉ anh, em ngồi nói chuyện với nhau nhưng không có sổ sách ghi chép. Mức tiền 400.000 đồng/hồ sơ được Phòng VAR xác định là mức cao nhất, các bị cáo đã xác định trên tinh thần cuộc họp mà bị cáo Hà chỉ đạo.

Đăng kiểm viên khai nhận hối lộ theo thông lệ

Theo cáo trạng, Trung tâm đăng kiểm 50-03V thực hiện chủ trương của giám đốc Trần Văn Chủ là nhận tiền bỏ qua các lỗi của phương tiện để chia tiền hối lộ cho cục trưởng Hà mỗi tháng 8.000-15.000 đồng/phương tiện. Tổng số tiền mà Trung tâm 50-03V đã nhận hối lộ là 2,6 tỉ đồng. Trần Văn Chủ đã đưa cho bị cáo Trần Kỳ Hình 80 triệu đồng, đưa cho Đặng Việt Hà 180 triệu đồng.

Bị cáo Trần Văn Chủ - Giám đốc Trung tâm đăng kiểm 50-03V thừa nhận cáo trạng truy tố về tội nhận hối lộ. Bị cáo này trình bày, đã đưa hối lộ cho hai cựu cục trưởng tổng số tiền hơn 200 triệu vào các dịp Lễ, Tết.

Các bị cáo trong đại án đăng kiểm tại tòa. Ảnh: HOÀNG GIANG

Về lý do đưa tiền, bị cáo Chủ trình bày, việc làm này do quan hệ cấp trên cấp dưới, theo tục lệ, "bản sắc văn hóa" làm ăn xưa nay. Bị cáo Trình Lý Ân Phùng - Phó Giám đốc Trung tâm xác định việc nhận hối lộ là không theo chủ trương của ai mà nhận tiền là theo thông lệ của các khách hàng tự thực hiện từ xưa đến nay.

Các bị cáo là chuyền trưởng khai nhận, việc nhận tiền hối lộ từ các chủ phương tiện là thực hiện theo thông lệ từ trước đến nay không có chủ trương ăn chia và tiền nhận được thì chia đều cho mọi người. Các bị cáo là đăng kiểm viên thừa nhận việc nhận hối lộ và cho biết chủ trương nhận tiền là từ chuyền trưởng truyền đạt lại.