Cựu Thứ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Linh Ngọc tiếp tay cho việc mua bán đất hiếm như thế nào?

Trả lời báo chí về diễn biến điều tra một số vụ án liên quan đến Công ty cổ phần tập đoàn Thái Dương, tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 5/8, Thiếu tướng Hoàng Anh Tuyên, người phát ngôn Bộ Công an, cho biết: Đến nay, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố 26 bị can.

Gây thất thoát khoáng sản Nhà nước trên 600 tỉ đồng

Đồng thời đã tách vụ án, kết luận điều tra với 1 bị can và hiện đang điều tra 25 bị can còn lại về 4 tội danh vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên; vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng; buôn lậu; tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có; vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Riêng về sai phạm của ông Nguyễn Linh Ngọc, cựu Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, thiếu tướng Tuyên cho hay, ông Ngọc đã bị khởi tố ngày 22/7/2024 về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Ông Nguyễn Linh Ngọc dù biết rõ Công ty Thái Dương chưa đủ điều kiện để cấp phép, nhưng vẫn đánh giá là đủ điều kiện và đề xuất, ký ban hành giấy phép khai thác khoáng sản, giao nguồn tài nguyên đất hiếm cho Công ty Thái Dương khai thác.

Việc này dẫn đến công ty đã khai thác trái phép, gây thất thoát khoáng sản của Nhà nước với trị giá ước tính trên 600 tỉ đồng.

Đại án khai thác đất hiếm diễn ra ở nhiều địa phương

Trước đó, ngày 22/7, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu Bộ Công an (C03) thi hành lệnh bắt ông Nguyễn Linh Ngọc, cựu Thứ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi trường về tội 'Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí'.

Cùng tội danh, Bộ Công an khởi tố thêm các bị can: Nguyễn Văn Thuấn (nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam), Hoàng Văn Khoa (nguyên Vụ trưởng Vụ Khoáng sản, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam), Hồ Đức Hợp (Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Yên Bái) và Lê Công Tiến (Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Yên Bái).

Đồng thời, Bộ Công an cũng khởi tố bị can, cấm đi khỏi nơi cư trú đối với Bùi Đoàn Như (nguyên Trưởng phòng Khoáng sản, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Yên Bái) và Lê Duy Phương (nguyên Chuyên viên chính Vụ Khoáng sản, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản) về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Theo Bộ Công an, đây là kết quả điều tra mở rộng vụ án “Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên; Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng; Buôn lậu; Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có; Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Công ty CP Tập đoàn Thái Dương và các đơn vị liên quan.

Trước đó, Bộ Công an đã khởi tố 14 bị can, trong đó có Đoàn Văn Huấn, Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP Tập đoàn Thái Dương, Nguyễn Văn Chính, Phó Tổng giám đốc kiêm Kế toán trưởng công ty này về tội "Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên và tội Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng".

Quá trình điều tra bước đầu xác định: Đoàn Văn Huấn và Nguyễn Văn Chính đã chỉ đạo, tổ chức khai thác, tiêu thụ trái phép hơn 11.233 tấn quặng đất hiếm có trị giá khoảng 440 tỷ đồng và hơn 152.856 tấn quặng sắt có trị giá khoảng 192 tỷ đồng, hưởng lợi bất chính tổng số tiền khoảng 632 tỷ đồng.

Đoàn Văn Huấn và Nguyễn Văn Chính còn thỏa thuận với Công ty cổ phần Đất hiếm Việt Nam và Công ty Hợp Thành Phát trong quá trình mua bán quặng đất hiếm và quặng sắt, xuất hóa đơn VAT giảm số lượng và đơn giá bán thực tế; giúp Công ty CP Tập đoàn Thái Dương để ngoài sổ sách kế toán trên 28 tỷ đồng thu được từ việc bán quặng đất hiếm và quặng sắt, không thực hiện nghĩa vụ kê khai nộp thuế, gây thiệt hại (tạm tính) cho Nhà nước là trên 7,5 tỷ đồng.

Một số bị can còn có hành vi tổ chức chế biến, ngụy trang, che giấu, làm thủ tục hải quan gian dối để xuất khẩu trái pháp luật sang Trung Quốc số lượng đất hiếm có giá trị 7,85 tỷ đồng và vi phạm quy định của pháp luật về kế toán gây thiệt hại hơn 8,79 tỷ đồng tiền thuế cho Nhà nước.

Từ chuyên án khai thác, chế biến và tiêu thụ trái phép quặng đất hiếm, quặng sắt tại mỏ Yên Phú, xã Yên Phú, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái của Công ty cổ phần Tập đoàn Thái Dương, ngày 9/10/2023, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu đã đồng loạt khám xét khẩn cấp 21 địa điểm khai thác, tập kết, kinh doanh và nhà riêng của các các đối tượng liên quan tại tỉnh Yên Bái và 3 tỉnh, thành phố khác liên quan; tạm giữ ước tính khoảng 13.715 tấn quặng đất hiếm và hơn 1.400 tấn quặng sắt.

Hiện, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đang tiếp tục mở rộng điều tra, làm rõ hành vi phạm tội của các đối tượng có liên quan trong vụ án, áp dụng các biện pháp theo luật định để thu hồi tài sản cho Nhà nước.

Duy Tuấn