Rộ dịch vụ bán tiền seri đẹp theo ngày sinh với giá cao ngất: Có phạm luật?
Trên "chợ mạng", nhiều người lập cả gian hàng rất chuyên nghiệp để rao những tờ tiền VNĐ mệnh giá từ thấp đến cao với giá bán gấp hàng trăm lần giá trị thật.
Nắm bắt được nhu cầu của nhiều khách hàng muốn mua những tờ tiền có số seri trùng ngày sinh nhật, trùng ngày có ý nghĩa với mình hoặc các dãy số trùng nhau, các dãy số tiến liên tục…dịch vụ bán tiền seri đẹp đã xuất hiện, với giá cao gấp nhiều lần so với mệnh giá thực.
Ví dụ, tại một website rao bán tiền sinh nhật, đồng tiền mệnh giá 1.000 đồng, có số seri ngày sinh là ngày 1/2/2023 (0122023) được bán với giá 150.000 đồng/tờ, cao gấp 150 lần giá trị (chưa bao gồm phí ship). Vẫn là ngày sinh đó nhưng được in trên tờ tiền mệnh giá 5.000 đồng thì giá bán là 200.000 đồng/tờ.
Tương tự, tiền cặp đôi (cặp đôi năm sinh, ví dụ: 1998 - 1990) cũng được website này rao bán với giá cao ngất. Tờ tiền mệnh giá 10.000 đồng sở hữu số seri cặp đôi 19981990 có giá 250.000 đồng/tờ. Vẫn là cặp số này nhưng ở tờ tiền mệnh giá 20.000 đồng được bán với giá 300.000 đồng/tờ. Còn cặp số này ở tờ tiền mệnh giá 200.000 đồng thì được bán với giá 500.000 đồng/tờ. Tất cả đều chưa bao gồm phí ship.
Trả lời PV Báo điện tử VTC News về việc buôn bán tiền số seri đẹp có vi phạm pháp luật không, luật sư Trần Tuấn Anh, Giám đốc Công ty luật Minh Bạch cho biết, việc mua bán tiền với mục đích sưu tầm theo seri số đẹp xuất phát từ nhu cầu sưu tập và thị hiếu cá nhân. Vì thế, để đánh giá hành vi này có phạm luật hay không cần có sự xem xét kỹ về các khía cạnh pháp lý liên quan.
Theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tiền tệ (bao gồm cả tiền giấy và tiền kim loại) là phương tiện thanh toán hợp pháp duy nhất trên lãnh thổ Việt Nam. Việc mua bán, trao đổi tiền tệ nếu được thực hiện một cách hợp pháp thì không bị coi là vi phạm pháp luật.
“Trước hết, ta cần xem xét về tính hợp pháp của tiền tệ, nếu tiền được mua bán là tiền thật, không bị chỉnh sửa hoặc thay đổi, thì việc mua bán tiền theo số seri không bị coi là phạm pháp. Việc mua bán tiền theo số seri đẹp có thể coi là một dạng kinh doanh hàng hóa, trong đó tiền là mặt hàng được mua bán. Còn nếu tiền được giao dịch là tiền giả, tiền được làm giả thông qua các hành vi sửa đổi hoặc thay đổi tình trạng của tiền như gọt, cắt, hoặc dán lại tiền là hành vi vi phạm pháp luật và bị xử phạt hình sự” , luật sư Trần Tuấn Anh cho biết.
Bên cạnh đó, tùy thuộc vào quy mô và tính chất hoạt động, việc mua bán tiền số đẹp được thực hiện với mục đích kinh doanh (tức là nhằm mục đích sinh lợi và được thực hiện thường xuyên) thì có thể được xem là một hoạt động kinh doanh. Người bán cần đăng ký kinh doanh, tuân thủ quy định về thuế và pháp luật liên quan, trường hợp vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc thậm chí là hình sự.
Nếu việc mua bán chỉ là hoạt động cá nhân, không thường xuyên và không có mục đích sinh lợi lớn thì có thể không cần đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên, ngay cả trong trường hợp này, người bán vẫn cần đảm bảo rằng tiền được giao dịch là tiền hợp pháp.
Đồng thời, nếu việc mua bán tiền số đẹp bị lợi dụng để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người khác thì hành vi này sẽ bị coi là phạm pháp và bị xử lý hình sự theo Bộ luật Hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
“Nếu tiền không bị làm giả hoặc sửa đổi thì việc mua bán tiền theo số seri đẹp không bị coi là vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, trước khi quyết định mua tiền theo số seri, người tiêu dùng nên tìm hiểu kỹ lưỡng và đảm bảo rằng việc giao dịch này không vi phạm pháp luật.
Đặc biệt là kiểm tra xem người bán có giấy phép hoạt động hợp pháp không. Đồng thời, người tiêu dùng cần cẩn trọng với các giao dịch mua bán tiền qua mạng hoặc từ những nguồn không rõ ràng để tránh bị lừa đảo. Nên thực hiện giao dịch qua những kênh chính thức và đáng tin cậy.
Giá trị của tiền theo số seri đẹp chủ yếu dựa vào sự đánh giá của người mua và thị trường. Người tiêu dùng cần hiểu rõ rằng giá trị thực của tiền tệ không thay đổi dựa trên số seri và việc đầu tư vào các số seri đẹp có thể gặp rủi ro cao cũng như tránh việc lạm dụng số seri đẹp để tạo sự tăng giá không hợp lý hoặc gây ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường tiền tệ.
Nhìn chung, việc mua bán tiền theo số seri đẹp cần được nhìn nhận rõ về các khía cạnh pháp lý cũng như giá trị thực tế của sản phẩm để cả người bán và người mua đều không vi phạm pháp luật ”, ông Tuấn Anh khuyến cáo.