Bị thu hồi đất nhưng không được cấp tái định cư: Phải làm gì?
Hiện nay, có nhiều trường hợp người dân bị thu hồi đất nhưng không được cấp tái định cư và bồi thường thiệt hại. Phải làm gì trong trường hợp này?
1. Bị thu hồi đất nhưng không được cấp tái định cư: Phải làm gì?
Việc thu hồi đất ảnh hưởng rất nhiều tới quyền lợi và đời sống của người dân, do đó trong trường hợp không được bồi thường hoặc bố trí tái định cư, người dân có thể thực hiện khởi kiện hoặc khiếu nại lên cơ quan có thẩm quyền.
1.1 Khiếu nại lên cơ quan có thẩm quyền
Theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật Khiếu nại 2011 số 02/2011/QH13, trường hợp có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi của cơ quan Nhà nước hoặc người có thẩm quyền là trái với quy định, xâm phạm quyền và lợi ích của người sử dụng đất thì có thể thực hiện việc khiếu nại.Theo đó, người khiếu nại có thể tự mình thực hiện hoặc ủy quyền cho người khác thực hiện khiếu nại.* Cơ quan có thẩm quyền quyết khiếu nại: Để tránh việc bị trả lại đơn thì người dân cần phải xác định được chính xác thẩm quyền giải quyết khiếu nại cũng như đối tượng khởi kiện. Theo đó:
STT | Quyết định hành chính | Thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu | Thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần 2 | |
Tên quyết định | Cơ quan thực hiện | |||
1 | Thu hồi đất đối với tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. | UBND cấp tỉnh | Chủ tịch UBND cấp tỉnh | Bộ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường |
2 | Thu hồi đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn. | |||
3 | Quyết định thu hồi đất mà trong khu vực thu hồi có cả đối tượng là tổ chức, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài…và đất công ích của xã, phường, thị trấn. | UBND cấp tỉnh | Chủ tịch UBND cấp tỉnh | Bộ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường |
UBND cấp huyện | Chủ tịch UBND cấp huyện | Chủ tịch UBND cấp tỉnh |
1.2 Khởi kiện hành chính
Bước 1. Nộp hồ sơ khởi kiện lên cơ quan có thẩm quyền.* Hồ sơ khởi kiện: - Đơn khởi kiện.- Bản sao quyết định thu hồi đất, quyết định giải quyết khiếu nại lần 1, lần 2 (nếu có)- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ, Sổ hồng…)- Giấy tờ tùy thân (bản sao có chứng thực)- Các giấy tờ khác có liên quan theo yêu cầu của Tòa án.* Cơ quan có thẩm quyền: Đối với quyết định thu hồi do UBND huyện ban hành: Tòa án nhân dân tỉnh nơi có đất.Đối với quyết định thu hồi do UBND tỉnh ban hành: Tòa án nhân dân cấp cao.Bước 2. Nộp hồ sơNgười dân có thể tham khảo hình thức và nội dung của Đơn khởi kiện tại Điều 118 Luật tố tụng hành chính 2015 số 93/2015/QH13.Bước 3. Cơ quan có thẩm quyền tiến hành giải quyết yêu cầu khởi kiệnTrong thời hạn 03 ngày kể từ khi nhận đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án nhân dân sẽ tiến hành phân công thẩm phán xem xét đơn kiện. Trong 03 ngày tiếp theo, thẩm phán sẽ tiến hành xem xét việc thụ lý. Nếu hồ sơ phù hợp, Tòa án sẽ tiến hành thụ lý đơn khởi kiện.Bước 4. Thụ lý đơn khởi kiệnCăn cứ Điều 195 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, sau khi nhận đơn khởi kiện, người khởi kiện sẽ cần phải nộp tạm ứng án phí. Trong thời hạn 07 ngày, người khởi kiện phải nộp tạm ứng án phí và nộp lại biên lai cho Tòa án.Lưu ý: Người dân sẽ không thể vừa thực hiện khiếu nại vừa thực hiện khởi kiện tranh chấp đất đai.
Xem thêm: Vì sao không thể vừa khiếu nại vừa khởi kiện tranh chấp đất?
2. Không phải trường hợp nào cũng được bố trí tái định cư
Theo Điều 35 Nghị định 95/2024/NĐ-CP hướng dẫn Luật Nhà ở 2023 có hiệu lực từ 01/8/2024, 04 trường hợp được bố trí tái định cư khi thu hồi đất bao gồm:
Đối tượng được bố trí tái định cư | Điều kiện bố trí tái định cư |
(1) Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có nhà ở hợp pháp thuộc diện bị giải tỏa để thực hiện các dự án vì mục đích an ninh - quốc phòng, phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng theo quy hoạch đã được phê duyệt. | - Phải có tên trong danh sách được bố trí tái định cư - Có đơn đề nghị bố trí nhà ở tái định cư (Mẫu số 01 Nghị định 95/2024/NĐ-CP) - Nếu đối tượng được tái định cư có nhu cầu thuê, thuê mua, mua nhà ở xã hội thì được bố trí mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội: Không thuộc diện đã được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở. |
(2) Hộ gia đình, cá nhân bị Nhà nước thu hồi nhà ở và phải di chuyển chỗ ở nhưng không đủ điều kiện được bồi thường về đất ở và không có chỗ ở nào khác. | |
(3) Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân là chủ sở hữu nhà chung cư thuộc diện phải phá dỡ để cải tạo, xây dựng lại. | Thực hiện bố trí nhà ở tái định cư theo quy định của pháp luật về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư. |
(4) Hộ gia đình, cá nhân đang thuê nhà ở thuộc tài sản công bị Nhà nước thu hồi theo đúng quy định, trừ trường hợp bị thu hồi do chiếm dụng nhà ở. | Phải thuộc diện đang sử dụng nhà ở theo quy định tại Điều 62 Nghị định 95/2024/NĐ-CP. |
Nếu còn vấn đề vướng mắc, bạn đọc vui lòng liên hệ tổng đài 19006192 để được hỗ trợ.