Theo các chuyên gia, rau sâm đất chứa nhiều nước và các chất dinh dưỡng như khoáng chất, vitamin, protein thô… không chỉ có công dụng chữa trị nhiều bệnh mà loại rau này còn có hương vị mới lạ.
Đặc điểm của cây sâm đất
Bài viết trên website Bệnh viện Đa khoa Medlatec có sự tham vấn y khoa của BSCKI. Dương Ngọc Vân cho biết, sâm đất thuộc họ rau sam và tên khoa học là Talinum fruticosum. Trong dân gian, sâm đất còn nhiều tên gọi khác như sâm mồng tơi, sâm thảo, đông dương sâm. Loại cây này chứa pectin và nhiều hoạt chất khác, tính bình, vị ngọt.
- Sâm đất có một số đặc điểm như sau:
+ Thân cây thẳng đứng.
+ Lá cây có hình trái xoan, cuống rất ngắn, phiến lá dày, 2 mặt lá bóng, phần mép lá hơi lượn sóng. Lá thường mọc so le.
+ Hoa sâm đất nhỏ và có màu hồng tím, thường ra hoa theo từng chùm với chiều dài chùm hoa khoảng 30 cm. Thời điểm cây cho hoa là vào tháng 6 đến tháng 7.
+ Thời gian thu hoạch quả sâm đất là vào tháng 9 đến tháng 10. Loại quả này nhỏ, thường có màu đỏ nâu hay màu xám tro. Hạt sâm đật nhỏ, dẹt và có màu đen nhánh.
+ Loại cây này có nguồn gốc từ Trung Mỹ. Ở nước ta, cây sâm đất phân bố tại nhiều vùng miền, nhưng tập trung chủ yếu ở vùng trung du miền núi và nhiều người dân ở những vùng này đã dùng sâm đất như một loại rau ăn hàng ngày. Củ cây sâm đất còn được dùng để làm thuốc bổ. Bên cạnh đó, hoa sâm đất rất đẹp nên cây sâm đất được dùng như một loại cây cảnh.
+ Sâm đất ưa đất ẩm nhưng có thể sống ở những vị trí nhiều nắng. Đây là loại cây dễ trồng. Có thể thu hoạch sâm đất quanh năm như một loại rau ăn hoặc phơi khô sâm đất, bảo quản và dùng dần như một vị thuốc bổ, thuốc hỗ trợ điều trị bệnh.
Rau sâm đất có tác dụng gì?
Báo Người Đưa tin dẫn lời lương y Nguyễn Kỳ Nam, Phó chủ tịch Hội đông y - Hội châm cứu tỉnh Cà Mau cho biết, toàn bộ cây sâm đất đều dùng được. Trong đó cây được hái quanh năm để nấu canh, luộc… ăn hàng ngày. Củ của cây được người dân phơi khô, bảo quản dùng dần để làm thuốc bổ, điều trị ho. Ngoài ra, loại cây này còn được nhiều người dùng làm cảnh, vì hoa của cây đẹp, thân và lá mọng nước.
Trong cây sâm đất có hoạt chất pectin tương đối dồi dào. Riêng phần rễ cây có chứa một loại alkaloid có hoạt tính là punarnavine 0,01%. Ngoài ra, phần rễ còn chứa các chất khác như nitrat kalium, tinh bột…
Nhờ những thành phần này, sâm đất có công dụng thanh nhiệt giải độc, mát gan, bổ gan thận, cải thiện huyết áp tim mạch, mạnh gân xương, điều trị các bệnh về xương khớp, bồi bổ cơ thể, giảm mệt mỏi, chữa ho, kiểm soát tiểu đường, nhuận tràng, điều trị táo bón, trĩ. Cụ thể như sau:
Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
Theo lương y Nguyễn Kỳ Nam, củ sâm đất tác dụng chống tăng đường huyết. Trong củ chứa thành phần fructooligosaccharides giúp cơ thể không hấp thụ đường đơn, giảm hàm lượng glucose trong gan, tăng khả năng hoạt động của insulin trong cơ thể. Vì thế, sâm đất là một thực phẩm rất cần thiết cho những người đã mắc bệnh tiểu đường hoặc những người được bác sĩ chẩn đoán có nguy cơ cao mắc bệnh này.
Giúp điều hòa huyết áp
Trong sâm đất chứa một lượng kali lớn giúp điều hòa nhịp tim, thư giãn các mạch máu và giúp hệ tim mạch làm việc tốt hơn, từ đó hạn chế được nguy cơ xơ vữa động mạch dẫn đến đột quỵ, đau tim. Ngoài ra, kali trong sâm đất còn giúp cân bằng chất lỏng ở các mô và cân bằng natri ở các tế bào trong cơ thể.
Giúp kiểm soát lượng cholesterol
Sâm đất có chứa các thành phần giúp kiểm soát lượng cholesterol. Sử dụng sâm đất không những làm giảm lượng chất béo trung tính mà còn hạ lipoprotein trong cơ thể xuống mức thấp.
Fructooligosaccharides có trong sâm đất còn làm giảm hàm lượng lipid trong cơ thể, ngăn ngừa nguy cơ tích tụ cholesterol xấu, từ đó hạn chế được nguy cơ mắc các bệnh về tim, đặc biệt là bệnh tim mạch vành.
Hỗ trợ giảm cân
Các nhà nghiên cứu khẳng định rằng, sâm đất tác dụng thúc đẩy việc giảm cân. Ăn sâm đất sẽ khiến bạn có cảm giác no lâu hơn, giúp cơ thể tiêu thụ ít hơn các thức ăn khác. Ngoài ra, sâm đất không chứa tinh bột và cung cấp một lượng calo thấp cho cơ thể.
Hỗ trợ tiêu hóa
Sâm đất chứa prebiotic giúp kích thích sự phát triển của hệ vi sinh trong cơ thể, tăng khả năng hấp thụ tối đa các khoáng chất và vitamin cho hệ tiêu hóa. Củ của loại cây này còn có tác dụng làm giảm các chứng bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa như: đầy hơi, táo bón, ung thư ruột kết và viêm loét dạ dày.
Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng chiết xuất của cây sâm đất có các thành phần như: Fructooligosaccharides chuyển hóa thành carbohydrate dự trữ, polyphenol. Các thành phần này giúp giảm lượng natri trong máu, giảm chứng hạ đường huyết, chống oxy hóa trong cơ thể. Nhờ đó sức khỏe tim mạch được củng cố, hệ điều hành tim mạch làm việc tốt hơn cũng như ngăn ngừa các bệnh liên quan đến tim.
Giúp xương chắc khỏe
Trong sâm đất có thành phần fructooligosaccharides làm tăng khả năng hấp thụ canxi cho cơ thể, cung cấp các khoáng chất thiết yếu như magie, canxi, photpho giúp xương chắc khỏe. Vì vậy, sâm đất có thể ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh loãng xương.
Trên đây là những thông tin giải đáp về tác dụng của rau sâm đất. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích đối với bạn.