Sức phá hủy của trận động đất có độ lớn đến 7.7

Vùng ảnh hưởng của trận động đất ở Myanmar rất rộng

Theo Cơ quan Khí tượng Myanmar, một trận động đất mạnh 7,7 độ đã xảy ra tại nước này hôm nay 28/3, gây rung lắc ở nhiều quốc gia láng giềng. Còn theo Cơ quan Địa chất Mỹ, động đất mạnh 7,7 độ.

Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), động đất xảy ra cách thành phố Sagaing ở miền trung Myanmar 16 km về phía tây bắc, ở độ sâu 10 km vào khoảng 12h50 (13h20 giờ Hà Nội).

Trong khi đó, Trung tâm Mạng lưới Động đất Trung Quốc (CENC) cho biết động đất có cường độ 7,9 độ và người dân ở tỉnh Vân Nam của nước này có thể cảm nhận được rung chấn.

Theo ghi nhận của phóng viên AFP tại Naypyidaw (Myanmar), các con đường bị uốn cong do sức mạnh của trận động đất, nhiều mảng trần nhà rơi xuống từ các tòa nhà. Tại Thái Lan, một số dịch vụ tàu điện ngầm và đường sắt ở Bangkok đã tạm ngừng hoạt động.

Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ, khoảng 12 phút sau trận động đất ban đầu, Myanmar tiếp tục ghi nhận dư chấn 6,4 độ. Ở thủ đô Bangkok của Thái Lan, hàng trăm người đã đổ xô ra khỏi các tòa nhà cao tầng sau khi cảm nhận được rung chấn động đất. Những người chứng kiến ở đó cho biết trận động đất mạnh đến mức khiến nước bắn tung tóe ra khỏi các hồ bơi.

Theo thông tin ban đầu, tâm chấn ở độ sâu 10km, dư chấn có thể cảm nhận ở các nước lân cận như Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ, Lào, Bangladesh. Tại Việt Nam, rung lắc cũng được ghi nhận vào trưa nay ở Hà Nội, TPHCM.

Anh Lê Minh Dũng, nhân viên văn phòng ở tòa nhà trung tâm quận 1, kể lúc gần 13h30 bất ngờ cảm nhận không gian phòng làm việc chao đảo, đèn treo và cửa rung lắc. "Tôi không nghĩ đó là động đất nhưng sau đó cảm thấy rung mạnh hơn nên hốt hoảng chạy xuống bằng thang bộ, do thang máy đã kín người cũng đang ùa xuống", anh Dũng kể.

Chia sẻ với phóng viên Báo Sức khỏe và Đời sống, TS Nguyễn Xuân Anh, Giám đốc Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần, Viện Các khoa học Trái đất, Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam cho biết vùng ảnh hưởng của trận động đất này rất rộng.

"Với cường độ 7.7 thì trận động đất sẽ gây thiệt hại rất nghiêm trọng và thiệt hại là vô cùng lớn. Vùng ảnh hưởng của động đất phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như khoảng cách, nền địa chất, tính chất các công trình xây dựng...

Sở dĩ Hà Nội và TPHCM là các địa phương cảm nhận rõ nhất rung lắc vì đây là những thành phố có số lượng nhà cao tầng rất lớn. Do Việt Nam chỉ ảnh hưởng bởi trận động đất ở Myanmar và với khoảng cách lên đến hàng nghìn km thì gần như chỉ người sống trong các nhà cao tầng mới cảm nhận được", TS Nguyễn Xuân Anh nói.

Cũng theo ông Xuân Anh, hiện nay Trung tâm Báo tin động đất và Cảnh báo sóng thần nhận định rủi ro thiên tai của trận động đất này với Việt Nam là mức 0, song vẫn cần phải tiếp tục theo dõi các dư chấn và đưa ra các cảnh báo sớm, cần thiết nếu xuất hiện các yếu tố bất ngờ.

Nói về con số khác nhau của trận động đất vừa xảy ra ở Myanmar, có nơi thông tin là mạnh 7.7 độ, có nơi viết 7.9 độ và thông tin ở Việt Nam ghi nhận là 7.3 độ, TS Nguyễn Xuân Anh cho biết điều này là bình thường.

"Thông thường nước sở tại họ có hệ thống quan trắc địa phương tốt nhất họ sẽ đánh giá chính xác nhất. Ngoài ra, các cơ quan đánh giá phụ thuộc vào hệ thống đưa ra thông tin nhanh, sau đó có thể hiệu chỉnh cho phù hợp", TS Xuân Anh nói.

Trận động đất cấp 7 trở lên có sức phá hủy mạnh

Chuyên gia cho biết, Myanmar từng xảy ra nhiều trận động đất mạnh. Năm 2011, khu vực biên giới với Lào đã xảy ra liên tiếp hai trận động đất hơn 7 độ, làm ít nhất 10 người chết. Thời điểm đó, một số khu vực ở Hà Nội cũng cảm nhận rung chấn. Theo định nghĩa về thang đo động đất, mức động đất 7,7 độ được mô tả là động đất lớn, và chỉ xuất hiện khoảng 10-15 lần mỗi năm.

Các nhà khoa học sử dụng các thang đo khác nhau cho động đất để đảm bảo độ chính xác. Thang Richter được dùng cho động đất nhỏ, còn thang moment dùng cho động đất lớn.

Hiện nay, thang độ mạnh moment (Mw) được ưa chuộng, đặc biệt cho động đất lớn, dựa trên moment địa chấn, tính từ diện tích lỗi vỡ và lượng trượt. Nó không bị bão hòa như thang Richter, nên chính xác hơn cho động đất độ mạnh 8 trở lên. Hiện thang moment là tiêu chuẩn toàn cầu, giúp đo lường chính xác hơn các sự kiện lớn.

Theo đó, động đất dưới 2.5 độ có thể ghi nhận trên các máy đo địa chấn nhưng không thể cảm nhận được. Động đất từ 25. đến 5.4 người dân có thể cảm nhận được rõ ràng nhưng ít gây thiệt hại.

Động đất mạnh từ 5.6 6 sẽ gây thiệt hại, rung lắc, đổ vỡ các tòa nhà cao tầng. Động đất từ 6.1 6.9 gây thiệt hại áng kể cho các khu vực động dân cư. Những trận động có độ lớn từ 7.0 đến 7.0 là động đất lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng.

Mức cuối cùng là động mạnh trên 8.0 độ, có thể phá hủy hoàn toàn các cộng đồng gần tâm chấn.

TS Nguyễn Xuân Anh cho biết, hiện nay, Viện Vật lý địa cầu duy trì hoạt động thường xuyên, ổn định, liên tục mạng lưới đài, trạm quan trắc vật lý địa cầu quốc gia của Việt Nam với 40 đài, trạm địa chấn quan trắc động đất, 4 đài trạm địa từ, 7 trạm định vị sét và vật lý khí quyển, 1 trạm quan trắc biến dạng vỏ Trái Đất, 1 đài điện ly.

Ngoài mạng trạm quốc gia, Viện Vật lý địa cầu còn duy trì các mạng trạm quan trắc thuộc các đề tài, dự án khác, cụ thể là 28 trạm quan sát động đất phục vụ quan trắc đánh giá an toàn đập thủy điện trên bậc thang sông Đà; 10 trạm khu vực thủy điện Sông Tranh 2, Bắc Trà My, Quảng Nam; 10 trạm quan sát động đất khu vực tỉnh Thừa Thiên-Huế; 8 trạm vật lý khí quyển khu vực Hà Nội.

Theo Viện trưởng Nguyễn Xuân Anh, với thiết bị hiện đại, các công cụ xử lý số liệu tự động cho phép định vị động đất trong khoảng thời gian từ 3-5 phút sau khi động đất xảy ra. Theo quy chế của Chính phủ, các trận động đất xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam với độ lớn từ 3,5 trở lên theo thang mô-men được Trung tâm Báo tin động đất và Cảnh báo sóng thần thông báo cho các cơ quan quốc gia có chức năng truyền bá thông tin và ứng phó nhanh nhất. Đối với những trận động đất có độ lớn dưới 3,5, Trung tâm sẽ thông báo theo website của Viện Vật lý Địa cầu tại địa chỉ http://ww.igp-vast.vn.