Thanh niên 21 tuổi bỗng xuất hiện tình trạng nhức đầu, lơ mơ, ngủ li bì và yếu dần chân tay trong khoảng 1 tháng, đi khám mới biết mình bị khối u màng não kích thước lớn.
Ngày 18/1, Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết vừa phẫu thuật thành công cho bệnh nhân T.Q. Cường (21 tuổi, ngụ TPHCM) sau khi phát hiện có khối u màng não kích thước lớn. Cụ thể, nam bệnh nhân nhập viện vào ngày 3/1 trong tình trạng nhức đầu, lơ mơ, ngủ li bì và yếu dần chân tay tăng dần trong khoảng 1 tháng.
Kết quả thăm khám cho thấy nam bệnh nhân có u màng não kích thước lớn ở bán cẩu não phải, chèn ép nặng mô não, đẩy lệch đường giữa qua trái 22mm, gây thoát vị mô não qua liềm não và lều tiểu não, đe doạ tính mạng.
Với việc khối u có mật độ mạch máu cao và nhiều nguồn mạch máu nuôi dưỡng, các y bác sĩ Bệnh viện Nhân dân Gia Định đã tiến hành can thiệp nội mạch (DSA) để tắc mạch trước mổ với thời gian 3 tiếng, sau đó mới tiến hành phẫu thuật cắt trọn khối u vào ngày hôm sau.
TS.BS Dương Thanh Tùng – Trưởng khoa Ngoại Thần kinh, Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết:“Vấn đề của ca này là u kích thước rất lớn, kết hợp với phù não gây chèn ép não nặng đe doạ tụt não, tử vong. Phẫu thuật khó khăn và nguy hiểm do tình trạng phù não cùng với mật độ mạch máu nhiều rất dễ gây chảy máu trong mổ, khó cầm máu. Đồng thời phẫu thuật cũng có nguy cơ làm thương tổn các cấu trúc thần kinh sinh tồn xung quanh u.
Đây cũng là loại phẫu thuật khó với tỷ lệ tai biến và biến chứng cao. Chúng tôi tiến hành phẫu thuật cắt u dưới kính vi phẫu vào ngày 8/1/2024. Cuộc phẫu thuật kéo dài 11 tiếng đã cắt bỏ được toàn bộ u, giải ép não an toàn. Hiện tại bệnh nhân đều đã hồi phục tốt trong giai đoạn hậu phẫu. Bệnh nhân tỉnh táo, tiếp xúc tốt và hồi phục các triệu chứng khiếm khuyết thần kinh, không còn yếu liệt chân tay và dự tính sẽ được xuất viện trong một vài ngày tới”.
U màng não là loại u lành tính phát triển từ các tế bào của màng nhện trong não, màng nhện xuất hiện ở hầu hết các vị trí trong não. Màng nhện não có vai trò bảo vệ cơ quan thần kinh trung ương và tạo môi trường cho cơ quan thần kinh trung ương phát triển, duy trì hoạt động tối ưu.
Quanh vị trí đỉnh đầu và hai bên thái dương được ghi nhận là nơi thường phát hiện các khối u màng não. Mặc dù đa số u màng não đều là loại u lành tính nhưng u màng não vẫn có nguy cơ gây ra các vấn đề nghiêm trọng đối với sức khỏe do sự gia tăng kích thước của khối u làm tăng áp lực nội sọ.
Phần lớn u màng não phát triển chậm và không gây ra triệu chứng nào. Trên thực tế, nhiều người có u màng não mà không biết. Tuy nhiên, một số u màng não có thể phát triển nhanh, gây ra triệu chứng do các phần của não chịu áp lực hoặc do khối u tăng kích thước nhanh, di căn sang những vùng khác trên não, chuyển thành u ác tính.
Đau đầu trầm trọng là triệu trứng phổ biến, có thể bắt gặp ở khoảng 50% số bệnh nhân u não. Thường đau nhiều vào sáng sớm hay nửa đêm về sáng, đau dai dẳng, lặp lại hàng ngày, càng ngày càng đau nhiều hơn về cả cường độ và thời gian. Ở trẻ nhỏ chưa biết phàn nàn đau có thể biểu hiện bằng bỏ ăn, quấy khóc, ngủ ít, vật vã.
Bệnh nhân có khối u não thường có biểu hiện nôn, buồn nôn vào buổi sáng đi kèm với triệu chứng đau đầu. Thời gian đầu, dấu hiệu chưa rõ ràng thì một số ít bệnh nhân được chẩn đoán là triệu chứng nôn đơn thuần có thể nghi ngờ do vấn đề bệnh lý tiêu hóa, đến khi thực hiện các xét nghiệm, chỉ định cho kết quả rõ ràng hơn mới phát hiện ra là u não.
Khối u màng não có thể gây áp lực lên các dây thần kinh thị giác hoặc đè nén đại não, dẫn đến tình trạng mất thị lực, nhìn mờ hoặc nhìn đôi.
Ở các trẻ nhỏ, nhất là trẻ em dưới 2 tuổi thì nhiều khi không có các triệu chứng đau đầu, nôn, phù gai mà biểu hiện bằng kích thước vòng đầu tăng lên bất thường (nhanh hơn so với số đo chuẩn), các khớp sọ giãn rộng, thóp phồng, da đầu căng, giãn các tĩnh mạch dưới da đầu, có thể thấy mắt của bệnh nhân ở vị trí nhìn xuống. Ngoài ra ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có thể có biểu hiện tăng động và rối loạn hành vi nên cha mẹ cần hết sức lưu ý đến biểu hiện của trẻ.
Biểu hiện này khiến cho người bệnh đi lại loạng choạng, hay bị ngã, rối loạn thăng bằng, rối tầm, liệt các dây thần kinh sọ não.
Ngoài ra, người bệnh còn có biểu hiện cáu gắt, mệt mỏi, căng thẳng, dễ kích động, kém tập trung, ngủ nhiều hoặc luôn ở trạng thái buồn ngủ cũng là một trong những biểu hiện cần chú ý.
Cảm giác yếu liệt, tê bì, cảm giác kiến bò ở bàn tay, bàn chân. Tê, yếu thường có xu hướng một bên thân người. Nhất là bệnh nhân có hội chứng của trên lều tiểu não: thường sẽ giảm hoặc mất cảm giác nửa người, yếu hoặc liệt vận động nửa người, rối loạn nói (có thể hiểu lời nói nhưng bệnh nhân không nói được hoặc nói được nhưng không hiểu lời nói), rối loạn nhìn, rối loạn ý thức, giảm sự tập chung, rối loạn giấc ngủ.
Mệt mỏi có thể là do một khối u não ác tính nhưng cũng có thể là do tác dụng phụ của các phương pháp điều trị ung thư. Các tình trạng khác cũng gây ra mệt mỏi như: các bệnh tự miễn, các rối loạn thần kinh, thiếu máu…
Một số dấu hiệu cho thấy bạn đang cảm thấy mệt mỏi thực sự: cảm thấy yếu toàn bộ cơ thể, chân tay bạn cảm thấy nặng nề. Thường buồn ngủ vào giữa ngày. Mất khả năng tập trung. Dễ cáu kỉnh và cảm thấy khó chịu.
Liệu có cách nào giúp phòng ngừa bệnh u màng não hay không? Câu trả lời chính là không. Tuy nhiên, các bác sĩ khuyến khích bạn nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ, tầm soát bệnh lý thần kinh để kịp thời phát hiện khối u từ giai đoạn sớm, giúp việc điều trị diễn ra dễ dàng và hiệu quả hơn.