Trên cơ sở ý kiến thẩm tra của Ủy ban Pháp luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất thành lập Cục Công nghệ thông tin trực thuộc Kiểm toán Nhà nước trên cơ sở tổ chức lại Trung tâm Tin học.
Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 32, sáng 23/4, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tổ chức lại Trung tâm tin học thành Cục Công nghệ thông tin thuộc Kiểm toán nhà nước. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung phiên họp.
Trình bày Tờ trình tại phiên họp, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, mô hình tổ chức bộ máy hiện nay của Trung tâm tin học (TTTH) thuộc Kiểm toán nhà nước đang bộc lộ nhiều tồn tại, hạn chế. Cụ thể, theo quy định pháp luật, đơn vị sự nghiệp công lập không có chức năng, nhiệm vụ tham mưu và quản lý nhà nước.
Trong khi đó, TTTH mặc dù hoạt động theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập có thu nhưng lại là đơn vị duy nhất của Kiểm toán nhà nước có chức năng và đang thực hiện chức năng tham mưu giúp Tổng Kiểm toán nhà nước thống nhất quản lý, tổ chức triển khai các hoạt động công nghệ thông tin, quản trị nội bộ và đảm bảo an toàn công nghệ thông tin trong toàn ngành. Điều này cho thấy sự bất cập và không phù hợp với quy định pháp luật giữa tổ chức bộ máy, mô hình hoạt động là “đơn vị sự nghiệp công lập” với chức năng, nhiệm vụ hoạt động hiện nay của TTTH.
Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, hoạt động kiểm toán trong môi trường số là xu hướng tất yếu và cấp bách trong thời gian tới. Điều này đòi hỏi TTTH phải là đơn vị có chức năng điều phối, đầu mối kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa Kiểm toán nhà nước với các cơ quan bên ngoài; có chức năng ban hành và triển khai thực hiện các văn bản quản lý về lĩnh vực công nghệ thông tin của Kiểm toán nhà nước; có thẩm quyền tham gia hoàn thiện, cụ thể hóa và thống nhất trong toàn ngành các quy trình quản lý, nghiệp vụ để phù hợp và đáp ứng yêu cầu ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số. Tuy nhiên, TTTH với mô hình là đơn vị sự nghiệp sẽ không có đủ chức năng, thẩm quyền và năng lực để thực hiện các nhiệm vụ này.
Tổng Kiểm toán Nhà nước cho rằng, với mô hình tổ chức TTTH là đơn vị sự nghiệp như hiện nay, Kiểm toán Nhà nước đang gặp nhiều khó khăn trong việc triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong mọi hoạt động.
Do đó, cần thiết phải có điều chỉnh kịp thời về tổ chức bộ máy để cơ quan chuyên trách về công nghệ thông tin của Kiểm toán Nhà nước được thực hiện chức năng phù hợp với quy định của pháp luật; có đủ thẩm quyền trong việc thống nhất quản lý và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động nghiệp vụ kiểm toán; có điều kiện thu hút cán bộ có chuyên môn tốt và chủ động trong việc điều động, luân chuyển công chức có chuyên môn, am hiểu về công nghệ thông tin trong triển khai các hoạt động kiểm toán.
Do đó, việc đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét thành lập Cục Công nghệ thông tin và dữ liệu kiểm toán trên cơ sở tổ chức lại Trung tâm tin học thuộc Kiểm toán Nhà nước là hết sức cần thiết.
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Pháp luật tán thành sự cần thiết kiện toàn tổ chức bộ máy của đơn vị chuyên trách về Công nghệ thông tin của Kiểm toán Nhà nước.
Đây là một trong những nhiệm vụ đã được xác định tại Chiến lược phát triển Kiểm toán Nhà nước đến năm 2030 nhằm tiếp tục xây dựng, hoàn thiện tổ chức bộ máy của Kiểm toán Nhà nước, tạo cơ sở để chuyển đổi phương pháp kiểm toán truyền thống sang kiểm toán hiện đại dựa trên dữ liệu số; đồng thời, đáp ứng yêu cầu mở rộng quy mô, phạm vi, tần suất kiểm toán lớn hơn của Kiểm toán Nhà nước, kịp thời phục vụ công tác quản lý và điều hành phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật, hồ sơ của Kiểm toán Nhà nước trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội được chuẩn bị công phu, đầy đủ tài liệu theo quy định tại khoản 1 Điều 79 của Quy chế làm việc của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Tuy nhiên, qua thẩm tra và ý kiến tham gia của các cơ quan cho thấy, Tờ trình và Đề án còn có một số nội dung cần tiếp tục làm rõ, nhất là về cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý của việc tổ chức lại TTTH thành Cục Công nghệ thông tin và dữ liệu kiểm toán.
Theo đó, ngày 15/4/2024, Kiểm toán Nhà nước đã có Báo cáo số 434/BC-KTNN về việc tiếp thu, giải trình ý kiến thẩm tra của Ủy ban Pháp luật và ý kiến của các cơ quan có liên quan, trong đó giải trình, làm rõ sự phù hợp của việc chuyển đổi TTTH thành Cục Công nghệ thông tin và dữ liệu kiểm toán với chủ trương của Đảng, quy định của pháp luật; làm rõ hơn lý do của việc thay đổi phương án kiện toàn TTTH so với mục tiêu được xác định tại Chiến lược phát triển Kiểm toán nhà nước đến năm 2030.
Do đó, Ủy ban Pháp luật cơ bản nhất trí với hồ sơ của Kiểm toán Nhà nước trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội; đồng thời, việc Tổng Kiểm toán Nhà nước trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc tổ chức lại TTTH thành Cục Công nghệ thông tin và dữ liệu kiểm toán là đúng thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo quy định của Luật Kiểm toán Nhà nước và Quy chế làm việc của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Tại phiên thảo luận, thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về tên gọi của đơn vị sau khi tổ chức lại, cũng như việc hoàn thiện hồ sơ, quy trình thủ tục để tổ chức lại Trung tâm tin học thành Cục Công nghệ thông tin thuộc Kiểm toán nhà nước.
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao Kiểm toán Nhà nước đã chuẩn bị đề án chu đáo, cụ thể, lấy ý kiến các cơ quan có liên quan và nhận được sự đồng thuận cao. Đồng thời, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao Ủy ban Pháp luật đã tổ chức thẩm tra đảm bảo chặt chẽ, cung cấp đầy đủ thông tin để Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.
Trên cơ sở ý kiến thẩm tra của Ủy ban Pháp luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất thành lập Cục Công nghệ thông tin trực thuộc Kiểm toán Nhà nước trên cơ sở tổ chức lại Trung tâm Tin học với các yêu cầu: không tăng số lượng đầu mối cấp vụ so với hiện hành; không tăng tổng biên chế được giao; làm tốt hơn chức năng, nhiệm vụ được giao. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu trong Cục Công nghệ thông tin do Tổng Kiểm toán Nhà nước quy định và tổ chức vận hành.
Tại phiên họp, 100% thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt đã biểu quyết tán thành tổ chức lại Trung tâm tin học thành Cục Công nghệ thông tin thuộc Kiểm toán nhà nước.