Thực phẩm cũng có thể gây sốc phản vệ

Theo các chuyên gia y tế, ở một số người, phản ứng dị ứng với thức ăn có triệu chứng rất nhẹ, không nghiêm trọng với cơ thể. Các triệu chứng thường phát triển trong vòng vài phút đến 2 giờ sau khi ăn, như: Nổi mẩn ngứa toàn thân hoặc ngứa trong miệng, nổi mề đay, phát ban, đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn... Thế nhưng, ở một số trường hợp khác, dị ứng thức ăn có thể kích hoạt phản ứng nghiêm trọng gọi là sốc phản vệ.

Trong tháng 9 vừa qua, Phòng khám Đa khoa Hùng Vương - Chân Mộng (Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương, tỉnh Phú Thọ) tiếp nhận bé gái 13 tuổi nhập viện trong tình trạng hôn mê, nổi ban toàn thân, phù mạch ở mắt, co thắt vùng khí quản, thở rít... Theo gia đình bệnh nhi, sau khi ăn cua và tôm khoảng 1,5 giờ đồng hồ, cháu bé thấy xuất hiện mẩn ngứa ở tay chân. Sau đó, bé bị đi ngoài và tự uống 2 viên thuốc điều trị tiêu chảy, nhưng không đỡ và triệu chứng mẩn ngứa tiếp tục lan rộng toàn thân. Tiếp sau đó, cháu bé rơi vào tình trạng lơ mơ, gọi hỏi không trả lời, đại tiểu tiện không tự chủ. Ngay khi nhập viện, bệnh nhi được các bác sĩ xử trí theo phác đồ chống sốc phản vệ kịp thời, nên đã qua cơn nguy kịch.

Trước đó, Bệnh viện trung ương Quân đội 108 cũng đã cấp cứu thành công một phụ nữ 65 tuổi bị sốc phản vệ sau khi ăn cá thu. Theo người nhà kể lại, sau khi ăn cá thu khoảng 30 phút, bệnh nhân bắt đầu xuất hiện khó thở, bủn rủn tay chân, ban đỏ rải rác toàn thân, huyết áp tụt... Các bác sĩ đã nhanh chóng chẩn đoán và xử trí cấp cứu theo phác đồ phản vệ, điều trị tích cực. Hiện tại, sức khỏe của bệnh nhân đã ổn định.

Thực tế cho thấy, sốc phản vệ không chỉ xảy ra với những thức ăn lạ, như côn trùng hay các món hải sản: Cua, tôm, ghẹ…, mà còn xuất hiện ở cả những thực phẩm dễ thấy hằng ngày như: Mỳ tôm, sữa, lạc… Đơn cử như trường hợp của một cô gái 21 tuổi ở tỉnh Quảng Bình, sau khi ăn mỳ tôm khoảng 30 phút bắt đầu xuất hiện biểu hiện bất thường. Sau đó, bệnh nhân phải nhập viện trong tình trạng lơ mơ, tay chân lạnh, mạch quay khó bắt, huyết áp không đo được, khó thở, tim nhịp nhanh... Qua thăm khám, các bác sĩ xác định, đây là trường hợp sốc phản vệ độ III do thực phẩm. Trước đó, nữ bệnh nhân đã có tiền sử dị ứng với bột mỳ.

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Gia Bình, Chủ tịch Hội Hồi sức cấp cứu và chống độc Việt Nam cho rằng, có người chỉ ăn một hạt lạc, một con nhộng hay dọc mùng cũng bị sốc phản vệ. Tại Bệnh viện Bạch Mai từng tiếp nhận một bệnh nhân nữ hơn 20 tuổi bị dị ứng với dọc mùng khi đi ăn ở quán. Khi ăn dọc mùng lần 1, bệnh nhân thấy ngứa mồm và đến lần 2 thấy khó thở, co thắt như bị hen nặng. Chủ quán phải nhờ người đưa đến bệnh viện, nhưng do thiếu ô xy não, bệnh nhân đã không qua khỏi. Trước đó, bệnh viện cũng tiếp nhận một bệnh nhi 14 tuổi, nhập viện trong tình trạng khó thở, da đỏ, huyết áp tụt, phù nề, hôn mê sau bữa cơm với nhộng rang. May mắn, sau 7 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân đã tỉnh lại…

Theo bác sĩ Nguyễn Trí Thức, Khoa Bệnh lây đường tiêu hóa (Bệnh viện trung ương Quân đội 108), thức ăn có thể gây sốc phản vệ với các triệu chứng đe dọa đến tính mạng, như: Hạn chế và thắt chặt đường thở; cổ họng bị sưng hoặc cảm giác bị nghẹn ở cổ họng, khiến cho quá trình thở khó khăn; giảm huyết áp đột ngột hoặc nghiêm trọng; mạch đập nhanh; chóng mặt hoặc mất ý thức… Khi bị sốc phản vệ cần phải điều trị khẩn cấp ngay lập tức, nếu không bệnh nhân sẽ rơi vào trạng thái hôn mê, thậm chí tử vong.