Tổ chức mang thai hộ, hai chị em lĩnh án

Theo cáo trạng, ngày 12/09/2023, tổ công tác đội Cảnh sát hình sự Công an quận Đống Đa tiến hành kiểm tra nơi ở của bị can Trần Thị Bích Thuận (SN 1976, HKTT: số 145 Lê Duẩn, phường Cửa Nam, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội) tại số 6 ngõ 70 Kim Hoa, phường Phương Liên, quận Đống Đa, Hà Nội. Qua kiểm tra phát hiện tại nhà của Thuận có: Trịnh Thị M. đang mang thai đơn 20 tuần, Lê Thị Tr. đang mang thai đơn 17 tuần, Nguyễn Huỳnh Thảo Tr. và Vũ Thị L.

Quá trình làm việc với Cơ quan Công an, Trịnh Thị M., Lê Thị Tr. đều khai nhận đang mang thai và được cấy phôi thai vào cơ thể thông qua người môi giới là Trần Thị Bích Vân và Trần Thị Bích Thuận. Cả M. và Tr. đều không biết nhân thân lai lịch của những cặp vợ chồng thuê họ mang thai hộ. Quá trình điều tra, Cơ quan điều tra đã làm việc với những người liên quan và xác định Trần Thị Bích Vân và Trần Thị Bích Thuận đã thực hiện 3 vụ Tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại.

Tại phiên tòa, hai bị cáo khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình. Theo đó, bị cáo Trần Thị Bích Vân khai nhận, vì không có nghề nghiệp ổn định, thường làm cộng tác viên hướng dẫn khách đến khám chữa bệnh tại các bệnh viện có chức năng điều trị hiếm muộn nên nắm rõ các quy trình khám chữa cho các trường hợp vợ chồng hiếm muộn, khó khăn khi mang thai, thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Đầu năm 2023, qua mạng xã hội và các mối quan hệ, Vân tìm kiếm những người và gia đình gặp khó khăn trong chuyện mang thai hoặc không mang thai, có nhu cầu tìm người mang thai hộ. Đồng thời, Vân cũng tìm kiếm những người phụ nữ khó khăn về kinh tế và sẵn sàng mang thai hộ để kiếm tiền. Vân đã đứng ra môi giới những người này để mang thai hộ nhằm mục đích hưởng lợi. Giúp sức cho Vân trong việc tìm kiếm, chăm sóc người mang thai hộ là Trần Thị Bích Thuận – là chị gái ruột của Vân.

Vân và Thuận đã tìm kiếm và đưa những người phụ nữ nhận mang thai hộ về ăn ở và sinh hoạt tại nhà của Vân ở số 19 ngách 145 ngõ Văn Chương, phường Văn Chương, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội và nhà của Thuận thuê ở số 6 ngách 70 phố Kim Hoa, phường Phương Liên, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội. Sau khi tìm được khách là những cặp vợ chồng hiếm muộn, khó khăn khi mang thai và sinh con, Vân trực tiếp gặp gỡ và thỏa thuận về chi phí mang thai hộ, trong đó Vân quy định giá cho mỗi trường hợp dao động từ 800.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng đối với thai đơn và 1.500.000.000 đồng đối với thai sinh đôi.

Theo hồ sơ vụ án, từ đầu năm 2023 đến tháng 9/2023, Trần Thị Bích Vân và Trần Thị Bích Thuận đã có hành vi Tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại cho 3 trường hợp: Tổ chức cho Trịnh Thị M. mang thai hộ cho gia đình chị V.T.T. – anh H.K.T., tổ chức cho Lê Thị Tr. mang thai hộ cho gia đình chị N.T.T.T. – anh N.V.T., tổ chức cho Nguyễn Thị Bích D. mang thai hộ cho gia đình chị N.N.Q. – anh N.V.D.

Qua tài liệu thu thập được có trong hồ sơ và lời khai của những người liên quan, Cơ quan điều tra xác định tổng số tiền mà Trần Thị Bích Vân đã nhận từ 3 trường hợp trên là 1.350.100.000 đồng.

Tại phiên tòa, hai bị cáo Vân và Thuận đều khai nhận không được hưởng lợi từ số tiền thu được của 3 trường hợp trên. Vì số tiền này, bị cáo Trần Thị Bích Vân đã sử dụng hết vào việc chữa bệnh, mua thuốc, nuôi cấy, sàng lọc, chuyển phôi, bồi dưỡng, tẩm bổ… cho những người mang thai hộ.

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định, tại phiên tòa, các bị cáo đã thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội của mình, lời khai của các bị cáo phù hợp với nội dung bản cáo trạng, thống nhất với lời khai tại cơ quan điều tra, phù hợp với các biên bản bắt, giữ người trong trường hợp khẩn cấp và các chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án.

Hành vi của các bị cáo gây nguy hiểm cho xã hội, đã trực tiếp xâm phạm đến chế độ quản lý nhà nước về sinh sản bằng phương pháp kỹ thuật và tính nhân đạo của việc mang thai hộ, xâm phạm chế độ hôn nhân và gia đình được pháp luật bảo vệ. Các bị cáo là người có đầy đủ năng lực hành vi, có khả năng nhận thức pháp luật, biết rõ hậu quả của hành vi phạm tội nhưng vì ham hưởng lợi bất chính nên vẫn cố ý thực hiện hành vi phạm tội. Vì vậy cần phải xử phạt các bị cáo hình phạt nghiêm khắc mới bảo đảm tác dụng cải tạo giáo dục các bị cáo và răn đe phòng ngừa chung.

Các bị cáo phạm tội với vai trò đồng phạm giản đơn. Bị cáo Vân giữ vai trò chủ mưu, cầm đầu. Bị cáo Thuận giữ vai trò giúp sức cho bị cáo Vân trong việc thực hiện hành vi phạm tội.

Xét nhân thân của bị cáo Trần Thị Bích Vân, bị cáo đã có 1 tiền án bị xét xử về cùng tội danh Tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại nhưng không lấy đó làm bài học mà tiếp tục phạm tội, thể hiện bị cáo là người khó cải tạo, giáo dục.

Về tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự, bị cáo Thuận không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự. Bị cáo Vân đã bị kết án, chưa được xoá án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội do cố ý nên lần phạm tội này của bị cáo thuộc trường hợp tái phạm, đây là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự được quy định tại điểm h khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự.

Mặc dù quá trình điều tra, các bị cáo quanh co chối tội nhưng tại giai đoạn truy tố cũng như tại phiên tòa hôm nay các bị cáo đã thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội nên Hội đồng xét xử xem xét cho các bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự.

Ngoài hình phạt chính, các bị cáo còn bị áp dụng hình phạt bổ sung là hình phạt tiền quy định tại khoản 3 Điều 187 Bộ luật hình sự. Tuy nhiên, theo các tài liệu, chứng cứ cho thấy các bị cáo không có khả năng thi hành án. Vì vậy, Hội đồng xét xử quyết định không áp dụng hình phạt bổ sung là hình phạt tiền đối với các bị cáo.

Kết thúc phiên toà, HĐXX sơ thẩm TAND quận Đống Đa đã quyết định tuyên phạt bị cáo Trần Thị Bích Vân 18 tháng tù. Tổng hợp với hình phạt 16 tháng tù của bản án số 73/2021/HS-PT ngày 29/01/2021 của TAND thành phố Hà Nội, buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt chung của cả 2 bản án là 34 tháng tù. Thời hạn chấp hành hình phạt tù được tính từ ngày 14/9/2023, được trừ thời gian tạm giữ từ ngày 13/11/2019 đến ngày 22/11/2019 (theo bản án số 73/2021/HS-PT ngày 29/01/2021 của TAND thành phố Hà Nội). Bị cáo Trần Thị Bích Thuận 15 tháng tù, thời hạn chấp hành hình phạt tù được tính từ ngày 14/9/2023.

Về hình phạt bổ sung, không áp dụng hình phạt bổ sung đối với các bị cáo.