Ngày từ chiều tối 18/2, phố cá lóc nướng đã tấp nập khách vào hỏi mua. Nhiều người thắc mắc vì sao trên mâm cỗ cúng Thần tài của người miền Nam không thể thiếu cá lóc nướng.
Ngày mùng 10 tháng Giêng hàng năm được xem là ngày vía thần Tài. Đây là thời điểm những người kinh doanh, buôn bán thực hiện nghi lễ cúng thần Tài nhằm tạ ơn và cầu một năm buôn may bán đắt, tài lộc đầy nhà.
Tùy theo phong tục, tập quán ở các vùng miền mà mâm cúng thần Tài ngày mùng 10 có những khác biệt. Theo truyền thống của người miền Nam, mâm lễ cúng thần Tài đầy đủ ngoài hoa tươi, trái cây, nhang đèn, vàng mã, bộ tam sên gồm thịt heo, tôm, trứng thì còn không thể thiếu món cá lóc nướng.
Ngay từ chiều nay 18/2 (nhằm ngày mùng 9 tết), phố cá lóc nướng đường Tân Kỳ Tân Quý ở TPHCM nhộn nhịp. Mùi cá lóc nướng thơm phức một đoạn đường gần 500 m khi nhiều cửa hàng đã huy động tối đa lực lượng nướng hàng ngàn tấn cá, phục vụ cho cao điểm ngày mai.
Ngay trong đêm, nhiều khách cũng đã tìm đến con đường Tân Kỳ Tân Quý mua cá lóc nướng mang về để cúng Thần Tài vào sáng sớm. "Hàng năm, cứ đến ngày vía Thần Tài là tôi lại tìm đến con phố cá lóc nướng này để mua cá cúng Thần Tài, cầu bình an, tài lộc may mắn, sung túc cho cả năm. Ngoài mua cá cho gia đình, tôi còn mua giúp cho mấy nhà hàng xóm luôn", ông Nguyễn Trường Giang (ngụ Quận 1) cho biết.
Chủ một tiệm cá lóc cho biết: "Nhà tôi đã nướng cá bán được 12 năm, năm nay tôi nhập về 4.000 con cá lóc từ chợ Bình Điền (Quận 8) để phục vụ cho ngày vía Thần Tài. Do số lượng cá quá lớn nên gia đình phải huy động con cháu, anh chị trong họ hàng khoảng gần 30 người để xếp rau, cột gia vị, đứng nướng và bán cho khách".
Theo tìm hiểu, đời sống của người dân Nam Bộ từ xa xưa thường gắn liền với miền sông nước, kênh rạch kể từ khi sinh ra. Vì thế cá lóc có thể được coi là sản vật đặc trưng vùng Nam Bộ, khi dâng lên thần linh sẽ thể hiện lòng biết ơn, trân trọng thiên nhiên ban cho mưa thuận gió hòa, tưởng nhớ đến cuộc sống cần cù của ông cha ngày trước.
Cá lóc có sức sống mãnh liệt và khả năng sinh tồn tốt trong nhiều điều kiện khác nhau, thậm chí ở những vùng bùn lầy nên nó còn tượng trưng cho nỗ lực và sự thành công.
Ngoài ra, theo phong thủy, cá luôn là biểu tượng để thu hút tài lộc, may mắn. Cúng ngày vía thần Tài bằng cá lóc, mọi người mong ước có được cuộc sống trôi chảy thuận lợi như cá bơi trong nước.
Vì thế, người dân Nam Bộ có quan niệm việc cúng cá lóc nướng vào ngày vía thần Tài vì sẽ đem đến nhiều may mắn, tài lộc cho gia chủ, nhờ đó mà được sung túc cả năm.
Cá lóc nướng không chỉ được dâng cúng trong ngày vía thần Tài mà còn là lễ vật không thể thiếu trong mâm cúng ông Công ông Táo chầu trời vào 23 tháng Chạp.
Lưu ý, cá lóc nướng dùng để cúng phải nguyên con, không cạo vảy, không cắt vây và đuôi. Khi đem đi nướng trui, cần dùng mía chẻ xiên thẳng qua miệng cá để định hình cho thẳng.
Vào ngày này, những gia đình, cơ sở kinh doanh coi trọng việc thờ cúng thần Tài thường có các hoạt động sau:
Việc cúng vía thần Tài vào ngày mùng 10 tháng Giêng nhằm cảm tạ sự giúp đỡ mà thần thời gian qua, đồng thời cầu xin thần tiếp tục ban tài lộc trong năm nay, việc làm ăn buôn bán gặp nhiều thuận lợi, một vốn bốn lời.
Theo quan niệm từ xa xưa, nhiều người thường đi mua vàng vào ngày thần Tài với niềm tin mang lại nhiều may mắn, phát tài phát lộc. Do thần Tài giúp cho việc làm ăn phát đạt, buôn may bán đắt và tài lộc thịnh vượng nên mọi người cũng sẽ mua vàng để cúng trả lễ cho thần Tài vào ngày này.
Trước đây, chỉ những người kinh doanh buôn bán mới mua vàng vào ngày 10 tháng Giêng với mục đích cầu tài lộc. Những năm gần đây, nhiều người khác cũng theo trào lưu này.
Nhiều người rất thích mua vàng miếng in hình linh vật năm. Chẳng hạn như năm 2024 là Giáp Thìn, họ sẽ chọn mua vàng hình linh vật rồng để cầu may.
Vào ngày vía thần Tài, nhiều người mua thêm những món đồ phong thủy như đá phong thủy, tượng thiềm thừ... để mong cầu một năm làm ăn phát đạt và thêm sung túc, may mắn.
Không chỉ mua vàng, nhiều người còn mua mèo thần Tài vào ngày này với mong muốn nhiều tài lộc, gặp may mắn trong công việc, buôn bán thuận buồm xuôi gió.
Mời độc giả theo dõi video đang được quan tâm trên Gia đình và xã hội