Với hành vi sát hại nhiều người rồi phóng hỏa phi tang, nghi phạm có thể sẽ phải chịu hình phạt cao nhất của tội “Giết người”.
Liên quan đến vụ 3 người tử vong trong đám cháy ở Hải Phòng, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hải Phòng đã ra quyết định khởi tố vụ án và tạm giữ hình sự đối với Nguyễn Văn Điểm (SN 1959, trú tại tổ 10 phường Vĩnh Niệm, quận Lê Chân, Hải Phòng) để điều tra về hành vi giết người.
Khoảng 11h ngày 8/12/2022, Công an TP Hải Phòng nhận được tin báo về việc tại nhà Nguyễn Thế Điểm xảy ra hỏa hoạn. Khi lực lượng PCCC có mặt tại hiện trường, đám cháy đã bùng phát toàn bộ căn nhà. Tại đây, cảnh sát phát hiện Nguyễn Thế Điểm đang nằm bất tỉnh tại vị trí cách khu vực cổng đám cháy vài mét.
Khi làm việc với công an, Điểm khai nhận, vào khoảng 5h sáng 8/12/2022, tại khu vực sân nhà Điểm, do mâu thuẫn trong sinh hoạt nên Điểm và bà P.T.L xảy ra cãi vã, xô xát.
Sau đó, Điểm tiếp tục xô xát với vợ chồng hàng xóm là ông N.V.L và bà H.T.L khi hai người sang can ngăn.
Do bị cả 3 người đánh nên Điểm đã dùng gậy gỗ đánh liên tiếp vào vùng đầu của vợ chồng ông N.V.L, bà H.T.L và bà P.T.L cho đến khi các nạn nhân ngã gục xuống sân.
Khi thấy 3 người nằm bất tỉnh trên sân, Điểm đã kéo họ vào trong nhà rồi dùng xăng đốt để xóa dấu vết và che giấu hành vi phạm tội của bản thân.
Bình luận về vụ việc nghiêm trọng này, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường- Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp nhận định, về tâm lý chung của tội phạm là che giấu hành vi phạm tội. Khi thực hiện hành vi phạm tội xong thì chúng thường lo sợ sự trừng phạt của pháp luật nên tìm cách bỏ trốn hoặc giấu xác nạn nhân trong đó có thủ đoạn phóng hỏa để dựng hiện trường giả nhằm đánh lạc hướng cơ quan chức năng.
Tuy nhiên, những đối tượng giết người phóng hỏa thường ít hiểu biết pháp luật, có tính côn đồ, manh động, thực hiện hành vi phạm tội trong lúc đang quẫn chí.
Về nguyên tắc thì khi có hỏa hoạn dẫn đến hậu quả chết người hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản thì cơ quan điều tra sẽ vào cuộc xác minh làm rõ nguyên nhân để giải quyết theo quy định pháp luật. Với các biện pháp nghiệp vụ và trình độ kĩ năng của các cán bộ điều tra, các giám định pháp y kỳ cựu thì sẽ không khó để phát hiện ra xác chết trong những đám cháy là do hỏa hoạn hay do bị sát hại rồi đốt xác phi tang.
Theo thông tin từ cơ quan chức năng, Điểm khai sát hại các nạn nhân rồi phóng hỏa nhằm phi tang, đây là thông tin rất quan trọng của vụ án này. Nếu lời khai của nghi phạm phù hợp với các dấu vết để lại trên cơ thể nạn nhân, phù hợp với kết quả khám nghiệm hiện trường thì đây là căn cứ để xử lý đối tượng này về tội "Giết người" theo Điều 123 (BLHS 2015). Với các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự như: Hành vi có tính chất côn đồ; giết từ hai người trở lên, nếu bị kết tội nghi phạm sẽ phải chịu mức hình phạt nghiêm khắc, có thể sẽ là tù chung thân hoặc tử hình.
Ngoài ra, cơ quan điều tra cũng sẽ làm rõ hành vi đốt nhà đã gây ra những thiệt hại về tài sản như thế nào. Trong trường hợp ngoài tài sản của đối tượng gây án bị cháy mà còn có tài sản của người khác cũng bị cháy hoặc tài sản chung vợ chồng... thì cơ quan điều tra cũng sẽ tiếp tục khởi tố tội "Hủy hoại tài sản" theo Điều 178 (BLHS 2015).
Ngoài trách nhiệm hình sự, đối tượng cũng sẽ phải bồi thường toàn bộ thiệt hại đối với gia đình nạn nhân gồm: Chi phí mai táng theo phong tục địa phương, tiền bồi thường tổn thất về tinh thần khoảng 100 tháng lương tối thiểu. Trong trường hợp không thỏa thuận được về mức bồi thường thì đại diện gia đình bị hại có quyền yêu cầu các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét giải quyết theo quy định của pháp luật.
Đây là một vụ án đau lòng khi nguyên nhân chỉ là những mâu thuẫn nhỏ nhặt. Do ý thức coi thường pháp luật, coi thường tính mạng sức khỏe của người khác, do cái tôi quá lớn và thiếu kỹ năng xử lý tình huống, thiếu khả năng kiềm chế cảm xúc nên đối tượng đã thực hiện hành vi sát hại nhiều người rồi phóng hỏa phi tang.
"Để giảm thiểu những vụ án hình sự đau lòng như thế này thì cần phải tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, cần giáo dục đạo đức, ý thức chấp hành pháp luật cũng như tình yêu thương con người của mỗi công dân. Cơ quan tổ chức, chính quyền địa phương cũng cần phải tăng cường công tác hòa giải, kịp thời hỗ trợ, can thiệp, giúp đỡ các trường hợp tranh chấp dân sự để tránh những mâu thuẫn căng thẳng kéo dài. Với những đối tượng côn đồ, coi thường pháp luật thì cần phải răn đe, phòng ngừa nhằm hạn chế những mối hiểm họa mà chúng có thể gây ra đối với những người xung quanh", Tiến sĩ, luật sư Cường chia sẻ.
Điều 123. Tội giết người
1. Người nào giết người thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:
a) Giết 02 người trở lên;
n) Có tính chất côn đồ;
................