Dự án nhà máy rác Nam Giang ở huyện Nam Trực, Nam Định chưa được các cấp có thẩm quyền phê duyệt các thủ tục liên quan. Người dân khốn khổ vì mùi hôi nồng nặc bốc lên, xung quanh nhà máy nước đen kịt.
Tài liệu PV Chuyên trang Gia đình và Xã hội (Báo Sức khỏe và Đời sống) thu thập được cho thấy, ngày 20/5/2024, ông Vũ Văn Pha - Giám đốc Công ty TNHH MTV môi trường xanh Nam Trực ký báo cáo số 01/CV-MTXNT gửi UBND tỉnh Nam Định, Sở kế hoạch và Đầu tư và Sở Xây dựng về việc tiến độ đầu tư dự án nhà máy xử lý chất thải, tái chế phế liệu Nam Giang (nhà máy rác Nam Giang), thị trấn Nam Giang.
Theo báo cáo, đại diện nhà máy rác Nam Giang thông tin, ngày 17/5/2018, Thường trực Tỉnh ủy Nam Định có thông báo số 456-TB/TU đồng ý chủ trương đầu tư cho phép Công ty TNHH MTV môi trường xanh Nam Trực thực hiện thủ tục đầu tư dự án xây dựng nhà máy xử lý, tái chế phế liệu Nam Giang. Ngày 22/5/2018, UBND tỉnh Nam Định có văn bản số 107/UBND-XTĐT đồng ý về chủ trương cho phép Công ty TNHH MTV môi trường xanh Nam Trực thực hiện thủ tục đầu tư dự án xây dựng nhà máy xử lý, tái chế phế liệu Nam Giang với diện tích 3,2ha.
Tiếp đó, ngày 25/6/2018, tỉnh Nam Định ban hành quyết định số 1303/QĐ-UBND cho phép UBND thị trấn Nam Giang thanh lý theo hình thức phá dỡ tài sản công vật kiến trúc bãi chôn lấp (BCL) rác thải để giải phóng mặt bằng đầu tư xây dựng dự án. Dự án nêu trên được UBND tỉnh Nam Định phê duyệt đánh giá tác động môi trường vào ngày 24/7/2018 theo quyết định số 1545/QĐ-UBND.
Tuy nhiên, ngày 02/07/2019, UBND tỉnh Nam Định có công văn số 401/UBND-VP5 giao Sở Xây dưng tỉnh Nam Định chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan hướng dẫn UBND huyện Nam Trực thực hiện điều chỉnh bổ sung dự án vào quy hoạch quản lý chất thải rắn vùng tỉnh Nam Định đến năm 2030 và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Do khu đất xin thực hiện dự án chưa có trong quy hoạch quản lý chất thải rắn vùng tỉnh Nam Định đến năm 2030 nên chưa đủ điều kiện để UBND tỉnh Nam Định phê duyệt quyết định chủ trương đầu tư.
Như vậy theo thời điểm 2019, dự án xây dựng nhà máy xử lý, tái chế phế liệu Nam Giang vẫn chưa được UBND tỉnh Nam Định chấp thuận chủ trương đầu tư. Ngày 19/5/2020, UBND tỉnh Nam Định có công văn số 304/UBND-VP5 đồng ý chủ trương điều chỉnh, bổ sung quy hoạch quản lý chất thải rắn vùng tỉnh Nam Định đến năm 2030 tại vị trí khu xử lý thải vùng huyện Nam Trực. Ngày 31/5/2022, UBND tỉnh Nam Định có quyết định 1004/QĐ-UBND điều chỉnh bổ sung vị trí thực hiện dự án xây dựng nhà máy xử lý, tái chế phế liệu Nam Giang, của Công ty TNHH MTV môi trường xanh Nam Trực và quy hoạch chất thải rắn vùng tỉnh đến năm 2023.
Kể từ thời điểm đó đến tháng 5/2024, dự án xây dựng nhà máy xử lý, tái chế phế liệu Nam Giang vẫn chưa UBND tỉnh Nam Định hoàn thiện các thủ tục liên quan, thế nhưng không hiểu sao đơn vị hằng ngày vẫn đưa rác về xử lý, hoạt động xả khỏi khiến người dân xung quanh bức xúc?
Minh chứng cho việc chưa hoàn thiện thủ tục, tại báo cáo của Công ty TNHH MTV môi trường xanh Nam Trực phần kiến nghị có ghi rõ, trong thời gian qua, quá trình thực hiện thủ tục vướng mắc dịch bệnh Covid nên thời gian kéo dài dẫn đến tiến độ làm thủ tục đầu tư của dự án bị chậm trễ. Nhà máy xử lý, tái chế của Công ty TNHH MTV môi trường xanh Nam Trực với quy mô 3,2ha dự kiến khu xử lý rác thải vùng của tỉnh, đảm nhận xử lý rác 11 xã của huyện Nam Trực kính đề nghị UBND tỉnh Nam Định và các sở ngành xem xét, quan tâm tiếp tục hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án.
Như vậy, có thể thấy dự án xây dựng nhà máy xử lý, tái chế phế liệu Nam Giang vẫn chưa được UBND tỉnh Nam Định chấp các thủ tục liên quan. Ngày 2/8/2024, tại cuộc trao đổi với PV, ông Vũ Văn Pha cho biết, dự án hiện đang vướng các thủ tục giấy tờ liên quan.
Bên cạnh đó, báo cáo kiến nghị có ghi, nhà máy xử lý, tái chế của Công ty TNHH MTV môi trường xanh Nam Trực với quy mô 3,2ha dự kiến khu xử lý rác thải vùng của tỉnh, đảm nhận xử lý rác 11 xã của huyện Nam Trực, thế nhưng ngày 2/8/2024, tại buổi trao đổi với PV, vị chủ nhà máy rác Nam Giang cho rằng: "Tôi đang bị ghép cho làm, giờ cấm xử lý rác thải sinh hoạt mới thích. Bây giờ bắt nhà máy của tôi đóng cửa không hoạt động xử lý nữa là ok. Không cho ông Pha xử lý rác thải sinh hoạt nữa tôi làm cỗ ăn mừng cả họ luôn".
Những nội dung liên quan đến phản hồi của người đúng đầu nhà máy rác Nam Giang, PV đã thông tin với ông Trần Anh Dũng - Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Nam Định.
Được biết, ông Trần Anh Dũng - Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Nam Định là người ký quyết định số 1295/QĐ-UBND về việc ban hành đề án: Thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Nam Định" vào ngày 30/6/2023.
Chiều ngày 4/8/2024, PV Gia đình và Xã hội tiếp tục ghi nhận tại nhà máy rác Nam Giang, thế nhưng không thấy xả khói như ngày 27/7/2024. Tuy nhiên, đứng ở gần khu vực cổng vào nhà máy rác vẫn thấy có ít khói và mùi khét. Riêng ở điểm rác chôn lấp, bên trong có máy xúc đang hoạt động, đến chiều tối máy ủi đang đẩy rác,... mùi xú uế bốc lên khó chịu.
Phía sau nhà máy (đoạn cánh đồng), rác được san nén lại như "đường" đi, lớp bạt phủ màu đen trước đó không còn thấy. Nhiều rác trôi dạt ra ngoài khu vực nhà máy, màu nước xung quanh đen kịt, nhìn qua khiến ai cũng ám ảnh. Số rác được san lấp mới ủi lên màu đen, có một số loại như vỏ túi nilon và nhiều loại rác khác. Khu vực bãi rác chôn lấp ngay sát đường đê được đào lên màu đen, có nước chảy.
Trao đổi với PV, ông Dũng ở thôn Bái Hạ, xã Nghĩa An cho biết: "Mùi hôi thối từ nhà máy rác đã bốc ra gần 10 năm nay, người dân chúng tôi vô cùng bức xúc. Vào những ngày mưa lớn, nguồn nước ở nhà máy chảy ra kênh mương tưới tiêu màu đen kịt, mùi xú uế bay khắp nơi. Người dân đã nhiều lần làm đơn, đưa ra cuộc họp chi bộ nhưng vẫn chưa được giải quyết. Hằng ngày, nhà máy bới rác được chôn lấp lên khiến cho người đứng trên đê không thể ngửi được, mùi rác hôi không cách nào tả xiết".
Đằng sau nhà máy rác tràn ra, có một số ruộng màu nước đen - (ảnh Đồng Diệm).
Không chỉ mùi hôi thối từ rác, theo người dân ở là Bái Hạ, khi nhà máy hoạt động tái chế hoặc đốt các ống xả khói nghi ngút, mùi khét bay khắp nơi làm ảnh hưởng đến cuộc sống của mọi người. Người dân ở Bái Hạ, Đồng Côi nhiều năm kiến nghị nhưng "kêu trời, trời không thấu; kêu đất, đất chẳng nghe" nên chỉ còn cách sống chung với mùi rác.
Trước tình trạng nhà máy có nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, công nhân, các đại diện thôn, xóm, hộ gia đình và doanh nghiệp đang hoạt động ở cụm công nghiệp Đồng Côi cùng làm tờ trình gửi UBND huyện Nam Trực và cơ quan ban ngành đề nghị giúp đỡ, xem xét, giải quyết. Trong đơn có bí thư chi bộ, trưởng thôn, đại diện các doanh nghiệp ở cụm công nghiệp Đồng Côi bị ảnh hưởng cùng ký gửi.
Theo tìm hiểu của PV, khu đất thực hiện dự án nhà máy xử lý chất thải, tái chế phế liệu Nam Giang có nguồn gốc chuyên trồng lúa nước của hộ gia đình cá nhân và đất do UBND thị trấn Nam Giang quản lý.
Gia đình và Xã hội sẽ tiếp tục thông tin.